Σχετικές εξελίξεις και ανακοινώσεις:

• «Θα εντάξουμε την απόφαση του ΣτΕ στους ισχύοντες νομοθετικούς κανόνες», δηλώνει ο πρόεδρος του ΕΣΡ

• Χρ. Βερναρδάκης: Μετά τους πανηγυρισμούς της διαπλοκής, τα δεδομένα από την απόφαση του ΣτΕ

• ΣΥΡΙΖΑ για ΣτΕ: Δικαιώνονται πλήρως οι προσπάθειες της κυβέρνησης ώστε να μπει τέλος στο καθεστώς πλήρους ασυδοσίας

• Υπ. Ψηφιακής Πολιτικής: Συνεπής στο ρόλο της ως «Ηχώ των Καναλαρχών» η ΝΔ

• Ν. Παππάς για ΔΟΛ και Mega: Δεν είμαστε στον καιρό που δίνονταν δάνεια με "αέρα" (βίντεο)

• Το κύριο άρθρο της Αυγής: Διπλά εκτεθειμένοι Ν.Δ. - καναλάρχες

Η δημοσίευση, το μεσημέρι της Πατασκευής, της απόφασης του Συμβουλίου της Επικρατείας σχετικά με τον διαγωνισμό για τις τηλεοπτικές άδειες, βάζει οριστικό τέλος στην παραφιλολογία που καλλιεργούσε συστηματικά η Νέα Δημοκρατία από κοινού με τους καναλάρχες. Με τη συγκεκριμένη απόφαση καθίσταται σαφής η ανάγκη να διεξαχθεί το συντομότερο δυνατό διαγωνισμός για τις άδειες, οι οποίες, όπως τονίζει ο ΣΥΡΙΖΑ, «δεν μπορούν να είναι ούτε τζάμπα, ούτε απεριόριστες, όπως ισχυρίζονταν ορισμένοι», όπως η ΝΔ.

Και μπορεί η ΝΔ, ως «ηχώ των καναλαρχών», να έσπευσε να διαστρεβλώσει την απόφαση του ΣτΕ, τονίζοντας ότι «καταδικάστηκε και τυπικά» ο «νόμος Παππά, ωστόσο, όπως έχει γίνει σαφές, αντισυνταγματική κρίθηκε μόνο η ρύθμιση που προέβλεπε τη μεταβίβαση των εκτελεστικών αρμοδιοτήτων του ΕΣΡ στον υπουργό. Μια πρόνοια του νόμου που έγινε ύστερα από τα αλλεπάλληλα εμπόδια που έβαλε η αντιπολίτευση προκειμένου να μη συγκροτηθεί η ανεξάρτητη αρχή, κι αυτό ως ανάχωμα για να διατηρούν οι καναλάρχες τα προνόμιά τους εις βάρος του κοινωνικού συνόλου. 

Από αυτήν την απόφαση προκύπτει η υποχρέωση του ΕΣΡ να προχωρήσει τάχιστα σε διαγωνισμό για τη χορήγηση αδειών λειτουργίας σύμφωνα με το πλαίσιο που θεσπίζει η Πολιτεία, καθώς επίσης η δυνατότητα του υπουργού να νομοθετήσει για να καλυφθεί η “παράνομη” εν τω μεταξύ λειτουργία των καναλιών με τη χορήγηση προσωρινών αδειών. Η πρωτοβουλία για τον αριθμό, το τίμημα, τα κριτήρια αδειοδότησης ανήκει στον υπουργό.

Τα επόμενα βήματα

Η πλευρά του υπουργού υπογραμμίζει, όπως αναφέρουν κυβερνητικές πηγές (σ.σ.: αναλυτικά παρακάτω), τη διάθεση για συναίνεση με το ΕΣΡ και σε σχέση με τον αριθμό των αδειών, με τις ίδιες πηγές να σημειώνουν ότι είναι θέση της κυβέρνησης να υπάρχει σύμφωνη γνώμη του ΕΣΡ και για τον αριθμό των αδειών, παρότι αυτός δεν κρίθηκε αντισυνταγματικός. Στην περίπτωση που υπάρξει νέος αριθμός αδειών, θα πρέπει να ψηφιστεί εκ νέου από τη Βουλή.

Πρακτικά, οι επόμενες κινήσεις διαγράφονται ως εξής:

Ο υπουργός θα έχει συνάντηση με το ΕΣΡ σύντομα, ώστε να ενημερωθεί για το χρονοδιάγραμμα που διαμορφώνει το ΕΣΡ προκειμένου να προχωρήσει εκείνο στη διαδικασία αδειοδότησης. Σε κάθε περίπτωση, στο μεσοδιάστημα, έως ότου αδειοδοτηθούν οι τηλεοπτικοί σταθμοί, η κυβέρνηση θα προχωρήσει στην εφαρμογή της ρύθμισης που έχει προαναγγείλει για την υποχρέωση των καναλιών πανελλαδικής εμβέλειας να καταβάλουν ετήσιο τίμημα για την εκπομπή σήματος. Πολιτική βούληση του υπουργού, είναι αυτό το τίμημα να μην πέσει κάτω από το ποσό που τεκμηριώθηκε από τον πρόσφατο διαγωνισμό, δηλαδή 250 εκατ. για δέκα χρόνια. Αυτό σημαίνει ότι το τίμημα θα κυμαίνεται γύρω στα 25 εκατ. ευρώ τον χρόνο, για το σύνολο των τηλεοπτικών σταθμών πανελλαδικής εμβέλειας.

Η δήλωση του Νίκου Παππά μετά τη δημοσίευση της απόφασης:

«Σήμερα το πρωί δημοσιεύθηκε η απόφαση του ΣτΕ σχετικά με την αδειοδότηση των τηλεοπτικών σταθμών.

Το Ανώτατο Δικαστήριο θεωρεί:

α) αναγκαία τη γρήγορη επανάληψη του διαγωνισμού κατ' εφαρμογή του νόμου 4339/15 -άρα όσοι μιλούσαν περί “αντισυνταγματικού νόμου Παππά“ ας το ξανασκεφτούν.

β) παράνομη τη μέχρι σήμερα λειτουργία των τηλεοπτικών σταθμών -ας το σκεφτούν όσοι έλεγαν ότι δεν χρειάζονται άδειες.

γ) σπάνιο πόρο του Δημοσίου τις τηλεοπτικές συχνότητες -ας το σκεφτούν όσοι έλεγαν ότι οι άδειες μπορούν να είναι άπειρες.

Κυβέρνηση, κόμματα και ανεξάρτητη αρχή πρέπει να σταθούν στο ύψος των περιστάσεων. Γρήγορα η αδειοδότηση και τέλος στη δωρεάν εκπομπή. Αυτό επιτάσσει το δημόσιο συμφέρον, αυτό απαιτεί η κοινωνία».

Η απόφαση του ΣτΕ

Η απόφαση επαναβεβαιώνει την πάγια θέση της νομολογίας του Δικαστηρίου ότι η μέχρι σήμερα λειτουργία των τηλεοπτικών σταθμών με συνεχείς παρατάσεις της νόμιμης λειτουργίας είναι

«συνταγματικώς μη ανεκτή» και παράνομη. Και, προκειμένου ακριβώς να αποκατασταθεί η νομιμότητα, απαιτεί την ταχύτατη επανάληψη του διαγωνισμού.

Το ΣτΕ κρίνει αντισυνταγματική μόνο τη διάταξη περί διενέργειας του διαγωνισμού από τον Υπουργό ειδικά κατά την πρώτη εφαρμογή του νόμου (την παρ. 2 του άρθρου 2Α του ν.4339/15). Τη διάταξη, δηλαδή, που θεσμοθετήθηκε εκ των υστέρων και δεδομένης της αδυναμίας συγκρότησης Εθνικού Συμβουλίου Ραδιοτηλεόρασης, προκειμένου να διενεργήσει αυτόν τον διαγωνισμό και παρά τις επανειλημμένες προσπάθειες για συναίνεση των πολιτικών κομμάτων στη Βουλή. Μάλιστα, η συγκεκριμένη απόφαση δεν θεωρεί αντισυνταγματικές τις άλλες ρυθμίσεις, που αφορούν τόσο στον ορισμό του αριθμού των δημοπρατούμενων αδειών, όσο και στον καθορισμό της τιμής εκκίνησης.

Το ΣτΕ, στο σκεπτικό του, ξεκαθαρίζει ότι οι τηλεοπτικές συχνότητες αποτελούν δημόσια αγαθά και σπάνιους πόρους του εθνικού πλούτου με μεγάλη οικονομική αξία. Και, άρα, ότι η χρήση των ραδιοτηλεοπτικών συχνοτήτων πρέπει να γίνεται με ανάλογο οικονομικό αντάλλαγμα και σε καμία περίπτωση δωρεάν. 

Τέλος, μια ισχυρή μειοψηφία του ΣτΕ (11 Σύμβουλοι Επικρατείας) δέχονται ότι από το άρθρο 15 του Συντάγματος δεν προκύπτει υποχρέωση συμμετοχής του ΕΣΡ σε κάθε φάση της διαγωνιστικής διαδικασίας, αλλά -αντίθετα- ότι το ΕΣΡ έχει μόνον ελεγκτικές αρμοδιότητες επί της διαγωνιστικής διαδικασίας.

Ήχηρή διάψευση στα περί«αντισυνταγματικότητας» του νόμου Παππά

Για ηχηρή διάψευση των πολιτικών κατηγοριών και του σχετικού κλίματος που είχε καλλιεργηθεί από μερίδα της αντιπολίτευσης και ΜΜΕ όλο αυτό το διάστημα, περί «αντισυνταγματικότητας» του νόμου Παππά, κάνουν λόγο πηγές του υπουργείου Ψηφιακής Πολιτικής, Τηλεπικοινωνιών και Ενημέρωσης, κατόπιν της δημοσιοποίησης της πολυαναμενόμενης απόφασης του ΣτΕ.

Αυτό διότι μεταξύ άλλων, η απόφαση του ΣτΕ: κρίνει αντισυνταγματική μόνο τη διάταξη περί διενέργειας του διαγωνισμού από τον υπουργό, ειδικά κατά την πρώτη εφαρμογή του νόμου (την παρ. 2 του άρθρου 2Α του ν.4339/15). Τη διάταξη, δηλαδή, που θεσμοθετήθηκε εκ των υστέρων και δεδομένης της αδυναμίας συγκρότησης Εθνικού Συμβουλίου Ραδιοτηλεόρασης προκειμένου να διενεργήσει αυτό το διαγωνισμό και παρά τις επανειλημμένες προσπάθειες για συναίνεση των πολιτικών κομμάτων στη Βουλή.

Μάλιστα, η συγκεκριμένη απόφαση δεν θεωρεί αντισυνταγματικές τις άλλες ρυθμίσεις, που αφορούν τόσο στον ορισμό του αριθμού των δημοπρατούμενων αδειών, όσο και στον καθορισμό της τιμής εκκίνησης. Κατόπιν των δεδομένων που αντλούνται μετά τη δημοσιοποίηση της απόφασης του ανωτάτου δικαστηρίου, η εικόνα ως προς το ζήτημα της αδειοδότησης των τηλεοπτικών σταθμών πανελλαδικής εμβέλειας, κατά τις ίδιες πηγές από το υπουργείο Ψηφιακής Πολιτικής, διαμορφώνεται ως εξής:

Εφόσον ισχύει βάσει της απόφασης του ΣτΕ ότι το μόνο αντισυνταγματικό που έχει κριθεί είναι η μεταφορά αρμοδιοτήτων για τη διενέργεια του διαγωνισμού (σσ μόνο αρμόδιο το ΕΣΡ και όχι ο αρμόδιος υπουργός), θα πρέπει να υπάρξει γρήγορα αδειοδότηση με βάση τον ισχύοντα νόμο (ν. Παππά 4339/2015). Το ΕΣΡ πρέπει να εφαρμόσει τον νόμο 4339 και να προχωρήσει τη διαδικασία αδειοδότησης (διαβούλευση, προκήρυξη διαγωνισμού, διενέργεια διαγωνισμού κλπ). Οι ίδιες πηγές επισήμαιναν ότι εφόσον ισχύουν οι αποφάσεις που δημοσιοποιήθηκαν και δεν έχει κριθεί αντισυνταγματικός ούτε ο αριθμός των αδειών, ουσιαστικά δεν έχει καταπέσει ο αριθμός των 4 αδειών που αποτελεί απόφαση της Βουλής σύμφωνα με τον νόμο, και όχι του υπουργού.

Σε κάθε περίπτωση, η πλευρά του υπουργού υπογραμμίζει τη διάθεση για συναίνεση με το ΕΣΡ και σε σχέση με τον αριθμό των αδειών, με τις ίδιες πηγές να σημειώνουν ότι είναι θέση της κυβέρνησης να υπάρχει σύμφωνη γνώμη του ΕΣΡ και για τον αριθμό των αδειών, παρότι αυτός δεν κρίθηκε αντισυνταγματικός. Στην περίπτωση που υπάρξει νέος αριθμός αδειών, θα πρέπει να ψηφιστεί εκ νέου από τη Βουλή.

Πρακτικά, οι επόμενες κινήσεις διαγράφονται ως εξής:

Σύμφωνα με τις ίδιες πληροφορίες, ο υπουργός θα έχει συνάντηση με το ΕΣΡ σύντομα, ώστε να ενημερωθεί για το χρονοδιάγραμμα που διαμορφώνει το ΕΣΡ προκειμένου να προχωρήσει εκείνο στη διαδικασία αδειοδότησης.

Σε κάθε περίπτωση, στο μεσοδιάστημα, έως ότου αδειοδοτηθούν οι τηλεοπτικοί σταθμοί, η κυβέρνηση θα προχωρήσει στην εφαρμογή της ρύθμισης που έχει προαναγγείλει για την υποχρέωση των καναλιών πανελλαδικής εμβέλειας να καταβάλουν ετήσιο τίμημα για την εκπομπή σήματος.

Πολιτική βούληση του υπουργού, είναι αυτό το τίμημα να μην πέσει κάτω από το ποσό που τεκμηριώθηκε από τον πρόσφατο διαγωνισμό, δηλαδή 250 εκατ. για δέκα χρόνια. Αυτό σημαίνει ότι το τίμημα θα κυμαίνεται γύρω στα 25 εκατ. ευρώ τον χρόνο, για το σύνολο των τηλεοπτικών σταθμών πανελλαδικής εμβέλειας.