Το κείμενο που διέρρευσε χθες στον Τύπο θα ενσωματωθεί και θα εξειδικευθεί κατά τη συζήτηση των προγραμματικών δηλώσεων στη Βουλή. Η συμφωνία, ωστόσο, διαπνέεται από την προεκλογική ρητορική των συγκυβερνώντων κομμάτων, σύμφωνα με την οποία δεν επιτρέπεται καμία “μονομερής καταγγελία” του Μνημονίου, δηλαδή η διατυμπανιζόμενη εν καιρώ αναθεώρησή του προϋποθέτει την επί του παρόντος απαρέγκλιτη εφαρμογή του. Τώρα, “καλοί μαθητές” του Μνημονίου και αργότερα βλέπουμε! Στην ίδια κατεύθυνση δεν προσδιορίζονται και πάλι οι “κόκκινες γραμμές” της διαπραγμάτευσης.

Η κυβέρνηση Σαμαρά αποδεικνύεται κυβέρνηση μνημονιακής συνέχειας. Δεν προκαθορίζονται τα όρια της διαπραγμάτευσης, ούτε ιεραρχούνται οι στόχοι. Είναι χαρακτηριστικό ότι δεν υπάρχει δέσμευση για την επιστροφή στο βασικό μισθό, που ίσχυε πριν από το Μνημόνιο 2. Αντιθέτως καταγράφεται η αόριστη επιθυμία, σύμφωνα με την οποία “ο τελικός δημοσιονομικός στόχος μπορεί να επιτευχθεί χωρίς επιπλέον περικοπή μισθών και συντάξεων ή του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων”. Από πότε επιπλέον; Εφεξής, δηλαδή μετά την κατάρρευση εισοδημάτων και δημοσίων επενδύσεων;

Η ίδια ασάφεια και ως προς την αποκατάσταση των αδικιών για τους χαμηλοσυνταξιούχους, που παραπέμπεται σε άδηλα “άμεσα δημοσιονομικά ισοδύναμα”. Το ίδιο ασαφής η συμφωνία και ως προς τα χαράτσια. Αλλά και ορισμένα θεσμικά μέτρα, όπως η επαναφορά των συμβάσεων, δεν προσδιορίζεται πότε θα συμβούν, καθώς και αν η διαπραγμάτευση θα αρχίσει από το προ Μνημονίου επίπεδο. Η μονολεκτική διαβεβαίωση “όχι απολύσεις στο Δημόσιο” προκαλεί ερωτήματα, καθώς η αποδοχή του γενικού πλαισίου του Μνημονίου δυσκολεύει τέτοιες εξαιρέσεις. Εντύπωση προκαλεί και η υιοθέτηση ως κοινής περιοχής κυβερνητικής πολιτικής των μέτρων για την αντιμετώπιση της μετανάστευσης και την καταπολέμηση της εγκληματικότητας, που παραπέμπει σε ευθεία αιτιακή σύνδεση των δύο φαινομένων.

Ο κοινός παρονομαστής του νέου κυβερνητικού προγράμματος είναι η εφαρμογή του Μνημονίου, έστω με κάποιες οριακές αλλαγές (π.χ. επιμήκυνση δύο ετών) ενώ οργανώτρια ιδέα είναι η πάση θυσία παραμονή της Ελλάδας στο ευρώ. Εν ονόματι αυτής της κεντρικής αρχής δικαιολογούνται τα πάντα. Δυστυχώς, όμως, το Μνημόνιο οδηγεί την Ελλάδα εκτός ευρώ, σε μια περίοδο που η Ευρωζώνη αντιμετωπίζει το ενδεχόμενο διάλυσής της, όπως φαίνεται από τις εξελίξεις στην Ισπανία και την Ιταλία. Με άλλα λόγια η κυβέρνηση “εθνικής ευθύνης” είναι εκτός ευρωπαϊκού τόπου και χρόνου.