Η Κομισιόν αχρηστεύει στην πράξη την πρώτη επιτυχημένη Ευρωπαϊκή Πρωτοβουλία Πολιτών, Right2Water, με 1,9 εκατ. υπογραφές
Πίσω από την «αρχή της ουδετερότητας» κρύβει η Κομισιόν την άρνησή της να εξετάσει τις επιπτώσεις της ιδιωτικοποίησης των εταιρειών ύδρευσης σε πολλές χώρες της Ε.Ε. στο δικαίωμα των πολιτών να έχουν πρόσβαση σε φθηνό και καλής ποιότητας νερό. Απαντώντας σε ερώτηση της ευρωβουλευτή του ΣΥΡΙΖΑ- GUE/NGL Κωνσταντίνας Κούνεβα για τις επιπτώσεις των ιδιωτικοποιήσεων στην τιμή του νερού δια του Επιτρόπου Περιβάλλοντος Καρμένου Βέλα, η Κομισιόν ουσιαστικά ακυρώνει την πρώτη απόλυτα επιτυχημένη Ευρωπαϊκή Πρωτοβουλία Πολιτών, τη πρωτοβουλία Right2Water (Δικαίωμα στο Νερό) που συγκέντρωσε σχεδόν 1,9 εκατ. υπογραφές σε όλη την Ε.Ε. με βασικό αίτημα τη διατήρηση του νερού ως δημόσιου αγαθού και ως θεμελιώδους ανθρώπινου δικαιώματος. Ο επίτροπος Βέλα, απαντώντας στο ερώτημα της Κ. Κούνεβα για τις ενέργειες που θα κάνει ώστε να ανταποκριθεί στο αίτημα της πρωτοβουλίας Right2Water, περιορίζεται στην ήδη γνωστή αναγγελία αναθεώρησης της Οδηγίας 98/83/ΕΚ για το πόσιμο νερό, χωρίς να διευκρινίζει ποιες αλλαγές θα εισηγηθεί. Στο ερώτημα για το αν και πώς σκοπεύει να εξετάσει τις επιπτώσεις των ιδιωτικοποιήσεων στις τιμές του νερού η Κομισιόν απαντά σαφώς ότι δεν προτίθεται να το κάνει, επικαλούμενη την αρμοδιότητα των κρατών στις αποφάσεις για το ιδιοκτησιακό καθεστώς των εταιρειών ύδρευσης και την «ουδετερότητα» της Ε.Ε. απέναντι σ’ αυτές τις αποφάσεις.
Το κείμενο της ερώτησης της Κωνσταντίνας Κούνεβα έχει ως εξής:
«Θέμα: Δικαίωμα στο νερό
Η Επιτροπή αντιμετωπίζει με αδιαφορία την πρώτη Ευρωπαϊκή Πρωτοβουλία Πολιτών, τη λεγόμενη Right2Water (Δικαίωμα στο Νερό), που συγκέντρωσε περισσότερες από 1.800.000 υπογραφές.
Μέχρι στιγμής η συνέχεια που δίνεται στην πρωτοβουλία περιορίζεται σε πολιτικές εξαγγελίες και οι όποιες τυχόν προσπάθειες για να διασφαλιστεί το δικαίωμα πρόσβασης στο νερό είναι ελάχιστες. Επιπλέον, το δικαίωμα πρόσβασης στο νερό συνιστά αδιαμφισβήτητο και αναγνωρισμένο ανθρώπινο δικαίωμα, το οποίο προστατεύεται από διεθνείς και περιφερειακές συμβάσεις (όπως το Διεθνές Σύμφωνο για τα Οικονομικά, Κοινωνικά και Πολιτισμικά Δικαιώματα (ICESCR) και η Σύσταση του Συμβουλίου της Ευρώπης) και περιλαμβάνει όχι μόνο την ποιότητα του πόσιμου νερού, αλλά και την πρόσβαση σε αυτό κατά τρόπο ισότιμο και χωρίς διακρίσεις. Ωστόσο, στην απάντησή της η Επιτροπή προτείνει να εξεταστεί μόνο η οδηγία για την ποιότητα του νερού.
Επιπροσθέτως, την τελευταία δεκαετία έχουν αυξηθεί οι ιδιωτικοποιήσεις των πόρων πόσιμου νερού, γεγονός που μπορεί να επιφέρει ανεξέλεγκτες επιπτώσεις στο κόστος του πόσιμου νερού για τους καταναλωτές, πράγμα που μπορεί με τη σειρά του να επηρεάσει έμμεσα και την πρόσβαση στο νερό.
1. Τι σκοπεύει να προτείνει η Επιτροπή μέσω νομοθετικών και συγκεκριμένων δράσεων, για να δοθεί συνέχεια στην πρωτοβουλία Right2Water;
2. Προέβη ή σκοπεύει να προβεί η Επιτροπή σε εκτίμηση των επιπτώσεων που έχει η ιδιωτικοποίηση του νερού στην τιμή πώλησης του πόσιμου νερού;»
Η απάντηση του Επιτρόπου Περιβάλλοντος Καρμένου Βέλα:
«Όπως επεσήμανε η Επιτροπή στην απάντησή της στη γραπτή ερώτηση E-005159/2016 σε συνέχεια στην πρωτοβουλία πολιτών «Right2Water», δεσμεύτηκε να αναλάβει διάφορες ενέργειες με βάση την ισχύουσα νομοθεσία, ώστε να εξακολουθήσει να βελτιώνει την πρόσβαση σε ασφαλές πόσιμο νερό και αποχέτευση. Μεταξύ άλλων, η Επιτροπή έχει ανακοινώσει την αναθεώρηση της οδηγίας 98/83/ΕΚ σχετικά με το πόσιμο νερό, με βάση εκτίμηση των επιπτώσεων και την πρόσφατη αξιολόγηση REFIT .
Στην ΕΕ, οι υπηρεσίες ύδρευσης παρέχονται κυρίως από δημόσιες επιχειρήσεις ή από οντότητες με διάφορα επίπεδα ιδιωτικής ιδιοκτησίας. Αρμόδιες να αποφασίζουν για τη βέλτιστη λειτουργία των υπηρεσιών ύδρευσης παραμένουν σταθερά οι δημόσιες αρχές των κρατών μελών. Στην απάντησή της στην πρωτοβουλία «Right2Water» η Επιτροπή διευκρίνισε ότι η ΕΕ μεριμνά ώστε οι βασικές αρχές της Συνθήκης, όπως η διαφάνεια και η ίση μεταχείριση, να γίνονται σεβαστές. Ταυτόχρονα, οι διατάξεις της Συνθήκης επιβάλλουν την ουδετερότητα της ΕΕ όσον αφορά τις αποφάσεις των κρατών μελών σχετικά με το ιδιοκτησιακό καθεστώς των επιχειρήσεων ύδρευσης. Συνεπώς δεν έχει προγραμματιστεί εκτίμηση των επιπτώσεων της ιδιωτικοποίησης της ύδρευσης στην ΕΕ».
