Ξεκίνησε την Πέμπτη στην Επιτροπή Δημόσιας Διοίκησης, Δημόσιας Τάξης και Δικαιοσύνης της Βουλής η συζήτηση για τον νέο εκλογικό νόμο, που φέρνει πλήρη κατάργηση του μπόνους εδρών στο πρώτο κόμμα και παροχή του δικαιώματος του εκλέγειν στους πολίτες 17 ετών και άνω. 

Με την βελτίωση που ανακοίνωσε ο υπουργός Εσωτερικών Παναγιώτης Κουρουμπλής στη συνεδρίαση της Επιτροπή Δημόσιας Διοίκησης, Δημόσιας Τάξης και Δικαιοσύνης της Βουλής που συζητά την καθιέρωση της απλής αναλογικής:

α) διασπάται το άρθρο 2 του νομοσχεδίου που αφορά την κατάργηση του μπόνους των 50 εδρών και την κατανομή των εδρών διατηρώντας το όριο εισόδου στο 3%.

Έτσι δημιουργείται:

ένα άρθρο (πλέον άρθρο 2) που καταργεί το μπόνους στην κατάργηση του οποίου συμφωνούν πολλά κόμματα και ένα άρθρο (πλέον άρθρο 3) που μοιράζει τις 300 έδρες, αλλά με όριο 3%, στο οποίο δεν συμφωνεί το ΚΚΕ.

β) αναδιατυπώνεται το άρθρο για την έναρξη ισχύος ορίζοντας ότι:

η ισχύς του άρθρου για την ψήφο στα 17 έτη αρχίζει από τις επόμενες εκλογές όποτε και αν γίνουν. Τα υπόλοιπα άρθρα (κατάργηση μπόνους, θέσπιση απλής αναλογικής, κατανομή εδρών με όριο 3%) εφαρμόζονται από τις επόμενες εκλογές εφόσον λάβουν πλειοψηφία 200 εδρών το καθένα.

"Είναι τίμιο, καθαρό και σοβαρό ότι αυτή η κυβέρνηση δεν παίζει με τον εκλογικό νόμο. Ξέρετε καλά ότι αυτοί που κυβέρνησαν και ιδιαίτερα η ΝΔ έφερναν τους εκλογικούς νόμους την τελευταία στιγμή για να ρυθμίσουν την εξέλιξη των πραγμάτων, όμως η σημερινή κυβέρνηση φέρνει τον εκλογικό νόμο τρία χρόνια πριν από τη λήξη της θητείας της", ανέφερε μιλώντας στην αρμόδια Επιτροπή της Βουλής ο υπουργός Εσωτερικών Παναγιώτης Κουρουμπλής (διαβάστε αναλυτικά).

«Ενισχύεται ο πλουραλισμός και η ισότιμη αντιπροσώπευση του λαού»

"Με την καθιέρωση της απλής αναλογικής ως παγίου εκλογικού συστήματος ενισχύεται ο πλουραλισμός και η ισότιμη αντιπροσώπευση του λαού στο κοινοβούλιο" ανέφερε ο εισηγητής του ΣΥΡΙΖΑ , Γιάννης Γκιόλας. Συνεχίζοντας ο κ. Γκιόλας τόνισε ότι, "η απλή αναλογική προάγει την σύνθεση και κατατείνει σε κυβερνήσεις συνεργασίας που ενισχύουν την κυβερνητική σταθερότητα και την κοινωνική συνοχή".

"Δεν αποσκοπούμε σε μικροκομματικά οφέλη, δεν νομοθετούμε ευκαιριακά", τόνισε. Ο εισηγητής του ΣΥΡΙΖΑ, άσκησε κριτική στα προηγούμενα εκλογικά συστήματα λέγοντας ότι, τα συστήματα της ενισχυμένης αναλογικής τα οποία εφαρμόζονται τα τελευταία 25 χρόνια, χειραγωγούν τη λαϊκή ψήφο, και εξυπηρέτησαν ευκαιριακές κομματικές σκοπιμότητες. Ειδικότερα για το μπόνους των 50 εδρών ανέφερε ότι φαλκιδεύει τη λαϊκή εντολή και προωθεί τη σταθερή επιδίωξη του πρώτου κόμματος να διατηρηθεί στην εξουσία.

Για την παροχή δικαιώματος ψήφου στους νέους από 17 ετών, ο εισηγητής του ΣΥΡΙΖΑ, τόνισε ότι επιδιώκει να καταστήσει τους νέους υπεύθυνους πολίτες συμμέτοχους στο κοινωνικό γίγνεσθαι και στη διαμόρφωση του μέλλοντός τους.

Αναφερόμενος στο όριο του 3% για την είσοδο ενός κόμματος στη Βουλή, ανέφερε ότι εκείνοι που ασκούν κριτική δεν λαμβάνουν υπόψη εθνικά ευαίσθητα θέματα και "τον κίνδυνο να δημιουργηθούν αλυτρωτικές και αποσχιστικές τάσεις".

 

"Ψηφίζετε την ακυβερνησία και επιδιώκετε να μην υπάρχει δυνατότητα σχηματισμού κυβέρνησης" είπε απευθυνόμενος στην κυβέρνηση ο εισηγητής της Νέας Δημοκρατίας Μάκης Βορίδης και υποστήριξε ότι, με τις ρυθμίσεις του νέου νόμου, είναι δυνατή μόνο η συνεργασία των δύο μεγαλύτερων κομμάτων ή τεσσάρων μικρότερων. Συνεχίζοντας απέδωσε την νομοθετική πρωτοβουλία της κυβέρνησης στην διαπίστωση του κυβερνώντος κόμματος "ότι χάνει την ηγεμονία του και την αγωνία για το ρόλο του μετά τις επόμενες εκλογές". Για την ψήφο των νέων από 17 ετών ο εισηγητής της Νέας Δημοκρατίας είπε ότι με την διατύπωση του σχεδίου νόμου που προβλέπει τη συμπλήρωση του 17ου έτους από την πρώτη του έτους που γίνονται οι εκλογές δίνει το δικαίωμα ψήφου σε δεκαεξάρηδες και πρόσθεσε ότι η αξιωματική αντιπολίτευση διαφωνεί γιατί συνδέει την ηλικία στην οποία παραχωρείται το δικαίωμα ψήφου με τα γενικότερα όρια του νόμου για την ενηλικότητα. "Γιατί δεν φέρνετε την κατάτμηση των περιφερειών και την ψήφο των ομογενών που θα μπορούσε να υπάρξει ευρεία συμφωνία;" διερωτήθηκε ο κ. Βορίδης και εκτίμησε ότι το σχέδιο νόμου δεν θα συγκεντρώσει την απαιτούμενη πλειοψηφία ώστε να εφαρμοστεί από τις επόμενες εκλογές. "Στις εκλογές αυτές η Ν.Δ θα έχει την πλειοψηφία θα καταργήσει αυτό το νόμο και δεν θα εφαρμοστεί ποτέ" κατέληξε. Η συζήτηση στην Επιτροπή συνεχίζεται με τις τοποθετήσεις των ειδικών αγορητών των κομμάτων.

 

«Όχι» επί της αρχής από το ΠΑΣΟΚ - «παρών» από το ΚΚΕ

"Δεν θέλουμε αλλαγή εκλογικού νόμου αλλά αλλαγή του εκλογικού συστήματος", ανέφερε ο ειδικός αγορητής της Δημοκρατικής Συμπαράταξης Κώστας Σκανδαλίδης και κατηγόρησε την κυβέρνηση για "πολιτικό καιροσκοπισμό" και ότι "επισπεύδει μια διαδικασία εν μέσω κοινωνικής οικονομικής λαίλαπας, για μικροκομματικούς λόγους". «Εμείς θα πούμε όχι επί αρχής για τον πολιτικό καιροσκοπισμό και τη συγκυριακή και αποσπασματική αντιμετώπιση ενός τέτοιου συστήματος, αλλά και για τη διαδικασία που οξύνει την πόλωση», είπε ο κ. Σκανδαλίδης, ενώ πρότεινε την απόσυρση της κυβερνητικής πρότασης και τη σύσταση εν συνεχεία διακομματικής επιτροπής στο υπουργείο Εσωτερικών η οποία θα επεξεργαστεί νέα πρόταση, η οποία θα περιλαμβάνει την ψήφο στους ομογενείς και την κατάτμηση των περιφερειών.

 

«Δεν νοείται απλή αναλογική με πλαφόν» είπε ο ειδικός αγορητής του ΚΚΕ Χρήστος Κατσώτης και πρόσθεσε ότι το ΚΚΕ εξαρχής έχει αποσαφηνίσει ότι ψηφίζει μόνο απλή και ανόθευτη απλή αναλογική και το όριο του 3% δεν είναι απλή αναλογική .

"Λέμε παρών επί της αρχής. Ναι στο εκλογικό δικαίωμα για ψήφο στα 17, «ναι» στην κατάργηση μπόνους, θα ψηφίσουμε το άρθρο 4 που έγινε 5 με τη νομοτεχνική βελτίωση" σημείωσε ο κ. Κατσώτης, ενώ διευκρίνισε ότι το ΚΚΕ διατηρεί επιφύλαξη, για το πλαφόν του 3% και θα φέρει στην Ολομέλεια τροπολογία για την κατάργησή του. Καταλήγοντας κατηγόρησε την κυβέρνηση, ότι με το νέο νόμο επιδιώκει την "ισχυροποίηση του διπολικού συστήματος ώστε η εναλλαγή δεν θα διαφέρει στη στρατηγική που εξυπηρετεί τα συμφέροντα του κεφαλαίου και να θέσει σε δεύτερη θέση την ανάγκη της οργάνωση της πάλης των εργαζομένων και συνολικά του λαού για την απόκρουση της αντιλαϊκής επίθεσης με τα νέα αντεργατικά μέτρα που έρχονται από το Σεπτέμβρη".

 

Για "πολιτικό αιφνιδιασμό", έκανε λόγο ο ειδικός αγορητής από το Ποτάμι Κώστας Μπαργιώτας ενώ υποστήριξε ότι, με την εφαρμογή του νόμου "το πιθανότερο είναι να υπάρξει πολιτική αστάθεια και αδυναμία συγκρότησης κυβέρνησης εν μέσω κρίσης".

Στη συνέχεια, κατηγόρησε την κυβέρνηση ότι προσπαθεί να χειραγωγήσει την λαϊκή βούληση, και τάχθηκε υπέρ μιας εκ βάθρων μεταρρύθμισης του εκλογικού συστήματος. "Χρειαζόμαστε ένα σύστημα με μικρές μονοεδρικές, τη δυνατότητα ψήφισης κόμματος και βουλευτή ανεξάρτητα και τη δυνατότητα ενός μικρού, κλιμακούμενου μπόνους στο πρώτο κόμμα, που να επιτρέπει στη χώρα να κυβερνηθεί", κατέληξε ο κ. Μπαργιώτας.

 

"Φοβάστε την ψήφο των δεκαεπτάχρονων και όχι των ογδοντάχρονων; Φοβάστε τις περισσότερες φωνές στην περίπτωση που η Βουλή είναι πολυκομματική"; διερωτήθηκε απευθυνόμενος στην αντιπολίτευση ο ειδικός αγορητής των Ανεξάρτητων Ελλήνων Βασίλειος Κόκκαλης, ενώ χαρακτήρισε τα επιχειρήματα κατά του σχεδίου νόμου "έωλα και μη ανταποκρινόμενα στην πραγματικότητα". Ο κ. Κόκκαλης χαρακτήρισε "επικίνδυνο", το αίτημα του ΚΚΕ να μην υπάρχει το όριο του 3% αφού, όπως είπε, "υπάρχουν γειτονικά κράτη με βλέψεις κατά της χώρας μας. Το σχέδιο νόμου είναι δίκαιο, ανταποκρίνεται στην αντιπροσωπευτικότητα και είναι επιβεβλημένη η κατάργηση του μπόνους, είπε ο ειδικός αγορητής των ΑΝΕΛ και κατέληξε λέγοντας ότι, το κόμμα του θα τοποθετηθεί θετικά στην Ολομέλεια.

 

Η Ένωση Κεντρώων θα ψηφίσει θετικά επί της αρχής ανέφερε ο ειδικός αγορητής του κόμματος Γιώργος Καράς, σημειώνοντας ότι η καθιέρωση της απλής αναλογικής αποτελεί πάγια θέση του κόμματός του και δεν είναι συγκαιριακή ούτε αποσκοπεί σε συνεργασίες. Ο κ. Καράς τάχθηκε κατά του μπόνους των 50 εδρών για το οποίο είπε ότι φαλκιδεύει την λαϊκή ψήφο, ενώ πρόσθεσε ότι το όριο του 3% προσβάλει την συνταγματική αρχή της ισοδυναμίας της ψήφου. "Το αποδεχόμαστε όμως γιατί εξυπηρετεί την ανάγκη να κυβερνηθεί η χώρα", είπε, ενώ τόνισε ότι η Ένωση Κεντρώων θα ψηφίσει διάταξη για την ψήφο των αποδήμων "οποτεδήποτε και εάν έρθει στη Βουλή".

Η αιτιολογική έκθεση

Στην αιτιολογική έκθεση του νομοσχεδίου με τίτλο «Αναλογική εκπροσώπηση των πολιτικών κομμάτων, διεύρυνση του δικαιώματος εκλέγειν και άλλες διατάξεις περί εκλογής βουλευτών», «με δεδομένη την κρίση την οποία αντιμετωπίζει σήμερα η ελληνική κοινωνία,..., με το παρόν σχέδιο νόμου πραγματοποιούνται σημαντικά βήματα στην κατεύθυνση ανάσχεσης της κρίσης αυτής και αποκατάστασης της σχέσης των Ελλήνων πολιτών με την πολιτική και τους δημοκρατικούς θεσμούς».

«Με τις ρυθμίσεις του παρόντος σχεδίου νόμου, επιλέγεται να δοθεί ουσιαστικότερος ρόλος και λόγος στους νεότερους πολίτες, καθώς αποτελούν τη γενιά εκείνη που κινδυνεύει να υποστεί τις συνέπειες της κρίσης, αλλά την ίδια στιγμή είναι και το πιο ζωντανό κομμάτι της ελληνικής κοινωνίας, στο οποίο στηρίζονται οι ελπίδες για μια βιώσιμη και δίκαιη υπέρβαση της παρούσας δύσκολης συγκυρίας», τονίζει η αιτιολογική έκθεση.

Το σχέδιο νόμου

Πίνακας Τροποποιουμένων - Καταργούμενων διατάξεων

Άρθρο 01 – Ηλικία κτήσης δικαιώματος εκλέγειν

Η παράγραφος 1 του άρθρου 4 του π.δ. 26/2012 (ΦΕΚ Α’ 57) «Κωδικοποίηση σ’ ενιαίο κείμενο των διατάξεων της νομοθεσίας για την εκλογή βουλευτών» αντικαθίσταται ως εξής:

«1. Το δικαίωμα του εκλέγειν έχουν οι πολίτες Έλληνες και Ελληνίδες που συμπλήρωσαν το δέκατο έβδομο έτος της ηλικίας τους.»

Άρθρο 02 – Καθιέρωση της αναλογικής εκπροσώπησης των κομμάτων

1. Η παράγραφος 1 του άρθρου 6 του ν. 3231/2004 (Α’ 45), όπως τροποποιήθηκε με το άρθρο 1 του ν. 3636/2008 (A’ 11) και κωδικοποιήθηκε στο άρθρο 99 παρ. 2 του π.δ. 26/2012 (A’ 57), αντικαθίσταται ως εξής :

«1. Για τον καθορισμό των εδρών που δικαιούται κάθε εκλογικός σχηματισμός, το σύνολο των ψήφων που συγκέντρωσε στην Επικράτεια πολλαπλασιάζεται με τον αριθμό 300. Το γινόμενο τους διαιρείται με το άθροισμα των έγκυρων ψηφοδελτίων που συγκέντρωσαν στην Επικράτεια όσοι σχηματισμοί συμμετέχουν στην κατανομή των εδρών, σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 5. Οι έδρες που δικαιούται κάθε σχηματισμός στην Επικράτεια είναι το ακέραιο μέρος του πηλίκου της διαίρεσης.

Αν το άθροισμα των ως άνω ακέραιων μερών των πηλίκων υπολείπεται του αριθμού 300, τότε παραχωρείται, κατά σειρά, ανά μία έδρα και ως τη συμπλήρωση αυτού του αριθμού στους σχηματισμούς, των οποίων τα πηλίκα εμφανίζουν τα μεγαλύτερα δεκαδικά υπόλοιπα.»

2. Οι παράγραφοι 2 και 3 του άρθρου 6 του ν. 3231/2004 (Α’ 45), όπως τροποποιήθηκαν με το άρθρο 1 του ν. 3636/2008 (A’ 11)και κωδικοποιήθηκαν στο άρθρο 99 παρ. 3 και 4, αντίστοιχα, του π.δ. 26/2012 (A’ 57), καταργούνται.

3. α) Ο τίτλος του άρθρου 8 του ν. 3231/2004 (Α’ 45), όπως τροποποιήθηκε με το άρθρο 2 του ν. 3636/2008 (A’ 11),αντικαθίσταται ως εξής :

«Κατανομή εδρών στις εκλογικές περιφέρειες»

β) Αντιστοίχως, ο τίτλος του άρθρου 100 του π.δ. 26/2012 (Α’ 57)αντικαθίσταται ως εξής :

«Κατανομή εδρών επικρατείας – Κατανομή εδρών στις εκλογικές περιφέρειες»

4. α) Η παράγραφος 4 του άρθρου 8 του ν. 3231/2004 (Α’ 45), όπως κωδικοποιήθηκε στο άρθρο 100 παρ. 7 του π.δ. 26/2012 (Α’57), αντικαθίσταται ως εξής :

«4. Τυχόν αδιάθετες έδρες διεδρικών και τριεδρικών εκλογικών περιφερειών διατίθενται, κατά σειρά και ανά μία, στον εκλογικό σχηματισμό που εμφανίζει σε καθεμία από αυτές τα μεγαλύτερα αχρησιμοποίητα υπόλοιπα ψήφων.

Εάν σε κάποιο εκλογικό σχηματισμό διατεθούν συνολικά περισσότερες έδρες από όσες δικαιούται, σύμφωνα με το άρθρο 6 του παρόντος νόμου, οι πλεονάζουσες αφαιρούνται, ανά μια, από τις τριεδρικές περιφέρειες και αν υπάρξει ανάγκη από τις διεδρικές, στις οποίες ο συνδυασμός αυτός κατέλαβε έδρα, σύμφωνα με το προηγούμενο εδάφιο, εμφανίζοντας τα μικρότερα αχρησιμοποίητα υπόλοιπα ψήφων.»

β) Το πρώτο και δεύτερο εδάφιο της παρ. 5 του άρθρου 8 του ν. 3231/2004 (Α’ 45), όπως κωδικοποιήθηκαν στο άρθρο 100 παρ. 8 του π.δ. 26/2012 (Α’57), αντικαθίστανται ως εξής :

«5. Οι εκλογικές περιφέρειες που εξακολουθούν να έχουν αδιάθετες έδρες διατάσσονται κατά φθίνoυσα σειρά, με βάση τα μετά την εφαρμογή της προηγούμενης παραγράφου εναπομείναντα αχρησιμοποίητα υπόλοιπα ψήφων του εκλογικού σχηματισμού με το μικρότερο αριθμό εγκύρων ψηφοδελτίων στην επικράτεια που δικαιούται έδρα σύμφωνα με το άρθρο 5. Στον εκλογικό αυτό σχηματισμό παραχωρείται ανά μία έδρα από καθεμία από αυτές τις εκλογικές περιφέρειες και ως τη συμπλήρωση του αριθμού των εδρών που αυτός δικαιούται, σύμφωνα με το άρθρο 6.»

Άρθρο 03 – Καταργούμενες διατάξεις

Από την έναρξη ισχύος του παρόντος νόμου καταργούνται οι διατάξεις των άρθρων 1 και 2 του ν. 3636/2008 (Α’ 11), καθώς και κάθε γενική ή ειδική διάταξη που είναι αντίθετη με τις διατάξεις του παρόντος ή ρυθμίζει τα θέματα αυτά με άλλον τρόπο.