Όσο κι αν κακόπαθε στα χέρια των πολιτικών, η δημόσια ελληνική ραδιοτηλεόραση κατόρθωσε να εκπληρώνει τον σκοπό της και να γίνει αγαπητή από το κοινό, γι’ αυτό και τις μέρες που το μαύρο στην οθόνη δεν μας επιτρέπει να παρακολουθούμε τα προγράμματά της καταλαβαίνουμε το δυσαναπλήρωτο κενό της.
Η ΕΡΤ είναι ένα κομμάτι του ελληνικού λαού. Έτσι την αντιμετωπίζουμε. Σαν μέλος της οικογένειάς μας. Μεγαλώσαμε με αυτήν. Και πριν από την έλευση της ιδιωτικής ραδιοφωνίας και τηλεόρασης και μετά από αυτήν. Σε κάθε οικογένεια υπάρχουν αντιπαραθέσεις. Και για την ΕΡΤ λοιπόν, γκρινιάζαμε. Όχι όμως όπως γκρινιάζεις για έναν ξένο, για έναν άγνωστο. Αλλά όπως τρώγεσαι με το παιδί σου. Μπορεί να του φωνάζεις, να το μαλώνεις, να τσακώνεσαι, αλλά δεν θα επιτρέψεις ποτέ να το πειράξουν.
Όταν ο πρωθυπουργός της Ελλάδος με τους συνεργάτες του αποφάσισε και εντός λίγων ωρών έκλεισε την ΕΡΤ απολύοντας ταυτόχρονα και 2.600 εργαζομένους, διέπραξε ίσως την πιο μοιραία πολιτική κίνηση της ζωής του. Η προηγούμενη ήταν η πτώση της κυβέρνησης Μητσοτάκη το 1993, για την οποία ευθύνεται. Εδώ όμως δεν είναι το ίδιο. Δεν ρίχνεις την κυβέρνηση του κόμματος το οποίο υπηρετείς. Δεν κλείνεις έναν μοναδικό πυλώνα ενημέρωσης και πολιτισμού με σπουδαίο έργο που έχει απόλυτα ταυτισθεί με τη ζωή των συμπολιτών σου. Η ΕΡΤ έχει τρία τηλεοπτικά κανάλια, πέντε ραδιοφωνικούς σταθμούς, εκδίδει ένα ραδιοτηλεοπτικό περιοδικό και έχει ορχήστρες και χορωδία αξιώσεων. Κάλυψε όλα τα γεγονότα από τη στιγμή που άρχισε να λειτουργεί ως “Εθνικό Ίδρυμα Ραδιοφωνίας”. Εκλογές, πολέμους, Κυπριακό, σεισμούς, λιμούς, έγινε γέφυρα με τον απόδημο ελληνισμό, κάλυψε ολυμπιάδες και αθλητικές διοργανώσεις, γέννησε πολιτισμό. Από την ΕΡΤ πέρασαν όλοι οι δημιουργοί του σύγχρονου νεοελληνικού πολιτισμού. Παξινού, Μινωτής, Μητρόπουλος, Χατζιδάκις, Ελύτης, Θεοδωράκης, Καμπανέλλης, Σαμίου, Κατράκης, Τσαρούχης και, και…
Οι Έλληνες είδαν και άκουσαν από τις συχνότητές της θέατρο, μουσική, κινηματογράφο, λογοτεχνία, έμαθαν για τη ζωγραφική, την ποίηση, τις νέες τεχνολογίες, τα κοινωνικά μέσα δικτύωσης και τις επιστήμες.
Όλες οι κυβερνήσεις την κακομεταχειρίστηκαν, όμως. Στην αγωνία τους να χειραγωγούν την είδηση παρενέβαιναν πάντα, ξεπερνώντας το προσωπικό της, διορίζοντας έκτακτους συνεργάτες με παχυλούς μισθούς και με απόλυτη αφοσίωση στην κυβέρνηση που τους διόρισε. Οι διορισμένες, επίσης, διοικήσεις συχνά κατηγορήθηκαν για αδιαφάνεια στις αναθέσεις προγραμμάτων και κατασπατάληση του δημοσίου πλούτου. Βεβαίως, αρωγοί σε αυτό το έργο ερχόντουσαν και αρκετοί μόνιμοι υπάλληλοι, εισπράττοντας την εύνοια των εκάστοτε κυβερνώντων, με ό,τι σημαίνει αυτό.
Παρ’ όλα αυτά, όσο κι αν κακόπαθε στα χέρια τους η δημόσια ελληνική ραδιοτηλεόραση, κατόρθωσε να εκπληρώνει τον σκοπό της και να γίνει αγαπητή από το κοινό. Αυτές τις μέρες, που το μαύρο στην οθόνη δεν μας επιτρέπει να παρακολουθούμε τα προγράμματά της, καταλαβαίνουμε το δυσαναπλήρωτο κενό της. Τώρα διαπιστώνουμε πως ήταν το ασφαλές μας καταφύγιο, όταν οι λαμπερές και καλοδιαφημισμένες εκπομπές των ιδιωτικών καναλιών δεν μας κάλυπταν. Όταν τα τούρκικα και βραζιλιάνικα σίριαλ, οι εκπομπές “κοινωνικής κριτικής της κοσμικής ζωής” και τα reality shows περίσσευαν, η μόνη διέξοδος ήταν το πρόγραμμα της ΕΡΤ.
Αλήθεια, γιατί αγαπάμε τη δημόσια ραδιοτηλεόρασή μας; Για τις ειδήσεις; Θα έλεγα, παρ’ ό,τι ήταν χειραγωγημένες, και γι’ αυτές. Όμως, όπως όλοι συζητούν αυτές τις μέρες, εκείνο που ξεχωριστά τους δένει μαζί της είναι ο πολιτισμός. Τα σχόλια του Μάνου Χατζιδάκι και το Τρίτο Πρόγραμμα. Η φωνή της Μερκούρη, η “Ορχήστρα των Χρωμάτων”, η χρυσή εποχή του Δευτέρου Προγράμματος και η Σοφία Μιχαλίτση, η “Λιλιπούπολη”, το “Θέατρο της Δευτέρας”, οι αναγνώσεις μυθιστορημάτων, η “Θεία Λένα” για τα παιδιά, το “Θέατρο στο Ραδιόφωνο” του Αχιλλέα Μαμάκη, οι φωνές του Γιώργου Παπαστεφάνου, του Γιώργου Πετρίδη και της Ρηνιώς Παπανικόλα.
Αυτές τις φωνές, αυτές τις εικόνες αναζήτησαν οι εκατοντάδες χιλιάδες Αθηναίοι που πλημμύρισαν το προαύλιο της ΕΡΤ τις προηγούμενες ημέρες. Διεκδίκησαν ένα μέρος του εαυτού τους, της ύπαρξής τους, της ιστορίας τους που τους έκλεψαν εξουσίες άμουσες, απαίδευτες και αυταρχικές. Τι κάνει η τηλεόραση και το ραδιόφωνο; Ξεκινούν από ένα στούντιο, και μπαίνουν στα σπίτια μας. Βγαίνουν από τον δέκτη που υπάρχει στο σαλόνι, απέναντι από τον καναπέ. Και μας συντροφεύουν. Τώρα που το σήμα της τηλεόρασης και ο ήχος του ραδιοφώνου δεν μπορούσε να φτάσει στους αποδέκτες τους, γιατί η κυβέρνηση κατέβασε τους διακόπτες, σηκώθηκαν οι θεατές και οι ακροατές από τον καναπέ και πήγαν εκεί. Συνάντησαν τον ήχο και την εικόνα ζωντανά στον τόπο από όπου μέχρι πριν από λίγο εξέπεμπαν. Οι πιο μακρινοί επικοινωνούσαν μέσω internet. Όλοι ήταν παρόντες με τη φυσική τους παρουσία ή και με την καρδιά τους. Ο πολιτισμός βρέθηκε και στην πρώτη γραμμή των αγωνιστικών κινητοποιήσεων στο ραδιομέγαρο της Αγίας Παρασκευής. Συναυλίες κλασικής, σύγχρονης και παραδοσιακής μουσικής, θεατρικά δρώμενα, happenings, ήρθαν να συνεπάρουν τους τηλεθεατές.
Είναι προφανές ότι η ΕΡΤ χρειάζεται αναμόρφωση. Νέα οργανογράμματα, νέες ιδέες. Αλλά όλα αυτά θα πρέπει να συντελούνται εν μέσω δημοκρατίας και με απόλυτο σεβασμό στους πολίτες και τις ανάγκες του. Με απόλυτο σεβασμό στην ίδια την ιστορία του ιδρύματος αυτού.
Μπήκα στο κτήριο της ΕΡΤ πριν από πολλά χρόνια. Εργάσθηκα ως ηθοποιός, συγγραφέας, σκηνοθέτης, πάντα με την αγωνία του καλού γούστου και της ποιότητας. Όχι μόνο για την επιβίωση. Και γι’ αυτήν αλίμονο! Αλλά για τη μεγάλη τιμή να παίζεις στο “Θέατρο της Δευτέρας” ας πούμε. Ή να γράφεις μια ραδιοφωνική επιθεώρηση, ή να διαβάζεις Γεώργιο Σουρή. Εκεί, στους διαδρόμους συναντούσες πρόσωπα του μύθου. Να! Η Σαπφώ Νοταρά, μαζί με τον θεατρικό συγγραφέα Γιώργο Μανιώτη. Ο Βασίλης Βασιλικός. Ο Ιάκωβος Καμπανέλλης, που ως διευθυντής εμφανιζόταν στο στούντιο εκεί που δεν τον περίμενες. Η Κάκια Αναλυτή με τον Κώστα Ρηγόπουλο. Ο Θεοδωράκης και άλλοι, τόσοι άλλοι. Όλοι αυτοί δώρισαν στην ΕΡΤ και μέσω αυτής στον ελληνισμό κομμάτια τής σπουδαίας δημιουργικής πορείας τους στον χώρο της τέχνης. Δεν πέρασαν από εκεί ασκώντας απλώς “επάγγελμα”. Το έργο όλων τους καταργεί ο Έλληνας πρωθυπουργός, θέτοντας μάλιστα σε κίνδυνο και το πολύτιμο “Αρχείο της ΕΡΤ”. Γεγονότα πολεμικά, κοινωνικά πολιτικά καταγεγραμμένα με κόπο. Συναυλίες, συνεντεύξεις, θεατρικές παραστάσεις, τηλεοπτικές σειρές. Πλούτος σε θανάσιμο κίνδυνο!
Αυτός ο πολιτιστικός πλούτος ήταν που άναψε τη σπίθα της συμπαράστασης του ελληνικού λαού, στο “δράμα” της ΕΡΤ. Και βέβαια η αυτονόητη υπεράσπιση της δημοκρατίας. Μιας και η δημόσια ραδιοτηλεόραση σε ένα κράτος κλείνει μόνο όταν καταληφθεί από τον εχθρό ή όταν υπάρχει πραξικόπημα και κατάλυση της δημοκρατίας. Και η Κύπρος έχει εμπειρία και από τα δύο αυτά κακά. Για τις εξουσίες, πολλές φορές ο πολιτισμός είναι εχθρός. Γιατί πώς μπορείς να βάλεις στον “γύψο”, στο “συνεργείο”, πώς να κλείσεις σ’ ένα μπουκάλι το “Χαμόγελο της Τζοκόντα” του Χατζιδάκι, το “Καπνισμένο Τσουκάλι” του Ρίτσου, έναν πίνακα του Φασιανού, τη “Μάνα Κουράγιο” του Μπρέχτ, έναν τσάμικο χορό, ένα ζεϊμπέκικο ή ένα τσιάττισμα από την Κύπρο;
Τη στιγμή που γράφονται αυτές οι γραμμές, η “αμαρτωλή ΕΡΤ” πυροδότησε ήδη πολιτικές εξελίξεις, και η ΔΗΜΑΡ, το ένα από τα τρία κόμματα που στήριζαν την κυβέρνηση, αποχώρησε από τον κυβερνητικό σχηματισμό. Δυστυχώς, οι αρχηγοί των δύο πλέον κομμάτων που στηρίζουν την ελληνική κυβέρνηση [ΝΔ και ΠΑΣΟΚ] συμφώνησαν στη θυσία της ΕΡΤ στον βωμό της “διάσωσης” της χώρας…Δεν ξέρω γιατί η χώρα μου ταυτίζεται με τα συμφέροντα των αγορών, πάντως φαίνεται πως τα αποθέματά μας σε “Ιφιγένειες” είναι ανεξάντλητα…
Φαντάζεσθε ένα απόγευμα ξαφνικά να σας πάρουνε το ΡΙΚ;…
Πηγή: parathyro.com
