Φωτογραφία-βίντεο: Άγγελος Καλοδούκας
Τι θεωρούν οι πολίτες «παλιό» και τι «νέο» σήμερα; Έχει νόημα η διάκριση αυτή στην πολιτική και την κοινωνική ζωή;
Είναι πράγματι ξεπερασμένο καθετί παλιό ή όντως προοδευτικό καθετί νέο; Πόσο παρωχημένες ή επίκαιρες είναι έννοιες όπως η κοινωνική δικαιοσύνη και η αλληλεγγύη, θεσμοί όπως τα κόμματα και τα συνδικάτα, μορφές οργάνωσης όπως οι συνεταιρισμοί ή οι νεοφυείς επιχειρήσεις;
Το Ινστιτούτο Εναλλακτικών Πολιτικών ΕΝΑ επιχείρησε να προσεγγίσει τα ερωτήματα αυτά εντοπίζοντας τάσεις που εμφανίζονται στην ελληνική κοινωνία: Με τη βοήθεια μιας έρευνας κοινής γνώμης επιχείρησε να ανιχνεύσει το πώς αντιλαμβανόμαστε, στη μεταβατική αυτή φάση, το παρελθόν και το μέλλον μας. Το ΕΝΑ παρουσίασε τα αποτελέσματα της έρευνας που διεξήγαγε σε συνεργασία με την εταιρεία ερευνών Prorata.
(περισσότερες φωτογραφίες εδώ)
Βασικό συμπέρασμα της έρευνας είναι, πως οι βαθιές κοινωνικές πολώσεις που χαρακτήρισαν την πρόσφατη πολιτική περίοδο φθίνουν - και πως η ελληνική κοινωνία αναζητά το καινούργιο, αποφεύγοντας όμως ριζικές ανατροπές, και επιλέγοντας το φόντο ενός σταθερού περιβάλλοντος.
«Ο εξωραϊσμός του καινούργιου δεν είναι απλά ξένος προς την ιδεολογία της Αριστεράς αλλά αποτελεί στοιχείο της ιδεολογίας του αντιπάλου» παρατήρησε ο κ. Δοξιάδης. «Οι έννοιες του καινούργιου και του παλιού, αν μένουν έωλες και μετέωρες, μπορούν να ενσωματωθούν στο σύστημα με τρόπο που το βολεύει πάρα πολύ» συμπλήρωσε.
Στην εκδήλωση παραβρέθηκαν ο αντιπρόεδρος της κυβέρνησης Γιάννης Δραγασάκης, ο πρώην υπουργός Οικονομίας, Πέτρος Δούκας, και oi βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ, Φωτεινή Βάκη, Κωνσταντίνος Δουζίνας και Τριαντάφυλλος Μηταφίδης.
Οι εισηγήσεις των ομιλητών:
Νίκος Ερηνάκης, Επιστημονικός υπεύθυνος Ινστιτούτο Εναλλακτικών Πολιτικών
Κώστας Ελευθερίου, διδάκτορας πολιτικής επιστήμης (παρουσίαση των αποτελεσμάτων, με αναφορά πώς προσεγγίζουν π.χ. το ζήτημα της απεργίας αλλά και το ζήτημα των συνεταιριστικών επιχειρήσεων οι πολίτες).
«Όλοι αποζητούν την σταθερότητα, και αυτό είναι αναπόφευκτη συνέπεια της κρίσης», υποστήριξε αναφερόμενος στα ευρήματα της έρευνας, ο διδάκτορας του Πανεπιστημίου Αθηνών, Κώστας Ελευθερίου. Σύμφωνα με τον κ. Ελευθερίου, τα αποτελέσματα της έρευνας καταγράφεται πως το 66% των ερωτώμενων θεωρούν επίκαιρες τις έννοιες της «πολυκομματικής κυβέρνησης» και του «δημοψηφίσματος», ενώ τα πολιτικά κόμματα και τα συνδικάτα θεωρούνται παρωχημένοι θεσμοί.
Αντώνης Λιάκος, ομότιμος Καθηγητής Νεότερης Ελληνικής Ιστορίας στο Πανεπιστήμιο Αθηνών
Η κοινή γνώμη εμφανίζεται διστακτική απέναντι σε πολιτικές που πρεσβεύουν ριζικές ανατροπές, ενώ αποτυπώνονται τάσεις σύγκλισης σε απόψεις που προηγουμένως ήταν αντιτιθέμενες και συγκρουσιακές. Φαίνεται επίσης να προκρίνει την σταθερότητα - και μέσα από αυτήν το νέο, ανέφερε μεταξύ άλλων ο Αντώνης Λιάκος, σχολιάζοντας την εικόνα της νέας πραγματικότητας που διαμορφώνεται.
Ο κ. Λιάκος παρατήρησε επίσης, πως οι πολιτικές με βάση το δίπολο, μνημόνιο-αντιμνημόνιο, "χάνουν την οξύτητα που είχαν τα προηγούμενα χρόνια, και τα σημάδια της πόλωσης υποχωρούν". Σύμφωνα με τον κ. Λιάκο, παρατηρούνται επίσης διαφοροποιήσεις σε κοινωνικές στάσεις που φαίνεται να συνδέονται με τις πολιτικές προσεγγίσεις των ερωτώμενων και έφερε σαν παράδειγμα το εύρημα της έρευνας, ότι το 59% των ψηφοφόρων του ΣΥΡΙΖΑ θεωρούν επίκαιρη την επέτειο του Πολυτεχνείου, ενώ το 91% των ψηφοφόρων της Ν.Δ ξεπερασμένη. Ανέφερε ακόμη, ότι απ' την έρευνα προκύπτει πως αιτήματα όπως η κατάργηση των μαθητικών παρελάσεων και της πρωινής προσευχής στα σχολεία, είναι αιτήματα ώριμα.
Κύρκος Δοξιάδης, καθηγητής Κοινωνικής Θεωρίας στο Πανεπιστήμιο Αθηνών.
Νίκος Παναγιωτόπουλος, καθηγητή Κοινωνιολογίας στο Πανεπιστήμιο Αθηνών.
Σύμφωνα με τον Νίκο Παναγιωτόπουλο, στην ίδια έρευνα εντοπίζεται το αίσθημα μιας κρίσης αντιπροσώπευσης και υπάρχει η εντύπωση πως οι δυσφορίες δεν εισακούονται από το πολιτικό σύστημα. «Πρέπει να καταβληθεί κάθε προσπάθεια για την καθολίκευση και την πρόσβαση στην πολιτική γνώμη», τόνισε ο κ. Παναγιωτόπουλος.
Τη συζήτηση συντόνισε η δημοσιογράφος Μαρία Νικόλτσιου.
