to top
  • βρείτε μας στο Twitter
  • βρείτε μας στο Facebook
  • βρείτε μας στο YouTube
  • στείλτε μας email
  • εγγραφείτε στο RSS feed
  • international version

Αλ. Χαρίτσης: Αναπτυξιακός και ΕΣΠΑ σημαντικά εργαλεία παραγωγικής ώθησης στην οικονομία

Ο νέος Αναπτυξιακός Νόμος συνιστά τομή, καθώς μεριμνά για τη διευθέτηση αυτών των εξαιρετικά σημαντικών εκκρεμοτήτων του παρελθόντος. Για πρώτη φορά προσφέρεται συγκεκριμένο σχήμα αποπληρωμής, είτε με καταβολή των οφειλόμενων ενισχύσεων σε ορίζοντα επταετίας, είτε με άμεση μετατροπή τους σε φοροαπαλλαγές, σημειώνει στην «Καθημερινή», ο υφυπουργός Οικονομίας, Ανάπτυξης και Τουρισμού Αλέξης Χαρίτσης.


- Με δεδομένες τις οφειλές που βαραίνουν το Δημόσιο από τους προηγούμενους αναπτυξιακούς νόμους, ύψους 2,5 δις ευρώ με βάση συντηρητικούς υπολογισμούς, ποιες είναι οι προσδοκίες σας από το νέο αναπτυξιακό νόμο.

Είναι αλήθεια ότι οι προηγούμενοι αναπτυξιακοί νόμοι επηρέασαν ελάχιστα τη διάρθρωση της οικονομίας. Περιόρισαν το ρόλο τους σε έναν μηχανισμό παροχής ρευστότητας στην οικονομία ενισχύοντας καθιερωμένους κλάδους και συγκεκριμένα επενδυτικά σχέδια, διστάζοντας να θέσουν σαφείς κλαδικούς ή οριζόντιους στόχους.

Ενδεικτικά αναφέρω ότι τα τελευταία 15 χρόνια το 70% των ενισχύσεων κατευθύνθηκαν σε δύο μόνο κλάδους (τουρισμός και φωτοβολταϊκά), ενώ υπήρξε πολύ μεγάλη συγκέντρωση των επιχορηγήσεων καθώς το 4,2% των επενδυτικών σχεδίων έλαβε το 43,6% των συνολικών ενισχύσεων. Γίνεται αντιληπτό ότι οι προηγούμενοι αναπτυξιακοί συνέβαλαν στην επίταση της ανισότητας στη χώρα, που με τη σειρά της αποτέλεσε βασική αιτία της κακής εξέλιξης της οικονομίας τα τελευταία χρόνια.

Την ίδια στιγμή, λόγω κακού σχεδιασμού αλλά και αδιαφανών διαδικασιών στην ένταξη σχεδίων στους προηγούμενους αναπτυξιακούς νόμους, υπήρξαν υπερδεσμεύσεις με αποτέλεσμα να υπάρχουν συμβασιοποιημένες οφειλές ύψους 6,4 δισ για 6.300 επενδυτικά σχέδια. Για το Δημόσιο οι παραπάνω εκκρεμότητες συνεπάγονταν οφειλές μεγέθους αντίστοιχου του δημοσιονομικού κενού που κάλυψε η συμφωνία του καλοκαιριού.

Ο νέος Αναπτυξιακός Νόμος συνιστά τομή, καθώς μεριμνά για τη διευθέτηση αυτών των εξαιρετικά σημαντικών εκκρεμοτήτων του παρελθόντος. Για πρώτη φορά προσφέρεται συγκεκριμένο σχήμα αποπληρωμής, είτε με καταβολή των οφειλόμενων ενισχύσεων σε ορίζοντα επταετίας, είτε με άμεση μετατροπή τους σε φοροαπαλλαγές.

Οι παρατάσεις και τροποποιήσεις των επενδυτικών σχεδίων, η επίσπευση των ελέγχων και ο εξορθολογισμός των διαδικασιών θα έχουν ως συνέπεια την επιβίωση και στήριξη επιχειρήσεων (επιστροφή εγγυητικών επιστολών, επιχορήγηση), την ενίσχυση της ρευστότητας των τραπεζών, τη δημιουργία ή διατήρηση χιλιάδων θέσεων εργασίας και γενικά, την αναθέρμανση κι επανεκκίνηση της οικονομίας και την ανάπτυξη.

- Ποια είναι η στόχευση για τις επενδύσεις που μπορεί να προσελκύσει. Από που θα αντλήσετε χρήματα και πως θα κατανεμηθούν οι λιγοστοί διαθέσιμοι πόροι.

Ο νέος νόμος επιδιώκει τη δημιουργία καινοτομικών, εξωστρεφών και βιώσιμων επιχειρήσεων, θέτοντας ως πρώτη προτεραιότητα την αύξηση της απασχόλησης, με έμφαση στο εκπαιδευμένο ανθρώπινο δυναμικό. Παράλληλα, απομακρυνόμαστε από τη λογική "ενισχύουμε τις υπάρχουσες τάσεις", καθώς ο Νόμος έχει δομηθεί στοχεύοντας στην αναδιάρθρωση της ελληνικής οικονομίας για έξοδο από την κρίση. Αυτό θα καταστεί εφικτό δίνοντας έμφαση σε τομείς που συμβάλλουν στην τεχνολογική αναβάθμιση της χώρας και στη βελτίωση της ανταγωνιστικότητάς της, σε τομείς υψηλής προστιθέμενης αξίας και έντασης γνώσης.

Χωρίς να αποκλείουμε κάποιους κλάδους, δίνουμε ιδιαίτερη έμφαση στην ενίσχυση δύο εξ αυτών: "Τεχνολογίες Πληροφορικής και Επικοινωνιών" και της "Αγροδιατροφικής αλυσίδας" καθώς στους κλάδους αυτούς μπορεί η χώρα μας να δημιουργήσει προστιθέμενη αξία με διακριτό brand name και να αλλάξει έτσι τη θέση της στον παγκόσμιο οικονομικό χάρτη.

Επιπλέον, ο Αναπτυξιακός Νόμος συνδέεται άμεσα με το νέο ΕΣΠΑ, με αιχμή του δόρατος την παραγωγή και την καινοτομία. Αυτό δεν ήταν αυτονόητο και δεν ίσχυε στους προηγούμενους Αναπτυξιακούς. Δίνουμε ιδιαίτερη βαρύτητα την αξιοποίηση και τη διεύρυνση όλων των χρηματοδοτικών εργαλείων που βελτιώνουν το δείκτη μόχλευσης των διαρθρωτικών κονδυλίων. Σκοπός μας είναι να συνθέσουμε τα διάσπαρτα χρηματοδοτικά εργαλεία σε κοινές αναπτυξιακές στοχεύσεις. Μια σειρά προτεραιοτήτων όπως οι επιχειρηματικές συνέργειες για τη δημιουργία ικανών μεγεθών στο διεθνή ανταγωνισμό, οι στοχευμένες ενισχύσεις σε περιφερειακό επίπεδο, η υποστήριξη σχημάτων κοινωνικής οικονομίας, συνυπάρχουν τόσο στον Αναπτυξιακό Νόμο όσο και στα προγράμματα του ΕΣΠΑ. Είναι πάρα πολύ σημαντικές, διότι δείχνουν την κατεύθυνση για στροφή του παραγωγικού μοντέλου στο σύνολο των χρηματοδοτικών εργαλείων που έχουμε στη διάθεσή μας.

Ο Αναπτυξιακός Νόμος και το ΕΣΠΑ αποτελούν μέρος του συνολικού αναπτυξιακού μας σχεδίου και σημαντικά εργαλεία που μπορούν να δώσουν παραγωγική ώθηση στην οικονομία με δίκαιους όρους και απτά αποτελέσματα για την κοινωνία.

Επί της ουσίας υλοποιούμε ολοκληρωμένο σχέδιο για την αναστροφή της πορείας της οικονομίας το οποίο περιλαμβάνει πέντε βήματα: Τον νέο αναπτυξιακό νόμο, ο οποίος έχει ήδη κατατεθεί στη Βουλή, το νέο ΕΣΠΑ με τις στοχευμένες αναπτυξιακές δράσεις του που συνδέονται και με τις προτεραιότητες του αναπτυξιακού νόμου και που δίνουν έμφαση στην καινοτομία, το αναπτυξιακό ταμείο το οποίο θα συγκεντρώσει όλα τα υφιστάμενα αναπτυξιακά χρηματοδοτικά εργαλεία, τους ευρωπαϊκούς πιστωτικούς θεσμούς όπως είναι η ΕΤΕΠ και το EFSI και τέλος το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων. Μάλιστα, για πρώτη φορά μετά από πολύ καιρό καταφέραμε να αυξήσουμε το πρόγραμμα δημοσίων επενδύσεων (ΠΔΕ) κατά 250 εκατ. ευρώ για το 2017. Το 2016 το εθνικό σκέλος του ΠΔΕ αυξήθηκε, στο μέτρο του δυνατού, στα 750 εκατ. ευρώ από τα 700 εκατ. το 2015, ενώ για το 2017-18 το ποσό αυτό θα αυξηθεί στο 1 δισ. ευρώ και για το 2019-20 στο 1,25 δισ. ευρώ, δίνοντας τη δυνατότητα να υλοποιηθούν περισσότερα έργα σε περιφερειακή και τοπική κλίμακα.

- Ποιος είναι ο σχεδιασμός για το ΕΣΠΑ και ποια η συμβολή του στην αναπτυξιακή διαδικασία;

Στο ΕΣΠΑ 2014-2020 συνεχίζουμε με οδηγό την απορρόφηση των πόρων της περιόδου 2007-2013 η οποία, μετά την πολύ εντατική δουλειά που έγινε το 2015, έφτασε στο απόλυτο 100% και δε χάθηκε ούτε ένα ευρώ από τα διαθέσιμα Ευρωπαϊκά Κονδύλια για τη χώρα. Για την περίοδο 2014-2020 έχει ήδη ενεργοποιηθεί το 25% των συνολικών διαθέσιμων κονδυλίων (συνολικά 4,5 δισ. Ευρώ), ενώ έως τέλος Σεπτεμβρίου στόχος είναι η ενεργοποίηση να έχει φτάσει το 50% που αντιστοιχούν σε προσκλήσεις ύψουςάνω των 9 δισ. ευρώ. Μάλιστα είμαστε η πρώτη χώρα-μέλος της ΕΕ που ενεργοποίησε κονδύλια της περιόδου ΕΣΠΑ 2014-2020 για τη μικρομεσαία επιχειρηματικότητα.

Όλα τα προγράμματα του ΕΣΠΑ επανασχεδιάζονται προκειμένου, στο πλαίσιο του ολοκληρωμένου σχεδίου που υλοποιούμε για δίκαιη και βιώσιμη ανάπτυξη, να ενισχύσουν την πραγματική οικονομία, και να αντιμετωπίσουν προβλήματα και στρεβλώσεις που δημιούργησε το άνισο παραγωγικό μοντέλο που ακολουθήθηκε τις τελευταίες δεκαετίες, ήδη πριν από την κρίση.

Το αμέσως επόμενο διάστημα, οι δράσεις του ΕΣΠΑ θα έχουν ως στόχο την ανάπτυξη της μικρομεσαίας επιχειρηματικότητας, τα έργα υποδομής και τα περιβαλλοντικά έργα κυρίως σε περιφερειακό και τοπικό επίπεδο. Παράλληλα δίνεται έμφαση και στην ενεργοποίηση προγραμμάτων στήριξης των οικονομικά ασθενέστερων στρωμάτων (π.χ. προνοιακά προγράμματα, βρεφονηπιακοί σταθμοί, κοινωφελής εργασία κοκ).
Σημαντικό τμήμα των νέων δράσεων θα αφορούν στην έρευνα και την καινοτομία.

Παράλληλα θα ενεργοποιηθεί άμεσα δράση για τη δικτύωση επιχειρήσεων με στόχο τη δημιουργία οικονομιών κλίμακας, σε θέματα διανομής και διάθεσης προϊόντων και τη δημιουργία αλυσίδων αξίας, ενώ αναμένεται το Σεπτέμβριο και δράση ενίσχυσης της μικρομεσαίας επιχειρηματικότητας από 50 έως 250 εργαζόμενους. Αναμένεται ακόμη τους επόμενους μήνες η έκδοση πρόσκλησης για την ίδρυση νέων τουριστικών μονάδων.

Τέλος, οι κοινωνικές επιχειρήσεις περιλαμβάνονται για πρώτη φορά στα προγράμματα του του ΕΣΠΑ αλλά και στον Αναπτυξιακό Νόμο, όπου εντάσσονται με ευνοϊκές ρυθμίσεις. Σύντομα συστήνεται ειδικό Ταμείο για την Κοινωνική Οικονομία με σκοπό την χρηματοδοτική στήριξη των κοινωνικών επιχειρήσεων (ενίσχυση με κεφάλαια εκκίνησης, κάλυψη μισθολογικού κόστους, παροχή μικροπιστώσεων κ.ά.) και ότι θα λειτουργήσουν σε κάθε περιφέρεια Κέντρα Στήριξης για την παροχή ολοκληρωμένων υπηρεσιών για τις κοινωνικές επιχειρήσεις. Οι παραπάνω δράσεις θα χρηματοδοτηθούν από πόρους ΕΣΠΑ συνολικού ύψους 137εκ ευρώ.

- Πως απαντάτε στην κριτική που διατυπώνεται για περιορισμένη συμμετοχή της χώρας μας στο Ευρωπαϊκό Ταμείο Στρατηγικών Επενδύσεων (πακέτο Γιούνκερ).

Όπως γνωρίζετε το Σχέδιο Γιούνκερ απευθύνεται κυρίως σε ιδιωτικές επενδύσεις ή σε επενδύσεις με έμμεση εμπλοκή του δημοσίου και παρέχει δανειοδοτήσεις για την υλοποίηση επενδυτικών παρεμβάσεων και όχι απευθείας ενισχύσεις. Ως εκ τούτου και με δεδομένη την ένταση του φαινομένου συρρίκνωσης των ιδιωτικών επενδύσεων και της έλλειψης ρευστότητας στη χώρα τα τελευταία χρόνια, για να συμβάλλουμε στην ενεργοποίηση του πακέτου Γιούνκερ εργαζόμαστε μεθοδικά για να δημιουργήσουμε κατάλληλο περιβάλλον για την αντιστροφή του επενδυτικού κλίματος.

Στο πλαίσιο αυτό συνεργαζόμαστε με όλους τους εμπλεκόμενους φορείς (ιδιώτες, ΕΕ κτλ) ώστε τα υπό εξέταση προτεινόμενα έργα να εναρμονίζονται με βασικούς άξονες του νέου αναπτυξιακού μοντέλου που χαράσσει η κυβέρνηση: έργα μεσαίας και μεγαλύτερης κλίμακας και υψηλής προστιθέμενης αξίας με ισχυρά εξωστρεφή χαρακτηριστικά που δημιουργούν ποιοτικές θέσεις εργασίας και έχουν ήπιο περιβαλλοντικό αποτύπωμα. Ήδη έχουν εξεταστεί, αξιολογηθεί και προεπιλεγεί από το Υπουργείο Οικονομίας 42 έργα συνολικού εκτιμώμενου προϋπολογισμού 5,4 δισ. ευρώ, τα οποία πληρούν τα κριτήρια επιλογής του Κανονισμού.

Τα προ-επιλεγέντα έργα, είτε εμπλοκής Δημοσίου είτε αμιγώς ιδιωτικά, αφορούν στους τομείς της ενέργειας, των υποδομών, του τουρισμού, των τεχνολογιών πληροφορικής και επικοινωνίας (ICT), της έρευνας, ανάπτυξης και καινοτομίας (RDI) και των ιδιωτικών βιομηχανικών επενδύσεων. Επίσης τις επόμενες ημέρες το Υπουργείο Οικονομίας θα αναλάβει νομοθετική πρωτοβουλία που θα προβλέπει την υπαγωγή όσων επενδυτικών προτάσεων προορίζονται για το "Σχέδιο Γιούνκερ" σε διαδικασία ταχείας αδειοδότησης (Fast Track), ώστε να επιταχυνθεί η ωρίμανση των έργων.

- Ποιες πρωτοβουλίες έχει αναλάβει το υπουργείο Οικονομίας για την προώθηση της λεγόμενης «χρηματοδοτικής διπλωματίας», δηλαδή την ενεργοποίηση χρηματοδοτικών εργαλείων.

Είναι αλήθεια ότι οι πόροι που διαθέτουμε από το ΕΣΠΑ είναι μεν πολύ σημαντικοί αλλά δεν επαρκούν για την κάλυψη του πολύ μεγάλου επενδυτικού κενού που έχει επισυσσωρευθεί στην ελληνική οικονομία μετά από 6 χρόνια πρωτοφανούς ύφεσης. Απαιτείται η μόχλευση αυτών των πόρων και ένας τρόπος για να γίνει αυτό είναι η χρήση χρηματοδοτικών εργαλείων.

Αφού μελετήσαμε προσεκτικά τα προβλήματα της προηγούμενης περιόδου, ανασχεδιάζουμε τα χρηματοδοτικά εργαλεία της νέας προγραμματικής περιόδου, στοχεύοντας στην καλύτερη δυνατή αξιοποίησή τους. Ιδιαίτερη έμφαση θα δοθεί στις κεφαλαιουχικές συμμετοχές και τις μικροπιστώσεις, ενώ βεβαίως έχει προβλεφθεί η δημιουργία εργαλείων για δάνεια και εγγυήσεις. Οι μεγάλες ανταποδοτικές υποδομές του Jessica plus, το νέο «εξοικονομώ» (για κατοικίες, δημόσια κτίρια και επιχειρήσεις) είναι μερικά ακόμα σημαντικά εργαλεία.

Η αλλαγή του σχεδιασμού τους εστιάζει στη διεύρυνση των ομάδων των τελικών δικαιούχων, στην επέκταση στις καινοτόμες μικρομεσαίες επιχειρήσεις, στην αύξηση της χρήσης της συνεπένδυσης και της επιχειρηματικής συμμετοχής, στην ενίσχυση της τομεακής και περιφερειακής τους διάστασης, στο νέο καθεστώς των μικροπιστώσεων και στην ουσιαστική ενίσχυση της κοινωνικής οικονομίας.

2024 © left.gr | στείλτε μας νεα, σχόλια ή παρατηρήσεις στο [email protected]
§ Όροι χρήσης για αναδημοσιεύσεις Αναφορά Δημιουργού-Μη Εμπορική Χρήση 3.0 Μη εισαγόμενο (CC BY-NC 3.0)