Ποιός να ασχοληθεί με τον λογαριασμό του "διαζυγίου”, μπροστά στην ευφορία ενός νέου πριγκιπικού γάμου;
Η ανακοίνωση των αρραβώνων του πέμπτου στη διαδοχή του βρετανικού θρόνου πρίγκηπα Harry με την Αμερικανίδα ηθοποιό Meghan Markle ήρθε σε μία στιγμή κατά την οποία το μέλλον της Γηραιάς Αλβιώνος φαντάζει αβέβαιο, με τις διαπραγματεύσεις για το Brexit να κινδυνεύουν να ναυαγήσουν λόγω διαφωνιών ως προς το ύψος των βρετανικών οικονομικών υποχρεώσεων και το ενδεχόμενο ενός βέτο του Δουβλίνου σχετικά με τα σύνορα στη Βόρεια Ιρλανδία.
Όμως η κυβέρνηση της Theresa May μπορεί να έχει την ικανοποίηση ότι οι δικές της αστοχίες και εσωτερικές διαφωνίες θα παραμεριστούν μπροστά στην ευφορία, για να μην πούμε μιντιακή υστερία, που θα προκαλέσει το νέο ευτυχές γεγονός στην βασιλική οικογένεια.
Μάλιστα, ο γάμος, ο οποίος θα τελεστεί τον Μάιο στο κάστρο του Windsor, αναμένεται να τονώσει την απήχηση όχι μόνο του θεσμού της μοναρχίας, αλλά συνολικά του brand "Βρετανία”. Ενδέχεται δε να αποβεί και ευεργετικός για την οικονομία.
Το κόστος της τελετής, της γαμήλιας δεξίωσης κ.ο.κ. δεν μπορεί να υπολογιστεί από τώρα, εφόσον δεν είναι ακόμη γνωστές λεπτομέρειες, όπως ο αριθμός των καλεσμένων. Σε κάθε περίπτωση θα υπερβεί το μισό εκατομμύριο στερλίνες – αν και το ποσό δεν θα επιβαρύνει τον κρατικό προϋπολογισμό. Σε αντίθεση με τον γάμο το 2011 του πρίγκηπα William, ο οποίος προορίζεται να ανέβει στον θρόνο, ο γάμος του αδελφού του θα αποτελέσει ιδιωτική και όχι δημόσια διοργάνωση και τα έξοδα θα καλυφθούν από το ιδιαίτερο βασιλικό ταμείο (σε αντίθεση, εν προκειμένω, με το βρετανικό έθιμο που θέλει το κόστος να το επωμίζεται η οικογένεια της νύφης).
Θολό σημείο, βέβαια, αποτελούν οι δαπάνες ασφαλείας, που αφορούν το κράτος και οι οποίες σε μία συγκυρία έντονων τρομοκρατικών απειλών, δεν μπορούν να είναι περιορισμένες. Στους πριγκιπικούς γάμους του 2011 είχε συγκεντρωθεί πλήθος ενός εκατομμυρίου ανθρώπων και είχαν κινητοποιηθεί 5.000 αστυνομικοί, οι υπερωρίες των οποίων κόστισαν 3,6 εκατ. στερλίνες. Το γεγονός ότι ο γάμος του Harry και της Meghan θα πραγματοποιηθεί εκτός Λονδίνου, μειώνει κάπως τα κόστη από αυτή την άποψη.
Ένα άλλο ερώτημα αφορά το αν η ημέρα του γάμου θα κηρυχθεί αργία ή όχι. Το Centre for Economic and Business Research έχει υπολογίσει ότι μία ημέρα αργίας στερεί από τη βρετανική οικονομία παραγόμενο προϊόν ύψους 2,3 δισ. στερλινών, ήτοι 0,4% του ΑΕΠ. Στην συγκεκριμένη περίπτωση δεν έχει γίνει λόγος για κήρυξη αργίας, αλλά με μόλις εννέα δημόσιες εορτές ετησίως (έναντι 12 στη Γαλλία και 14 στην Ισπανία) δεν μπορεί να πει κανείς ότι η Βρετανία γενικώς το παρακάνει.
Από την άλλη πλευρά, η βασιλική οικογένεια αποτελεί ένα από τα σημαντικότερα "αξιοθέατα” της Βρετανίας και οι κατά καιρούς πριγκιπικοί γάμοι θεωρείται ότι ενισχύουν την τουριστική κίνηση προς τη χώρα. Η άποψη αυτή δεν είναι εύκολο να επιβεβαιωθεί. Ο γάμος του διαδόχου Καρόλου και της λαίδης Νταϊάνας το 1981 συνετέλεσε εμφανώς θετικά στον βρετανικό τουρισμό, και μάλιστα σε μιαν οικονομική συγκυρία εν γένει δύσκολη, όμως τριάντα χρόνια μετά, ο γάμος του γιού τους William, μάλλον ενίσχυσε την αντίθετη τάση, δηλ. της φυγής των Βρετανών για διακοπές στο εξωτερικό. Ο λόγος θα πρέπει να αναζητηθεί στο ότι επρόκειτο για τον θερμότερο Απρίλιο μετά από 100 χρόνια, ενώ η αργία του πριγκιπικού γάμου, σε συνδυασμό με το Πάσχα και την Πρωτομαγιά ενθάρρυνε τη λήψη αδείας.
Το γεγονός ότι η Meghan Markle είναι Αμερικανίδα (σε συνδυασμό με την υποχώρηση της στερλίνας) ενισχύει πάντως τις προσδοκίες των υπευθύνων του βρετανικού τουρισμού για μεγαλύτερη διείσδυση στην μεγάλη αμερικανική αγορά. Ακόμη και σε πολιτικό επίπεδο, δεν λείπουν οι σχολιαστές που τονίζουν ότι ο επικείμενος γάμος αναδεικνύει συμβολικά την επικαιρότητα της αμερικανο-βρετανικής "ειδικής σχέσης”.
Η Meghan Markle θα κρίνει από το γούστο της πολλά πράγματα και στον τομέα της ένδυσης και υπόδησης, όπου η μίμηση των επιλογών της νέας πριγκίπισσας αναμένεται να τονώσει τον τζίρο. Ομοίως, ο χώρος της εστίασης τρέφει ελπίδες διότι οι έξοδοι στα εστιατόρια και τα μπαρ αναμένεται να αυξηθούν λόγω εορταστικού κλίματος.
Η... αποδοτικότητα των πριγκιπικών γάμων για την οικονομία αποτελεί πάντως ανοικτό ζήτημα. Οι Financial Times επικαλούνται ανάλυση του Εθνικού Γραφείου Στατιστικής, σύμφωνα με την οποία ο γάμος του πρίγκηπα William με την Kate Middleton ευθύνεται με υποχώρηση σε μηνιαία βάση των υπηρεσιών κατά 1,2%, του δείκτη παραγωγής κατά 1,6% και της μεταποίησης κατά 1,4% (σε μία συγκυρία που σημαδευόταν βέβαια από υψηλές τιμές πετρελαίου και διατάραξη των διεθνών αλυσίδων τροφοδοσίας από την τραγωδία της Fukushima). Από την άλλη πλευρά, οι πωλήσεις λιανικής αυξήθηκαν κατά 2% σε μηνιαία βάση, κυρίως στα τρόφιμα. Ο αντίκτυπος των πωλήσεων αναμνηστικών δεν μετρήθηκε. Το British Retail Consortium υπολογίζει τον πρόσθετο τζίρο σε 500 εκατ. στερλίνες. Η PwC θεωρεί ότι μόνο από τους επισκέπτες προήλθαν 107 εκατ. στερλίνες.
Ο επικείμενος γάμος θα είναι το τρίτο ευτυχές γεγονός φέτος για τη βρετανική βασιλική οικογένεια μετά την εβδομηκοστή επέτειο του γάμου της 91χρονης Βασίλισσας Ελισάβετ με τον 96χρονο πρίγκηπα Φίλιππο και την αναμενόμενη γέννηση του τρίτου παιδιού του πρίγκηπα William. Όσο για την "ενόχληση" της εμπλοκής του θεσμού με τα Paradise Papers, αυτή δεν κράτησε πολύ, καθώς άλλωστε το Δουκάτο του Lancaster (ο φορέας διαχείρισης της βασιλικής περιουσίας) δήλωσε ότι ήταν νόμιμες και διαφανείς οι τοποθετήσεις 10 εκατ. στερλινών σε δύο εξωχώρια funds των Νήσων Cayman και της Βερμούδας.
Η Brand Finance εκτιμά ότι η βρετανική μοναρχία αντιπροσωπεύει 25,5 δισ. στερλίνες σε ακίνητα, κοσμήματα και έργα τέχνης και 42 δισ. στερλίνες σε "άυλη αξία”, που προκύπτει από το Βασιλικό Ένταλμα Προμήθειας, δηλ. την ένδειξη "by appointment to Her Majesty” σε προϊόντα και υπηρεσίες που συνδέονται με τη βασιλική οικογένεια.
Το κόστος, πάλι, για τον Βρετανό φορολογούμενο ανέρχεται σε 292 εκατ. ετησίως – ποσό που αναμένεται να αυξηθεί λόγω της σχεδιαζόμενης ανακαίνισης των Ανακτόρων του Buckingham.
