Η επανάληψη των τουρκικών θέσεων για λύση εκτός των παραμέτρων των Ηνωμένων Εθνών θα πρέπει να προβληματίσει δήλωσε ο πρόεδρος της Δημοκρατίας, Νίκος Αναστασιάδης, μιλώντας χθες στους δημοσιογράφους, αμέσως μετά την άφιξή του στη Νέα Υόρκη, για να συμμετάσχει στις εργασίες της 72ης συνόδου της Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ.

«Αυτό που έχω επαναλάβει σ’ όλους αρχηγούς κρατών και κυβερνήσεων - και προς τον ίδιο το ΓΓ - είναι πως η Ελληνοκυπριακή πλευρά είναι έτοιμη να διαπραγματευτεί μέσα στα πλαίσια όπως καθορίζονται στις παραμέτρους του ΓΓ, λαμβάνοντες υπόψη όλες τις παραμέτρους και ιδιαίτερα τα θέματα που ίδιος είχε επισημάνει κατά την συνάντηση της 4ης Ιουνίου ως ουσιώδη προκειμένου να υπάρξει λύση του κυπριακού προβλήματος. Που δεν είναι άλλα από τον τερματισμό των συνθηκών εγγύησης, των όποιων παρεμβατικών δικαιωμάτων, αλλά και ενός χρονοδιαγράμματος τερματισμού της παρουσίας κατοχικών ή άλλως πως τουρκικών στρατευμάτων» είπε ο Κύπριος πρόεδρος.

Κληθείς να σχολιάσει τις δηλώσεις του Τούρκου υπουργού Εξωτερικών Μεβλούτ Τσαβούσογλου και τις τελευταίες του Μουσταφά Ακιντζί, ο κ. Αναστασιάδης επανέλαβε ότι ο ίδιος εκφράζει τις δικές μας θέσεις και την αποφασιστικότητα να συνεχίσουμε τον διάλογο μέσα στα πλαίσια των Ηνωμένων Εθνών, πάντα με βάση τα ψηφίσματα του ΟΗΕ. Και ως κράτος μέλος της επιδιώκουμε πάντα η λύση να διέπεται από τις αρχές και αξίες της Ε.Ε.

Κληθείς επίσης να σχολιάσει τη δήλωση του Ελληνα ΥΠΕΞ Νίκου Κοτζιά για την ανάγκη να διατηρηθεί το κεκτημένο του εγγράφου που κατέθεσε στο δείπνο της 6ης Ιουλίου ο ΓΓ, αφού ανέφερε ότι δεν έχει δει τις δηλώσεις του κ. Κοτζιά, πρόσθεσε:

«Πρόκειται για ένα άτυπο έγγραφο το οποίο δεν έτυχε μακράς συζήτησης, καθώς (εκείνη την ώρα) ήταν σε ένταση ο διάλογος για τις θέσεις της Τουρκίας στα ζητήματα κατάργησης των εγγυήσεων, των επεμβατικών δικαιωμάτων, το τι εννοούσαν με την εσαεί παρουσία των κατοχικών στρατευμάτων ή την δημιουργία βάσεως. Έγινε επιδερμικά μία συζήτηση. Όντως ο κ. Κοτζιάς ανεφέρθη, όπως κι εμείς, όμως ομιλώ για μια ολιγόλεπτη παρέμβαση σ’ αυτά τα θέματα, διότι το ουσιώδες ήταν το πλαίσιο Γκουτέρες και πιο συγκεκριμένα η πρώτη πτυχή που άπτονταν του τερματισμού των εγγυήσεων και ιδιαίτερα των επεμβατικών δικαιωμάτων».

Ο πρόεδρος Αναστασιάδης αναφέρθηκε στις επαφές που θα έχει στο περιθώριο της Γενικής Συνέλευσης, με διεθνείς ηγέτες, αλλά και τις εβραϊκές οργανώσεις και την Ομογένεια. Στις συναντήσεις προστέθηκε και αυτή με την πρωθυπουργό της Βρετανίας Τερέζα Μέι, την Τρίτη στις 6 μμ (τοπική ώρα). 

Αναλυτικά οι δηλώσεις του Κυπρίου προέδρου προς τους ανταποκριτές είναι οι ακόλουθες:

Πρόεδρος της Δημοκρατίας: Βρίσκομαι στη Νέα Υόρκη ενόψει της Γενικής Συνέλευσης του Διεθνούς Οργανισμού. Κατά τη διάρκεια της εδώ παρουσίας μου θα έχω μια σειρά, σημαντικών κατά την άποψη μου συναντήσεων, μεταξύ των οποίων περιλαμβάνεται η Πρωθυπουργός της Αγγλίας κα May, ο Πρόεδρος της Αιγύπτου κ. Sisi, ο Υπουργός Εξωτερικών της Ρωσίας κ. Lavrov, ο Υπουργός Εξωτερικών της Κίνας, ο Πρωθυπουργός του Αγίου Μαυρικίου και βεβαίως η πιο σημαντική εξ όλων θα είναι η συνάντηση μεταξύ με το Γενικό-Γραμματέα, όπως επίσης με τις τρεις Εβραϊκές οργανώσεις, τον Αρχιεπίσκοπο Αμερικής και βεβαίως με τις οργανώσεις της παροικίας και άλλες συναντήσεις που θα προκύψουν κατά τη διάρκεια της εδώ παρουσίας μου.

Ερώτηση: Με το Γενικό-Γραμματέα τι μήνυμα θα του στείλετε κ. Πρόεδρε;

Πρόεδρος της Δημοκρατίας: Αυτό το οποίο έχω επαναλάβει κατ’ επανάληψη σ’ όλους τους αρχηγούς κρατών και κυβερνήσεων και προς τον ίδιον τον Γενικό-Γραμματέα, ότι η Ελληκυπριακή πλευρά είναι έτοιμη να διαπραγματευτεί μέσα στα πλαίσια όπως καθορίζονται στις παραμέτρους του Γενικού-Γραμματέα, λαμβάνονται υπόψη όλες βεβαίως τις παραμέτρους και ιδιαίτερα τα θέματα που και ο ίδιος ο Γενικός-Γραμματέας κατά τη συνάντηση της 4ης Ιουνίου είχε επισημάνει ως ουσιώδη προκειμένου να υπάρξει λύση του Κυπριακού προβλήματος που δεν είναι άλλες βεβαίως από των τερματισμών των συνθηκών εγγυήσεις, των όποιων παρεμβατικών δικαιωμάτων αλλά και ενός χρονοδιαγράμματος τερματισμού της παρουσίας κατοχικών ή άλλως πως Τουρκικών στρατευμάτων.
Ερώτηση: κ. Πρόεδρο και ο κ. Τσαβούσολγου αλλά και σήμερα ο κ. Ακιντζί λίγο πολύ έθεσαν θέμα ότι μάλλον δεν πάμε πουθενά, και να δούμε και κάτι άλλο και όλα αυτά.

Πρόεδρος της Δημοκρατίας: Εγώ εκφράζω τις δικές μας θέσεις και την αποφασιστικότητα μας να συνεχίσουμε μέσα στα πλαίσια των Ηνωμένων Εθνών το διάλογο με βάση πάντα τα ψηφίσματα των Ηνωμένων Εθνών και βεβαίως ως κράτος μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης αυτό το οποίο επιδιώκουμε είναι η λύση να διέπεται από τις αρχές και αξίες της Ευρωπαϊκής Ένωσης. 

Ερώτηση: κ. Πρόεδρε, χθες ο κ. Κοτζιάς σε δηλώσεις του στην έδρα του ΟΗΕ υπογράμμισε την ανάγκη να διατηρηθεί το κεκτημένο του μοναδικού εγγράφου του ΟΗΕ που έχει κατατεθεί στη διάρκεια της διαπραγμάτευσης την τελευταία βραδιά, ένα έγγραφο που όπως κατήγγειλε ο κ. Κοτζιάς πρώτη φορά, σαμπόταρε για κάποιο τρόπο η Βρετανική πλευρά. Θα θέλατε να το σχολιάσετε;

Πρόεδρος της Δημοκρατίας: Δεν έχω υπόψη μου πρώτον τις δηλώσεις του κ. Κοτζιά διότι ταξίδευα. Δεύτερον, αυτό που θα ήθελα να επισημάνω μιλούμε για ένα άτυπο έγγραφον το οποίο δεν έτυχε μακράς συζήτησης θα πρέπει να πω διότι ήταν ένα έγγραφο κατά τη διάρκεια που βρισκόταν σε ένταση ο διάλογος για τα θέματα κατάργησης τις θέσεις της Τουρκίας στο θέμα κατάργησης των εγγυήσεων, των επεμβατικών δικαιωμάτων. Το τι ακριβώς εννοούσαν με την εσαεί παρουσία των κατοχικών στρατευμάτων ή τη δημιουργία βάσεως. Θα πρέπει να πω ότι επιδερμικά μια συζήτηση έγινε. Όντως ο κ. Κοτζιάς ανεφέρθη, όπως και εμείς είχαμε κάνει αναφορά, αλλά ομιλώ για μια ολιγόλεπτη παρέμβαση σ’ αυτά τα θέματα, διότι το ουσιώδες ήταν το πλαίσιο Guterres και πιο συγκεκριμένα η πρώτη πτυχή που άπταιτο του τερματισμού των εγγυήσεων και ιδιαίτερα των επεμβατικών δικαιωμάτων. Για τα θέματα εσωτερικής διακυβέρνησης είναι καλά γνωστόν ότι υπεβλήθη από πλευράς μας γραπτώς θέσεις, πάντα βεβαίως και υπό την προϋπόθεση ότι θα γινόταν δεκτή η πρόταση του Γενικού-Γραμματέα όπως διατυπώθηκε στις 4 αλλά είχε επαναληφθεί με μεγαλύτερη σαφήνεια στις 30 Ιουνίου, όταν έθεσε τις παραμέτρους μέσα στις οποίες τα μέρη θα έπρεπε να κινηθούν.

Ερώτηση: κ. Πρόεδρε, αν ο Γενικός Γραμματέας καταλήξει στο συμπέρασμα ότι δεν υπάρχουν προϋποθέσεις για να επαναρχίσουν διαπραγματεύσεις ποιές θα είναι οι επιλογές σας;

Πρόεδρος της Δημοκρατίας: Το θέμα δεν είναι, και δεν πιστεύω ότι ο Γενικός-Γραμματέας αυτή τη στιγμή θα αποφασίσει. Εκείνον το οποίο επαναλαμβάνω, εκφράζω τις δικές μας θέσεις και την αποφασιστικότητα μας για επανάληψη του διαλόγου. Εκείνο που πρέπει να προβληματίσει όσους εμπλέκονται στο Κυπριακό πρόβλημα - του Γενικού-Γραμματέα μη εξαιρουμένου - είναι τυχόν επανάληψη των θέσεων της Τουρκίας περί λύσης εκτός των παραμέτρων του ΟΗΕ. Δηλαδή ακόμη και κατά παράβαση των ψηφισμάτων του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών που προνοούν την μορφή της λύσης, τη διαδικασία και γενικότερα τις πολύχρονες προσπάθειες που έχει καταβάλει ο Γενικός-Γραμματέας. Τον καθένα θα πρέπει να προβληματίσει ποιοί είναι εποικοδομητικοί προς αυτή την κατεύθυνση και ποιοί μέσα από προσχήματα επιδιώκουν να εφαρμόσουν άλλες από τις επιδιώξεις, είτε των Ηνωμένων Εθνών, είτε ιδιαίτερα της Ελληνοκυπριακής πλευράς.

Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας κ. Νίκος Αναστασιάδης συνοδευόμενος από τον Υπουργό Εξωτερικών κ. Ιωάννη Κασουλίδη και τον Κυβερνητικό Εκπρόσωπο κ. Νίκο Χριστοδουλίδη, έφθασε χθες στη Νέα Υόρκη για να λάβει μέρος στις εργασίες της 72ης Συνόδου της Γενικής Συνέλευσης των Ηνωμένων Εθνών, όπου την Πέμπτη, 21 Σεπτεμβρίου θα προσφωνήσει την ολομέλεια της Γενικής Συνέλευσης. Ο κ. Αναστασιάδης, την Τετάρτη, 20 Σεπτεμβρίου, θα μιλήσει στην Υψηλού Επιπέδου Ανοικτή Συζήτηση του Συμβουλίου Ασφαλείας για την μεταρρύθμιση των ειρηνευτικών επιχειρήσεων των Ηνωμένων Εθνών, ενώ την Παρασκευή, 22 Σεπτεμβρίου, θα έχει ιδιαίτερη συνάντηση με τον Γενικό-Γραμματέα των Ηνωμένων Εθνών κ. António Guterres.