Το Ευρωκοινοβούλιο μοιάζει με προστατευμένο «βιότοπο». Οι ευρωβουλευτές, οι συνεργάτες τους, οι υπάλληλοι ανταλλάσσουν πολύγλωσσους χαιρετισμούς, έχουν στη διάθεσή τους αρκετά μέσα επικοινωνίας και πρόσβαση σε έναν τεράστιο όγκο ντοκουμέντων. Τα κυριότερα από αυτά αποτελούν αυτό που αποκαλούμε «κοινοτικό κεκτημένο». Δηλαδή, όλες τις ευρωπαϊκές Συνθήκες, τις Οδηγίες, τους κανονισμούς, τις συζητήσεις που προηγήθηκαν γι' αυτά. Διάβασα κάπου, ομολογώ με φόβο, ότι όλα αυτά τα ντοκουμέντα γεμίζουν ίσως και 150.000 σελίδες. Δεν φτάνει όχι μια θητεία, αλλά ούτε μια ζωή για να τα διαβάσει και πολύ περισσότερο να τα μάθει ένας ευρωβουλευτής.
Μπορεί κανείς να συμφωνεί ή να διαφωνεί με αυτά τα στριφνά κείμενα. Μπορεί να θεωρεί τα περισσότερα άχρηστα, να χαρακτηρίζει επικίνδυνη την τάση της Ε.Ε. να ρυθμίζει τις σημαντικότερες λειτουργίες των κρατών ή τις πιο ασήμαντες λεπτομέρειες της καθημερινότητας των Ευρωπαίων. Τουλάχιστον, όμως, αυτό το πολυσέλιδο «κοινοτικό κεκτημένο» βρίσκεται στα αρχεία της Κομισιόν ή του Ευρωκοινοβούλιου. Είναι στη διάθεση κάθε ευρωβουλευτή και κάθε Ευρωπαίου. Διέπεται από μια τυπική, έστω, διαφάνεια. Κι ας γνωρίζουμε ότι, σε μεγάλο βαθμό, είναι αποτέλεσμα της επιρροής ισχυρών επιχειρηματικών λόμπι ή των ισχυρότερων κρατών της Ε.Ε.
Υπάρχει ένα άλλο, υπό κατασκευή «κοινοτικό κεκτημένο» που δεν έχει ούτε αυτήν την ελάχιστη νομιμοποίηση: η Διατλαντική Εταιρική Σχέση Εμπορίου και Επενδύσεων, η TTIP, και η διαπραγμάτευση που έχει ξεκινήσει γι' αυτήν μεταξύ ΗΠΑ και Ε.Ε. Ίσως έχετε διαβάσει ήδη αρκετά για την απειλή που συνιστά για τα εργασιακά δικαιώματα, τη διατροφική ασφάλεια, το περιβάλλον. Δεν είναι πρωτοφανές οι Ευρωπαίοι ηγέτες να προωθούν καταστροφικές για την κοινωνία ρυθμίσεις στο όνομα της ελευθερίας του κεφαλαίου. Όμως, είναι πρωτοφανές και εξοργιστικό το σκοτάδι που καλύπτει αυτό το «παζάρι».
Την περασμένη Τετάρτη, μια ομάδα ευρωβουλευτών της Αριστεράς διαμαρτυρηθήκαμε μπροστά στην κλειστή πόρτα μιας αίθουσας του Ευρωκοινοβουλίου που δεν έχει τίποτα ιδιαίτερο. Είναι μια απλή, μπεζ πόρτα. Πίσω απ' αυτήν φυλάσσονται τα έγγραφα για τις συζητήσεις των Ευρωπαίων και Αμερικανών γραφειοκρατών στις διαπραγματεύσεις της TTIP. Χαρακτηρίζονται «εμπιστευτικά», «διαβαθμισμένα» ή «περιορισμένης πρόσβασης». Οι περισσότεροι ευρωβουλευτές δεν έχουν δικαίωμα ούτε να τα διαβάσουν. Το ίδιο ισχύει για κάθε Ευρωπαίο πολίτη που θέλει να μάθει τι του επιφυλάσσει η TTIP.
Το Συμβούλιο της Ε.Ε. πριν 16 μήνες είχε εγκρίνει οδηγίες διαπραγμάτευσης για την TTIP. Όλο αυτό το διάστημα κρατήθηκαν μυστικές. Μόλις πριν μια εβδομάδα «αποχαρακτηρίστηκαν» και δόθηκαν στη δημοσιότητα. Κι ας έχουν προηγηθεί 6 γύροι διαπραγματεύσεων, στις οποίες κανείς δεν ξέρει τι έχει συμφωνηθεί.
Τη δημοσιότητα και τη διαφάνεια τις φοβάται όποιος έχει να κρύψει κάτι. Προφανώς, Ευρωπαίοι και Αμερικανοί διαπραγματευτές έχουν να κρύψουν πολλά από τους λαούς τους. Το πιο σημαντικό παράδειγμα είναι ο μηχανισμός «προστασίας των επενδυτών», που θα τους δίνει το δικαίωμα να ενάγουν ένα κυρίαρχο κράτος όποτε κρίνουν ότι έχουν υποστεί ζημιά από κάποια απόφασή του. Αυτό μπορεί να εξελιχθεί σε θλιβερό επίλογο της ευρωπαϊκής δημοκρατίας. Πολυεθνικές, ευρωπαϊκές ή αμερικανικές, εναντίον κρατών και λαών. Όχι με όπλα. Αλλά με απλά δικόγραφα.
Έχει ήδη ξεκινήσει μια μεγάλη αντίδραση σε πολλές χώρες της Ε.Ε. Εδώ, ο περισσότερος κόσμος δεν έχει ακούσει καν τα αρχικά TTIP. Είμαστε τόσο απορροφημένοι από το καταστροφικό Μνημόνιο, ώστε δεν αντιλαμβανόμαστε ότι ένα άλλο, όχι μόνο ευρωπαϊκό, αλλά διεθνές «Μνημόνιο» απειλεί να κλείσει σε νεοφιλελεύθερο ζουρλομανδύα σχεδόν 1 δισ. ανθρώπους στις δύο πλευρές του Ατλαντικού. Κι αυτό πρέπει να το ματαιώσουμε.
