Ο Κων. Καραμανλής συνήθιζε να λέει στους συνομιλητές του ότι στις περισσότερες περιπτώσεις ανάλυσης πολιτικών κινήσεων η πλέον απλή ερμηνεία είναι αυτή που ανταποκρίνεται στην πραγματικότητα.
Από την περασμένη Πέμπτη, μετά τις διαγγελματικού χαρακτήρα δηλώσεις του Αλ. Τσίπρα, χύθηκε πολύ μελάνι και ξοδεύτηκε πολύς ραδιοφωνικός και τηλεοπτικός “αέρας” ως προς την ερμηνεία της κίνησης της κυβέρνησης να ανακοινώσει τη χριστουγεννιάτικη ενίσχυση των χαμηλοσυνταξιούχων και την αναστολή της αύξησης του ΦΠΑ στα νησιά του βορειοανατολικού Αιγαίου.
Οι περισσότερες ερμηνείες, αναλύσεις, αλλά και... “αναλύσεις” είχαν έναν κοινό άξονα: ότι, τάχα, ο πρωθυπουργός έχει στο πίσω μέρος του μυαλού του τις εκλογές και, άρα, έδωσε τη “13η σύνταξη” για να επαναπροσεγγίσει τους -απογοητευμένους από τις μειώσεις και τις περικοπές των προηγούμενων μηνών- συνταξιούχους. Οι πρωθυπουργικές ανακοινώσεις βαφτίστηκαν “προεκλογικές”, χαρακτηρίστηκαν “παροχές” και όλοι ξεκίνησαν να ψάχνουν... τα υπόλοιπα “σημάδια” που ξεδιπλώνουν τον υποτιθέμενο “εκλογικό σχεδιασμό” του Μεγάρου Μαξίμου. Η ενίσχυση των συνταξιούχων “κούμπωσε” με την αναστολή της αύξησης ΦΠΑ στα νησιά, με τη χθεσινή επίσκεψη του Αλ. Τσίπρα στη Νίσυρο και την Τήλο, αλλά και με την οξεία ρητορική που χρησιμοποιεί η κυβέρνηση κατά του ΔΝΤ και των παράλογων απαιτήσεών του. Κάπως έτσι συγκροτήθηκε το “αφήγημα”: Η κυβέρνηση μοιράζει παροχές, προσπαθεί να εξευμενίσει τους απογοητευμένους ψηφοφόρους και ταυτόχρονα ενορχηστρώνει σύγκρουση με τους δανειστές ώστε να στρώσει το χαλί της “ηρωικής εξόδου”.
“Βαρύ” παρελθόν
Το “αφήγημα” δείχνει να “στέκει”. Άλλωστε, δεν είναι η πρώτη φορά που κινήσεις άλλων κυβερνήσεων “μύριζαν” εκλογές και οι κάλπες όντως ήρθαν. Από τον “ανταγωνισμό” Σημίτη-Καραμανλή το 2000, όταν ο ένας έδινε ΕΚΑΣ 100.000 δραχμών και ο άλλος 120.000 δραχμών ώς το “κοινωνικό μέρισμα” Σαμαρά τον Μάρτιο του 2014, οι εκάστοτε κυβερνώντες έχουν πολλές φορές δώσει αφορμή για τέτοιου τύπου ερμηνείες. Ειδικά η τελευταία περίπτωση ήταν η πλέον κραυγαλέα: Η τότε κυβέρνηση επέλεξε να μοιράσει “κοινωνικό μέρισμα” από... το πλεόνασμα που δεν είχε, με κύρια προτεραιότητα τους ενστόλους, τους οποίους ο Αντ. Σαμαράς είχε στρατηγικό σχέδιο να “επαναπατρίσει”, πριν αρκετοί εξ αυτών πάρουν απόφαση να ψηφίσουν τη νεοναζιστική συμμορία. Μάλιστα, ό,τι είχε περισσέψει από τους ενστόλους είχε μοιραστεί -δίκην “φιλοδωρήματος”- στους συνταξιούχους, με δεδομένο ότι οι μεγαλύτερης ηλικίας πολίτες αποτελούν, παραδοσιακά, προνομιακό εκλογικό ακροατήριο για τη Δεξιά. Στόχος τού τότε πρωθυπουργού ήταν να διασφαλίσει μια “ελεγχόμενη” ήττα στις διπλές εκλογές του Μαΐου του 2014 (ευρωεκλογές - περιφερειακές και δημοτικές εκλογές) για να μη φανεί ότι “ξηλώνεται το πουλόβερ” μερικούς μήνες πριν από την προεδρική εκλογή.
Δεν είναι όλοι ίδιοι
Αυτά με το παρελθόν. Ως προς το παρόν: Πράγματι, αν και η κοινή πολιτική λογική λέει ότι ο Αλ. Τσίπρας δεν έχει κανέναν λόγο να πάει τώρα ή στο εγγύς μέλλον σε εκλογές, ουδείς μπορεί να βρίσκεται στο μυαλό του πρωθυπουργού. Ωστόσο, υπάρχουν κάποια δείγματα που παραπέμπουν στο συμπέρασμα ότι αυτή η κυβέρνηση δεν είναι ίδια με τις προηγούμενες. Και δεν προβαίνει σε “φιλολαϊκές” εξαγγελίες με το βλέμμα στραμμένο σε κάποια άδηλη πολιτική σκοπιμότητα. Καταρχάς, προφανώς και στο Μαξίμου γνωρίζουν πολύ καλά ότι η δυσφορία των συνταξιούχων για όσα έχουν υποστεί δεν “σβήνει” με ένα “δώρο Χριστουγέννων”. Όπως επίσης και ότι όσο γρήγορα θα πέσει αυτό το “δώρο” στην αγορά, τόσο γρήγορα θα ξεχαστεί κιόλας. Με άλλα λόγια, ακόμη κι αν ήταν προσπάθεια “εξαγοράς” ψηφοφόρων, θα ήταν αλυσιτελής.
Συν τοις άλλοις, σε αντίθεση με την κυβέρνηση Σαμαρά, η κυβέρνηση δεν επέλεξε πληθυσμιακές ομάδες με το κριτήριο του “προνομιακού εκλογικού ακροατηρίου”. Ούτε μοίρασε χρήματα απ' αυτά που... δεν έχει. Επέλεξε το δύσκολο “κοινό” των συνταξιούχων, αλλά και των νησιωτών που σηκώνουν το βάρος του προσφυγικού. Επέλεξε, με άλλα λόγια, να απαλύνει τον πόνο εκείνων που πραγματικά δεν έχουν να περάσουν Χριστούγεννα. Ανεξαρτήτως των πολιτικών συνηθειών, καταβολών και, εντέλει, επιλογών τους.
Μπορεί να ακούγεται κάπως αθώο, ίσως και ρομαντικό. Ωστόσο, είναι περισσότερο εξοργιστικό το να θεωρείται αυτονόητος ο κυνισμός και να μη διανοείται κανείς ότι κάπου, κάπως, κάποτε, στην Ελλάδα μια κυβέρνηση μπορεί να δώσει κάτι σε κάποιους όχι γιατί σχεδιάζει κάτι. Αλλά γιατί αυτοί οι “κάποιοι” το έχουν πραγματικά ανάγκη.
