Πριν από λίγες μέρες συμμετείχα σε μια τηλεοπτική εκπομπή, στο πάνελ της οποίας βρισκόταν, μεταξύ άλλων, ο Γιώργος Καμίνης. Αν μπορούσα να συνοψίσω την εμπειρία σε λίγες λέξεις, θα έλεγα ότι είχα την ευκαιρία να παρακολουθήσω ζωντανά τoν πολιτικό εκφυλισμό της Κεντροαριστεράς. Κι αν ο εκφυλισμός αυτός δεν αποτελεί είδηση στην χώρα όπου πρωταγωνιστεί ο κ. Βενιζέλος, η περίπτωση του Γιώργου Καμίνη είναι εμβληματική για την ιδεολογική και πολιτική παρακμή που αναβλύζει πια από όλους τους πόρους αυτού του συστήματος, ακόμα δηλαδή και από εκείνους που έχουν φθαρεί λιγότερο, συγκριτικά, από την άσκηση εξουσίας. 

Εξαιρετικά αδύναμος πολιτικά, ο κ. Καμίνης μεταφράζει τον βαθύ πια συντηρητισμό της Κεντροαριστεράς σε ανούσιες τεχνοκρατικές φόρμες και στερεότυπα πασπαρτού. Μετατρέπει την πολιτική σε τεχνική διαχείρισης, αφαιρώντας από τις ιδέες κάθε ζωντανό φορτίο, κάθε σχέση με τη ζωή στην πόλη αυτά τα χρόνια της κρίσης. Έχοντας υιοθετήσει τον σκληρό πυρήνα των νεοφιλελεύθερων πολιτικών λιτότητας (αρκεί να θυμηθούμε τη δήλωση στήριξης στο δεύτερο Μνημόνιο, όταν ΠΑΣΟΚ και ΝΔ κόντευαν να διαλυθούν ώσπου να το ψηφίσουν), ο απερχόμενος δήμαρχος υιοθετεί πακέτο και την εσχατολογική τρομοκρατία που συνοδεύει τις πολιτικές αυτές (τι καταστροφές μας περιμένουν αν αποκλίνουμε από τον κανόνα της λιτότητας κλπ). Είναι το μείγμα αυτό που οριστικοποιεί το διαζύγιο με τον όποιο κοινωνικό φιλελευθερισμό της Κεντροαριστεράς. Στην περίπτωσή του, ο οικονομικός συντηρητισμός συναντιέται πια ανοιχτά με τον κοινωνικό συντηρητισμό, σε ένα μείγμα που, προσαρμοσμένο στα καθ΄ ημάς, ίσως αποτελεί έναν νέο τύπο νεοφιλελευθερισμού: το βαλκανικό.

Χαρακτηριστική, από αυτή την άποψη, είναι η ερμηνεία του κ. Καμίνη για το φασιστικό φαινόμενο - και βεβαίως οι λύσεις που προκύπτουν από την ερμηνεία αυτή. Η φράση ότι αντιμετώπιση του νεοναζισμού μπορεί να γίνει με το τρίπτυχο "νομιμότητα, νομιμότητα, νομιμότητα" προδίδει μια ακραία ιδεολογική ένδεια, που αποδίδεται σημειολογικά από την επανάληψη μιας και μόνης λέξης: ένα πολυπαραγοντικό πρόβλημα, όπως ο νεοναζισμός, επιχειρείται να εξηγηθεί μονοαιτιακά και να επιλυθεί συνθηματολογικά, με μία και μόνη συνταγή - την ίδια που αποδείχτηκε πλήρως ανεπαρκής, μέχρι το κράτος να αποφασίσει να αντιμετωπίσει με το φαινόμενο, όπως ζητούσε μέχρι πρότινος μόνο η Αριστερά. 

Η προσκόλληση στη νομιμότητα έξω από την ζωντανή της σχέση με την κοινωνία και το ιδεολογικό φορτίο του όρου την καθιστά εργαλείο εναντίον κάθε κοινωνικής έκφρασης που ξεφεύγει από τα όρια αντοχής του πολιτικού συστήματος. Γι΄ αυτό και, πολύ συνειδητά, ο κ. Καμίνης μιλά για την ανάγκη εφαρμογής της νομιμότητας, κολλώντας τη σε μια σειρά από πολύ διαφορετικές καταστάσεις: από τη δράση της Χρυσής Αυγής μέχρι το κίνημα των Αγανακτισμένων του Συντάγματος, από το κάψιμο κτιρίων ως την κατάληψη για τη διάσωση της Αγοράς της Κυψέλης, από την "αθρόα είσοδο μεταναστών" και την Υπατία ως τα γκράφιτι: ο,τιδήποτε δεν χωράει στον στενό κορσέ μια υποτιθέμενης ευταξίας νεκροταφείου, πρέπει να αντιμετωπιστεί ως ζήτημα νόμου και τάξης, νομιμότητας και ανομίας. Ως σύγχρονος Ιαβέρης, ο κ. Καμίνης είναι έτοιμος να πατάξει την "ανομία" (στην οποία οι Έλληνες έχουμε έφεση, όπως λέει) ασχέτως συνθηκών και προθέσεων. Ως νέος Βουλγαράκης, ο ίδιος προσχωρεί στην αντίληψη πως ό,τι είναι νόμιμο είναι και ηθικό - και προφανώς και αντιθέτως. 

Με βάση τη μέθοδο αυτή, προχωρά σε μια εντυπωσιακή, με την κακή έννοια, ανάλυση για την άνοδο της Χ.Α., εστιάζοντας στον Άγιο Παντελεήμονα. Ο κ. Καμίνης θεωρεί ότι η εγκατάλειψη της γειτονιάς έδιωξε τα νέα ζευγάρια (!), έριξε τις τιμές των ακινήτων, κι αφού ήρθαν οι μετανάστες, κινητοποιήθηκαν τα ξενοφοβικά αντανακλαστικά. Σε αυτή την ανάλυση η κρίση είναι μια δευτερεύουσα παράμετρος που ...συνέτεινε! Και φυσικά δεν υπάρχει ευθύνη του τοπικού αστυνομικού τμήματος, των ΜΜΕ, της κυβέρνησης, του Δένδια με τις 32 δικογραφίες στο συρτάρι. Σε τελική ανάλυση, αν δεν υπήρχαν μετανάστες, δεν θα είχε αναπτυχθεί η Χ.Α. Ποιος φταίει λοιπόν; 

Ακόμα πιο εντυπωσιακό είναι τι έμεινε στον καθηγητή Συνταγματικού Δικαίου και δήμαρχο Αθηναίων από ένα κίνημα διεθνούς εμβέλειας όπως αυτό των Αγανακτισμένων. Η οπτική είναι η ίδια με αυτή που οδήγησε το δήμαρχο στην απαγόρευση του συσσιτίου της Χ.Α. "Δεν μπορεί να κάνει ο καθένας ό,τι γουστάρει στην κεντρική πλατεία της πόλης", μας λέει επί λέξει ο κ. Καμίνης. Συνεπώς, εφαρμογή της νομιμότητας προς όλους! Από την πλατεία Συντάγματος, την Piazza del Sol της Μαδρίτης, τις δεκάδες πλατείες της Ευρώπης και τα Occupy των ΗΠΑ, ο κ. καθηγητής και δήμαρχος Αθηναίων κατάλαβε ότι κάποιοι μαζεύτηκαν στις πλατείες και έκαναν "ό,τι γούσταραν"! Δεν είναι μόνο ότι το υποστηρίζει ανοιχτά και χωρίς να ντρέπεται, άλλα ότι αύριο, ως καθηγητής, θα βγει να το διδάξει και στο Πανεπιστήμιο. Αν αυτό δεν είναι ο πάτος του συντηρητισμού της υποτιθέμενης Kεντροαριστεράς, τι είναι; 

Ίσως όμως και να υπάρχουν χειρότερα. Γιατί στο βαθμό που ο σκοπός καθορίζει τα μέσα, η νομιμότητα και η συστημική ευπρέπεια έχουν τα όριά τους ακόμα και για τον αταλάντευτο υπερασπιστή της νομιμότητας κ. Καμίνη. Γιατί ο ίδιος δεν φάνηκε να κόπτεται εξίσου για την πάταξη της ανομίας όταν το θέμα ήταν οι παραβιάσεις εκατοντάδων κέντρων διασκέδασης στην Αθήνα, ούτε όταν έσπευδε να εξυπηρετήσει μεγαλοεπιχειρηματίες με φωτογραφικές αποφάσεις. Ζήτημα νομιμότητας, αντίθετα, προέκυπτε μόνο όταν ο ίδιος κόντεψε να κλείσει τα μικρά θέατρα της πόλης, ενώ μόνο έπειτα από πιέσεις δόθηκε κάποια παράταση που, ας ελπίσουμε, θα σημάνει και λύση.  Πιο πιθανόν βέβαια με μια νέα δημοτική αρχή. 

Ίσως πάλι για όλα αυτά να φταίει αυτό που περιέγραψε με την πιο λαϊκίστικη ατάκα όλης της προεκλογικής περιόδου, που αν την έλεγε αριστερός, θα είχαν πέσει οι Πρετεντέρηδες και οι Κεδίκογλου να τον φάνε: "Παρέλαβα την Αθήνα στην χειρότερη φάση της μετά την Κατοχή". Γιατί αυτές είναι οι αρχές μου και αν δεν σας κάνουν έχω κι άλλες.

Ο Παναγιώτης Βωβός είναι υποψήφιος δημοτικός σύμβουλος με την Ανοιχτή Πόλη