Από τη στιγμή που κάποιος προσγειώνεται στο Τελ Αβίβ, γίνεται σαφές ότι εισέρχεται σε μια «επικράτεια μη κανονικότητας». Δρακόντεια μέτρα ασφαλείας παντού, που αντανακλούν τον φόβο από τον φαύλο κύκλο βίας. Πολλαπλοί έλεγχοι ασφαλείας στο αεροδρόμιο, υποχρεωτικά check-points για το πέρασμα από τη Δυτική Όχθη στο Ισραήλ. Η Δυτική Όχθη είναι χωρισμένη σε τρεις ζώνες, ως αποτέλεσμα της Συμφωνίας του Όσλο. Ένα καθεστώς που πολύ απέχει από το να χαρακτηριστεί «Κράτος της Παλαιστίνης». Η Ζώνη Α, περιορισμένη σε επτά πόλεις, όπου η διοίκηση και η ασφάλεια είναι στα χέρια της Παλαιστινιακής Αρχής (Π.Α). Στη Ζώνη Β, η διοίκηση ανήκει στην Π.Α. αλλά η τήρηση της ασφάλειας στο Ισραήλ. Στη Ζώνη Γ, η οποία καταλαμβάνει τη μεγαλύτερη έκταση, ασφάλεια και διοίκηση είναι αρμοδιότητα του Ισραήλ, το οποίο έχει παρατήσει τις περιοχές αυτές στην τύχη τους.
Οι ισραηλινοί εποικισμοί δημιουργούν ένα κράτος μέσα σε ένα άλλο, δυσκολεύοντας ακόμα πιο πολύ την καθημερινότητα των Παλαιστινίων, αλλά και δημιουργώντας συνθήκες «μη λύσης» όσο διατηρούνται και εξαπλώνονται. Οι περίπου 600.000 έποικοι έχουν απευθείας σύνδεση των οικισμών τους, μέσω νέων οδικών αρτηριών αποκλειστικά γι’ αυτούς, την ίδια στιγμή που οι Παλαιστίνιοι αναγκάζονται να κάνουν συνεχόμενους κύκλους για τη μετακίνησή τους από το ένα χωριό στο άλλο.
Το τείχος είναι αυτό που δίνει τον τόνο στους οδικούς σχεδιασμούς, διεισδύοντας σαν «χταπόδι» μέσα στην παλαιστινιακή γη, παρασύροντας στο πέρασμά του εύφορους ελαιώνες και πηγές υδάτων. Με 350 χλμ. συνολικό μήκος συνοριογραμμής, το τείχος θα έχει μήκος 714 χλμ. όταν ολοκληρωθεί, αποτέλεσμα ενός ιδιότυπου αποικισμού της παλαιστινιακής γης, που, σε συνδυασμό με τον ασφυκτικό αποκλεισμό της Λωρίδας της Γάζας, θυμίζει καταστάσεις απαρτχάιντ. Ακόμη και ο Ντέιβιντ Κάμερον έχει χαρακτηρίσει στο βρετανικό Κοινοβούλιο την αποκλεισμένη Γάζα ως μια «γιγαντιαία υπαίθρια φυλακή» (28/6/10). Νέες οδικές αρτηρίες δημιουργούνται, ώστε οι Ισραηλινοί έποικοι να κινούνται σε υπερυψωμένους δρόμους και οι Παλαιστίνιοι από κάτω, μέσα από τούνελ.
Οι δεξαμενές νερού δεσπόζουν στις στέγες των παλαιστινιακών σπιτιών, αποτέλεσμα της περιορισμένης και προβληματικής υδροδότησης. Την ίδια στιγμή, η ύδρευση στους εποικισμούς δημιουργεί πράσινες οάσεις μέσα σε χέρσα γη, με τους εποίκους να έχουν τη δυνατότητα να καταναλώνουν πολλαπλάσια ποσότητα νερού σε σχέση με τους Παλαιστίνιους.
Στις συναντήσεις της αντιπροσωπείας του ΣΥΡΙΖΑ με τους Παλαιστίνιους εκπροσώπους τονίστηκε από όλους η διαχρονική αδερφική σχέση Παλαιστινίων - Ελλήνων, αλλά και η ιδιαίτερη εγγύτητα των παλαιστινιακών πολιτικών δυνάμεων με τον ΣΥΡΙΖΑ. Ιδιαίτερα συγκινητική στιγμή, η περιγραφή της νύχτας των ελληνικών εκλογών, όπου οι Παλαιστίνιοι πανηγύριζαν, αισθανόμενοι ότι η νίκη είναι και δική τους. Σε συνδυασμό με την πάγια θέση του ΣΥΡΙΖΑ για Παλαιστινιακό Κράτος στα σύνορα του '67 και με την Ανατολική Ιερουσαλήμ πρωτεύουσά του, οι προσδοκίες που γεννήθηκαν στους Παλαιστίνιους αντικατοπτρίζονταν στην άμεση αναγνώριση της Παλαιστίνης. Το ομόφωνο ψήφισμα της ελληνικής Βουλής που έφερε η κυβέρνηση θεωρείται από τους Παλαιστίνιους ένα θετικό βήμα, στο κρίσιμο όμως σημείο που βρίσκεται το παλαιστινιακό ζήτημα, η αναγνώριση από την ελληνική κυβέρνηση είναι απαραίτητη.
Αναλύθηκε από όλους τους κορυφαίους θεσμικούς και πολιτικούς παράγοντες της Παλαιστίνης (πρωθυπουργό, υπουργό Εξωτερικών κ.ά.) η αναγκαιότητα αυτή, όχι μόνο για τη σταθερότητα και την ασφάλεια στην περιοχή, αλλά και με γνώμονα τα ίδια τα ελληνικά στρατηγικά συμφέροντα. Οι γεωπολιτικές εξελίξεις απαιτούν το προχώρημα της διαδικασίας αναγνώρισης, στο πλαίσιο μιας ενεργητικής και πολυδιάστατης εξωτερικής πολιτικής, που ήδη εφαρμόζεται άλλωστε από το ελληνικό υπουργείο Εξωτερικών.
Το ενδιαφέρον σημείο είναι ότι και οι εκπρόσωποι της ισραηλινής Αριστεράς (Κ.Κ. Ισραήλ, Μέρετζ), αλλά και οι εκπρόσωποι των Ισραηλινών βουλευτών αραβικής καταγωγής (Ενιαία Λίστα), μίλησαν με τα ίδια επιχειρήματα για την αναγκαιότητα της άμεσης και πλήρους αναγνώρισης της Παλαιστίνης από τη χώρα μας. Η αντιπροσωπεία του ΣΥΡΙΖΑ στάθηκε ιδιαίτερα στο ό,τι θα κάνει ότι είναι δυνατό προς αυτή την κατεύθυνση.
Ιδιαίτερα σημεία της αποστολής: η κατάθεση στεφάνου στο Μαυσωλείο του «πατέρα» των Παλαιστινίων, Γιασέρ Αραφάτ. Η επίσκεψη στον προσφυγικό καταυλισμό (των πολέμων του '48 και '67) Κλαντίγια, που βρίσκεται υπό την αιγίδα και την αρωγή του ΟΗΕ, χωρίς αποκομιδή σκουπιδιών ή σχέδιο πόλης, με το ιατρικό κέντρο να λειτουργεί Δευτέρα - Παρασκευή και από τις 8 π.μ. ώς τις 2 μ.μ.
Η επίσκεψη στο σπίτι Παλαιστινίου και της οικογένειάς του, στα όρια της Ραμάλα, το οποίο έχει κυριολεκτικά περικυκλωθεί από ισραηλινό εποικισμό, με μία και μόνη έξοδο προς τον δρόμο, ελεγχόμενη μάλιστα από τον ισραηλινό στρατό, που ανοίγει και κλείνει μια ηλεκτροκίνητη πόρτα κατά το δοκούν. Η επίσκεψη στην παλιά πόλη της Χεβρώνας, που επονομάζεται «πόλη - φάντασμα», όπου 400 έποικοι και 2.500 Ισραηλινοί στρατιώτες έχουν αναστατώσει τη ζωή των 700.000 Παλαιστινίων κατοίκων της πόλης.
Η αποστολή του ΣΥΡΙΖΑ έγινε δέκτης αδελφικής κριτικής, αλλά και συγκινητικής αλληλεγγύης. Αποτυπώσαμε πρωτοφανείς εικόνες και ιστορίες, που σημαδεύουν για πάντα τη ζωή των ανθρώπων. Προβληματιστήκαμε για την πολιτική διχοτόμηση της Παλαιστίνης και την αδιέξοδη στρατηγική της Χαμάς και άλλων ακραίων ισλαμιστικών οργανώσεων. Αναρωτηθήκαμε πώς μια κυβέρνηση συνασπισμού της Δεξιάς και της Ακροδεξιάς, με αρκετούς υπουργούς της να κατάγονται από οικογένειες εποίκων, θα μπορέσει ποτέ να αποδεχθεί μια λύση δύο κρατών.
Δυστυχώς, οι εξελίξεις δεν διαψεύδουν τους φόβους μας: Τόσο η ισραηλινή κυβέρνηση όσο και η Χαμάς (ως κυβερνώσα δύναμη στη Λωρίδα της Γάζας) απορρίπτουν εκ προοιμίου την πρόσφατη γαλλική πρωτοβουλία επίλυσης της ισραηλινοπαλαιστινιακής διένεξης. Εμείς, αντιθέτως, τη στηρίζουμε ολόψυχα ώς -ίσως- την τελευταία ελπίδα.
* Ο Γιάννης Μπουρνούς είναι μέλος της Π.Γ. του ΣΥΡΙΖΑ (υπεύθυνος Τομέα Ευρωπαϊκής Πολιτικής, Διεθνών Σχέσεων, Εξωτερικής Πολιτικής, Ελληνισμού της Διασποράς) και ο Νεκτάριος Μπουγδάνης είναι μέλος μέλος της Γραμματείας του Τμήματος Εξωτερικής Πολιτικής του ΣΥΡΙΖΑ. Και οι δύο συμμετείχαν στην επίσημη αποστολή του κόμματος στην Παλαιστίνη και στο Ισραήλ (10-14 Ιουνίου 2016)
