Η υπόθεση «Panama Papers» προκάλεσε και συνεχίζει να προκαλεί, αναταράξεις σε όλο τον κόσμο. Εκατομμύρια απόρρητα αρχεία για offshore εταιρίες και φοροφυγάδες έρχονται στη δημοσιότητα. Μεταξύ των προσώπων είναι πολιτικοί, κρατικοί αξιωματούχοι, επιχειρηματίες, καλλιτέχνες, αθλητές, ποδοσφαιρικοί παράγοντες, αλλά και εγκληματίες.
Τα 11,5 εκατομμύρια έγγραφα που έφεραν στη δημοσιότητα δημοσιογράφοι, μέλη της Διεθνούς Σύμπραξης Ερευνητών Δημοσιογράφων, έχουν προκαλέσει το ενδιαφέρον σε παγκόσμιο επίπεδο, καθώς εμφανίζουν παράγοντες της δημόσιας ζωής να είναι αναμεμειγμένοι στη σύσταση υπεράκτιων εταιρειών. Εταιρεία-κλειδί σε αυτήν την ιστορία είναι η εταιρεία παροχής νομικών υπηρεσιών Mossack Fonseca με έδρα τον Παναμά, που διαχειριζόταν το εκλεκτό πελατολόγιο.
Η εφημερίδα που πρωτοστάτησε στις αποκαλύψεις, είναι η Süddeutsche Zeitung. Το «βαθύ λαρύγγι» των αποκαλύψεων επικοινώνησε με τη Süddeutsche Zeitung τον Ιανουάριο του 2015. Μέχρι την δημοσίευση των Panama Papers, 14 μήνες μετά, περίπου 400 δημοσιογράφοι από 80 χώρες ανέλυσαν έναν όγκο δεδομένων δεκαπλάσιο από συνολικά όλες τις προηγούμενες μεγάλες αποκαλύψεις (Wikileaks, Luxleaks κτλ.).
Τα ευρήματα προέρχονται από πολυετή έρευνα της Διεθνούς Κοινοπραξίας Ερευνητών - Δημοσιογράφων (ICIJ), της γερμανικής εφημερίδας Süddeutsche Zeitung και πάνω από 100 ακόμη δημοσιογραφικά μέσα ενημέρωσης. Τα αρχεία («The Panama Papers») προέρχονται από μια ελάχιστα γνωστή αλλά πολύ ισχυρή δικηγορική εταιρεία, την Mossack Fonseca που έχει την έδρα της στον Παναμά και υποκαταστήματα σε Χονγκ Κονγκ, Μαϊάμι, Ζυρίχη και πάνω από 35 ακόμη μέρη σε όλο τον κόσμο. Είναι μια από τις κορυφαίες εταιρείες δημιουργίας εικονικών εταιρειών που μπορούν να χρησιμοποιηθούν για κρύψουν την κυριότητα περιουσιακών στοιχείων.
Σημειώνεται ότι πάνω από 500 τράπεζες και οι θυγατρικές τους έχουν συνεργαστεί με την Mossack Fonseca από το 1970 για να βοηθήσουν τους πελάτες τους να διαχειρίζονται τις υπεράκτιες εταιρείες τους. Η UBS έχει δημιουργήσει περισσότερες από 1.100 offshore μέσω της Mossack Fonseca και η HSBC και οι θυγατρικές της πάνω από 2.300. Τα στοιχεία εκθέτουν υπεράκτιες εταιρείες που βρίσκονται υπό τον έλεγχο των πρωθυπουργών της Ισλανδίας, του Πακιστάν, του βασιλιά της Σαουδικής Αραβίας και των παιδιών του προέδρου του Αζερμπαϊτζάν και πολλών ακόμη.
Τα έγγραφα αποδεικνύουν ακόμη πως συνεργάτες και φιλικά πρόσωπα του Ρώσου προέδρου Βλαντιμίρ Πούτιν μετέφεραν πάνω από 2 δις. δολάρια μέσω τραπεζών και εταιρειών «φαντασμάτων». Στα στοιχεία περιλαμβάνονται μυστικές offshore εταιρείες που συνδέονται με τις οικογένειες και συνεργάτες των Χόσνι Μουμπάρακ, Μοαμάρ Καντάφι και Μπασάρ αλ - Άσαντ.
