Απ’ τις 26/11 έως τις 7/12 διεξήχθη, στην Ντόχα του Κατάρ, η 18η διεθνής συνάντηση του ΟΗΕ για την κλιματική αλλαγή. Εκπρόσωποι από όλες τις χώρες του κόσμου μετείχαν στις διαπραγματεύσεις με σκοπό την επίτευξη μιας παγκόσμιας συμφωνίας για τον περιορισμό των εκπομπών αερίων που ευθύνονται για την υπερθέρμανση του πλανήτη.
Η ελληνική κυβέρνηση, δηλαδή η ηγεσία του ΥΠΕΚΑ, που υποτίθεται θα έπρεπε να βρισκόταν εκεί, αν όχι για να παλέψει υπέρ μιας δίκαιης συμφωνίας, τουλάχιστον για να συμμετέχει ήταν εκκωφαντικά απούσα.
Η διεθνής επιστημονική κοινότητα έχει θέσει το όριο των 2 Cο ως ανώτατο όριο αύξησης της θερμοκρασίας για να μην έχουμε ανεξέλεγκτες κλιματικές εξελίξεις. Μέχρι και η Παγκόσμια Τράπεζα(!) δέχεται ότι η παγκόσμια οικονομία οδηγεί τον πλανήτη σε αύξηση της θερμοκρασίας κατά 4 Cο ως το τέλος του αιώνα, αν η παγκόσμια κοινότητα αποτύχει να δράσει.
Τα αποτελέσματα της συνδιάσκεψης για τη σωτηρία του πλανήτη είναι για άλλη μια φορά κατώτερα των περιστάσεων και αυτό δεν το λένε μόνο οι αριστεροί, οι κάθε λογής οικολόγοι και τα κινήματα.
Η παράταση του Πρωτοκόλλου του Κιότο που αποφασίστηκε καλύπτει μόνον το 13% των ανθρωπογενών ρύπων. Αυτό πρακτικά σημαίνει ότι περίοδοι υπερβολικής ζέστης - ξηρασίας σε πολλές περιοχές του πλανήτη θα είναι ο κανόνας στο μέλλον και όχι η εξαίρεση. Η στάθμη της θάλασσας θα ανέβει, καταστροφικοί τυφώνες, όπως ο “Σάντι” και ο "Μπόφα", θα είναι μεγαλύτερης έντασης και συχνότητας.
Η αναζήτηση νέων αγορών έχει αποσύρει το ζήτημα της κλιματικής αλλαγής από την ατζέντα των κυβερνήσεων μέσα στο διεθνές περιβάλλον της παγκόσμιας οικονομικής κρίσης. Από το 2008 και μετά οι προσπάθειες για δεσμευτικές συμφωνίες που θα υποχρεώνουν τα κράτη του Βορρά, αλλά και τις γρήγορα αναπτυσσόμενες χώρες του Νότου, σε μείωση των εκπομπών του θερμοκηπίου, μένουν άκαρπες. Το περιβάλλον πλέον αντιμετωπίζεται ως κατ' εξοχήν πεδίο εμπορευματικής κερδοφορίας, ενώ, όπως δείχνουν και οι πρόσφατες εξελίξεις και στην Ελλάδα, η οικονομική κρίση χρησιμοποιείται ως αφορμή για την περαιτέρω ιδιωτικοποίηση οικολογικών πεδίων.
Η πολιτική πρόταση για ένα νέο πρότυπο παραγωγής και κατανάλωσης και σε τοπικό και σε διεθνές επίπεδο είναι πιο επίκαιρη και πιο αναγκαία από ποτέ. Ο προσανατολισμός των οικονομιών με βάση, όχι το αόρατο χέρι της αγοράς που θα λύσει αυτομάτως όλα τα προβλήματα, αλλά την εξυπηρέτηση των κοινωνικών αναγκών στο πλαίσιο μιας βιώσιμης και αειφόρου ολοκληρωμένης ανάπτυξης, μπορεί να δώσει λύσεις. Η ανάγκη για οικολογική ανασυγκρότηση της οικονομίας απαιτεί νέο πρότυπο για την κοινωνική οργάνωση, την κατανάλωση, την παραγωγή, την εργασία και την αλληλεγγύη μεταξύ των γενεών και των λαών. Η περιβαλλοντική κρίση συμπυκνώνει όλες τις αντιφάσεις ενός στρεβλού αναπτυξιακού προτύπου που κυριάρχησε στον σύγχρονο κόσμο.
Η οικονομική και η οικολογική κρίση διαπλέκονται με ολέθριες συνέπειες για τις κοινωνίες.
Ο αγώνας ενάντια στην κλιματική αλλαγή σε τοπικό και διεθνές επίπεδο είναι αγώνας για κοινωνική δικαιοσύνη. Οι συνέπειες της οικολογικής καταστροφής έχουν κοινωνικό πρόσημο, θα την πληρώσουν οι πιο φτωχοί και αδύναμοι και στον διαχωρισμό μεταξύ κρατών, αλλά και μέσα στα ίδια τα κράτη.
Twitter: @CZachariadis
*Ο Κώστας Ζαχαριάδης είναι βιολόγος – περιβαλλοντολόγος και μέλος της Κ.Ε. του ΣΥΡΙΖΑ ΕΚΜ
