Την Τρίτη 11 Οκτωβρίου στην εξεταστική επιτροπή που ελέγχει τη νομιμότητα χρηματοδότησης κομμάτων και ΜΜΕ καλεσμένος μάρτυρας ήταν ο κ. Ιωάννης Στουρνάρας, Διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος. Κατά τη διάρκεια ερωτήσεων από πλευράς μου, ανακινήθηκε -και μάλιστα πήρε μεγάλη δημοσιότητα μέχρι σήμερα- το θέμα της σκληρής επτάμηνης διαπραγμάτευσης του 2015. Αφορμή στάθηκε η υπενθύμιση ότι ο κ. Στουρνάρας έκανε ελλειπή χρήση των δυνατοτήτων που του έδινε η θέση του έτσι ώστε να ανακόψει τη φυγή κεφαλαίων που εντάθηκε από το Σεπτέμβρη του 2014 και εκτείνεται έως τον Ιούλιο του 2015.
Το επιχείρημα λέει περίπου ότι η Τράπεζα της Ελλάδος δεν προσπαθούσε να καθησυχάσει τους καταθέτες και δε χρησιμοποίησε τα πολιτικά και νομισματικά εργαλεία που έχει στη διάθεσή της, ενάντια σε μια έξαλλη αντιπολίτευση μέρους της Νέας Δημοκρατίας (δηλώσεις Γεωργιάδη, Μπακογιάννη κλπ) που καλούσε τους πολίτες να σηκώσουν τα χρήματά τους.
Ο κ. Στουρνάρας κάνει πως δεν έχει καταλάβει τον οικονομικό στραγγαλισμό στον οποίο υπεβλήθη η ελληνική οικονομία και κοινωνία, έτσι ώστε να συνθηκολογήσει όσο το δυνατόν πιο γρήγορα η ελληνική κυβέρνηση. Με αυτό το δεδομένο μας είπε ότι ο τότε Υπουργός Οικονομικών προκάλεσε την άρση του waiver για τις ελληνικές τράπεζες. Βασίστηκε, μας είπε ο κ. Στουρνάρας, για αυτήν του την απόφαση το Διοικητικό Συμβούλιο της ΕΚΤ στις δηλώσεις του κ. Βαρουφάκη, χωρίς να υπάρχει κάποια συμφωνία, ένα γραπτό κείμενο και τελικά ο σεβασμός στην πρόσφατη λαϊκή ετυμηγορία υπέρ της άρσης της λιτότητας.
Ενώ, λοιπόν, η πρόθεση ήταν χωρίς εκβιασμούς να φτάσουμε στην ενδιάμεση συμφωνία της 20ης Φεβρουαρίου, ο οικονομικός εκβιασμός είχε ήδη συμβεί από τις αρχές του μήνα.
Στην πραγματικότητα ο κ. Στουρνάρας μας είπε αυτό που γνωρίζαμε. Στην ΕΕ δεν λειτούργησαν οι θεσμοί και δεν έγινε σεβαστή η λαϊκή κυριαρχία.
Από τις απαντήσεις του κ. Στουρνάρα βγήκε και είδηση. Ο Διοικητής της ΤτΕ φαίνεται πως ερχόταν σε αναντιστοιχία με τον Υπουργό Οικονομικών κ. Βαρουφάκη, υπογραμμίζοντας στους ξένους εταίρους πως δεν πρέπει να τον λαμβάνουν υπόψιν τους. Ξεχνάει ο Διοικητής της ΤτΕ ότι είναι υποχρέωση του κεντρικού τραπεζίτη -και προκύπτει (και) από το καταστατικό της ΤτΕ- να συνεργάζεται με τον Υπουργό Οικονομικών και όχι να τον υπονομεύει.
Για τον κ. Στουρνάρα οι ενέργειες των δανειστών ήταν οι ενδεδειγμένες από τραπεζική σκοπιά. Ξέχασε βεβαίως να αναφέρει την πραγματική σκοπιά που ήταν πολιτική, μιας και έπρεπε να σταματήσει η «ελληνική άνοιξη», όπως ανέφερε εύστοχα και ο σλοβάκος υπουργός οικονομικών τον Ιούλιο σε μια πρωτοφανή κρίση ειλικρίνειας που δε φάνηκε να μπορεί να μιμηθεί και ο κεντρικός τραπεζίτης της χώρας.
Τα γεγονότα όμως πλέον είναι καταγεγραμμένα: Και πολιτικές αλλά και τραπεζικές πιέσεις ασκήθηκαν έτσι ώστε να μεγαλώσει η ροή της φυγής κεφαλαίων και η Τράπεζα της Ελλάδος με αποσπασματικό, για να το πούμε κομψά, τρόπο εναντιωνόταν στην διαφαινόμενη αυτή οικονομική προοπτική. Άλλωστε, και οι ευρωπαϊκοί θεσμοί έκαναν περίπου τα ίδια, στο μεγαλύτερο βαθμό που τους αναλογούσε, όπως παραδέχτηκε και ο κ. Στουρνάρας σε μια αποστροφή του λόγου του: «στις 4 Φεβρουαρίου δεν κόπηκε η χρηματοδότηση. Κόπηκε το waiver, η εξαίρεση, δηλαδή το να γίνονται δεκτά. Παίρναμε έκτακτη ρευστότητα. Η έκτακτη ρευστότητα κόπηκε το βράδυ του δημοψηφίσματος».
Ο Χριστόφορος Παπαδόπουλος είναι μέλος της Κ.Ε. του ΣΥΡΙΖΑ και βουλευτής Β’ Αθήνας που συμμετέχει στην Εξεταστική Επιτροπή της Βουλής για τη διερεύνηση της νομιμότητας της δανειοδότησης των πολιτικών κομμάτων, καθώς και των ιδιοκτητριών εταιριών μέσων μαζικής ενημέρωσης από τα τραπεζικά ιδρύματα της χώρας
