Το ρεπορτάζ του «New Statesman» (απ' όπου και η φωτογραφία) ΕΔΩ. Δημοσιεύτηκε από τον Γιάννη Μπαμπούλια στις 14 Αυγούστου, μία ημέρα μετά το θάνατο του Θανάση Καναούτη. Ακολουθεί η μετάφραση από το LEFTeria-news:
Καθώς ένας δεκαοκτάχρονος πέθανε προσπαθώντας να ξεφύγει από εναν ελεγκτή εισιτηρίων στην Αθήνα, η αστυνομία στην Βρετανία καυχιόταν για την σύλληψη μιας μητέρας που έκλεβε από καταστήματα για να ταΐσει τα δύο παιδιά της. Σε όλη την Ευρώπη, οι άνθρωποι αγωνίζονται να επιβιώσουν.
"Ας μην συνηθίσουμε τον θάνατο" διαβάζεις σε μια αφίσα που βλέπεις στους τοίχους γύρω στην Αθήνα. Είναι ένα απλό μήνυμα: δεν πρέπει ποτέ να σταματήσουμε να είμαστε σοκαρισμένοι από το θάνατο και τη δυστυχία που προκαλείται από τις επιλογές των ευρωπαίων ηγετών και της Ελληνικής κυβέρνησης. Από αυτοκτονίες εως «ατυχήματα», ο κατάλογος των θυμάτων έχει ονόματα που προστίθενται σε αυτόν καθημερινά.
Από τον Δημήτρη Χριστούλα, τον 77χρονο ο οποίος, τον Απρίλιο του περασμένου έτους, αυτοκτόνησε στην πλατεία Συντάγματος, έως τον Babakar Diaye, τον 39χρονο από την Σενεγάλη, ο οποίος έπεσε στις γραμμές του τρένου από μεγάλο ύψος και πέθανε κυνηγημένος από τη δημοτική αστυνομία στο κέντρο της Αθήνας, το τελικό αποτέλεσμα είναι πάντα το ίδιο: η απώλεια ανθρώπινων ζωών.
Αλλά μερικές φορές τα πράγματα ξεφεύγουν. Μερικές φορές οι πρωινές ειδήσεις διαβάζονται σαν να έχουν βγει από τους «Άθλιους».
Χθες το βράδυ (σσ την Τρίτη), ένας 18χρονος έχασε τη ζωή τους στους δρόμους της Αθήνας. Παγιδευμένος χωρίς εισιτήριο σε ένα τρόλεϊ, προσπάθησε να ξεφύγει από τον ελεγκτή, ο οποίος είχε μόλις επιβιβαστεί, πιέζοντας το κουμπί έκτακτης ανάγκης και να πηδώντας έξω από την πόρτα. Έχασε την ισορροπία του και χτύπησε το κεφάλι του στο πεζοδρόμιο. Αφού μεταφέρθηκε στο νοσοκομείο, οι γιατροί διέγνωσαν τον θάνατό του.
Οι σκηνές που περιγράφονται από έναν αυτόπτη μάρτυρα κάνουν την υπόθεση να ηχεί πραγματικά τρομακτική. Λέει για το πώς το αγόρι προσπαθούσε να εξηγήσει ότι τόσο ο ίδιος όσο και οι γονείς του ήταν άνεργοι, και ότι απλά δεν μπορούσε να αντέξει οικονομικά το εισιτήριο ή το πρόστιμο. Λέει οτι ο ελεγκτής του επιτέθηκε σωματικά και του έσκισε την μπλόυζα του, και ο οδηγός του λεωφορείου συμμετείχε και αυτός, πριν από το θύμα κάνει μια απελπισμένη προσπάθεια να ξεφύγει.
Και μιλάει για συγκλονιστικές σκηνές όπου οι άλλοι επιβάτες σχεδόν περικύκλωσαν τον ελεγκτή, φωνάζοντας του: "μόλις πήρες την ζωή ενός παιδιού για ένα ευρώ». Πιο συγκλονιστική είναι η αντίδραση από κάποιους που χρησιμοποιούν τα Ελληνικά social media - σχολιαστές, συγγραφείς, πολιτικοί. «Ο ελεγκτής έκανε μόνο τη δουλειά του», λένε. «Δεν είναι δικό του λάθος αν ένας τζαμπατζής αποφάσισε να πηδήξει από το λεωφορείο». Αυτό ήταν ο θάνατος ενός «τζαμπατζή». Όχι ενός άνεργου παιδιού χωρίς μέλλον, αλλά ενός τύπου που απλά δεν γούσταρε να πληρώσει το εισιτήριο του.
Αυτό αντικατοπτρίζει τη στάση που ορισμένοι κυβερνητικοί αξιωματούχοι έχουν επιδείξει στο παρελθόν, όπως τον Δεκέμβριο του περασμένου έτους ο νεοδιορισθείς υπουργός Υγείας, Άδωνις Γεωργιάδης. «Όσοι δεν προσαρμόζονται πεθαίνουν», έχει πει.
Σε έναν τραγικό παράλληλισμό που αψηφά τα σύνορα, σχεδόν την ίδια στιγμή που γινόταν είδηση το περιστατικό στην Ελλάδα, το αστυνομικό τμήμα του Cheetham & Crumpsall (Μάντσεστερ) έγραφε στο τουίτερ: «Μόλις ασχοληθήκαμε με μια κλέφτρα καταστημάτων στα σούπερμάρκετ Tesco. Η κυρία που προσπάθησε να φύγει χωρίς να πληρώσει για ορισμένα βαζάκια με παιδικές τροφές, είχε μαζί της τα δύο μικρά παιδιά της».
Δεν γνωρίζω τις λεπτομέρειες της υπόθεσης, αλλά το ύφος είναι αυτό που με πληγώνει. Το φαινομενικά ασύνδετο γεγονός ότι προσπαθούσε να κλέψει παιδικά τρόφιμα με δύο παιδιά στην αγκαλιά της. Ακριβώς όπως στην περίπτωση του 18χρονου, το θέμα έχει αποσυνδεθεί από την αιτία. Η φτώχεια και η αδυναμία να πληρώσεις για τη μεταφορά ή για την τροφή, δεν περνάει απ την μεριά του νόμου.
Οι πλούσιοι δεν πρέπει να συμπάσχουν με τους μη έχοντες. Έτσι, ο κατάλογος των θυμάτων μεγαλώνει.
Στη Βρετανία, η ποινικοποίηση των καταλήψεων κοστίσε ζωές τον περασμένο χειμώνα. Η φτηνή στέγαση είναι ανύπαρκτη στο Λονδίνο, και τα αχρησιμοποίητα ακίνητα ασφαλίστηκαν με ξύλινες σανίδες για να κρατήσουν τους ανεπιθύμητους άχρηστους απέξω, ενώ οι ιδιοκτήτες σχεδίαζαν πώς να ρουφήξουν κάθε δεκάρα από τους φτωχούς.
Από τον επόμενο χειμώνα, τα εισιτήρια των τρένων, αναμένεται να αυξηθούν κατά 4% περισσότερο, κάνοντας την μετακίνηση για εργασία ακόμη πιο δύσκολη για εκείνους που έχουν εκτοπιστεί στα προάστια. Το ίδιο συνέβη και στην Ελλάδα, κάνοντας την αναζήτηση εργασίας αδύνατη για πολλούς, ακόμη και αν υπήρχαν θέσεις εργασίας στην ερειπωμένη αγορά εργασίας της χώρας. Τι θα συμβεί στην Βρετανία;
Είναι γελοίο.
Οι ανισότητες που πυροδότησαν την Αραβική Άνοιξη – της οποίας το ξήλωμα βλέπουμε σήμερα στην Αίγυπτο - επαναλαμβάνονται στη λιτότητα της Ευρώπης. Ο κοινωνικός ιστός, που το κράτος πρόνοιας τον κρατούσε ενωμένο, έχει κατεδαφιστεί. Εάν μείνεις άνεργος, οι πιθανότητες να γυρίσεις πίσω στη δουλειά γίνονται λιγότερες, όλο και λιγότερες, αν δεν έχεις κάποιου είδους υποστήριξη.
Σε μέρη όπως η Ελλάδα, η Ισπανία, η Πορτογαλία και τώρα η Βρετανία, αυτή είναι η νέα, ακραία πραγματικότητα. Σε αυτή τη νέα πραγματικότητα, θα μπορούσαμε όλοι να καταλήξουμε απόβλητοι ως "τζαμπατζήδες". Και στους θανάτους μας, είτε πρόκειται για το αποτέλεσμα του κρύου, δίωξης ή απελπισίας, θα μας επισημαίνουν ότι «απέτυχαν να προσαρμοστούν».
