Τη συ­νέ­ντευ­ξη πή­ρε ο Δη­μή­τρης Γκι­βί­σης για την «Εποχή»:

Πώς προ­ε­τοι­μά­ζε­ται η Die Linke για τις ευ­ρωε­κλο­γές και ποιος εί­ναι ο στό­χος σας;

Ελπί­ζου­με να βελ­τιώ­σου­με το α­πο­τέ­λε­σμα των προ­η­γού­με­νων ε­κλο­γών -ό­που ε­ξε­λέ­γη­σαν ο­κτώ ευ­ρω­βου­λευ­τές. Όμως, υ­πάρ­χουν αρ­κε­τά ε­ρω­τη­μα­τι­κά, α­φού πρό­σφα­τα το συ­νταγ­μα­τι­κό δι­κα­στή­ριο α­πο­φά­σι­σε ό­τι δεν θα υ­πάρ­χει κα­νέ­να ό­ριο για αυ­τές τις ε­κλο­γές. Έτσι η Die Linke μπο­ρεί να χά­σει ψή­φους α­πό τα μι­κρά κόμ­μα­τα ή α­πό την «Εναλ­λα­κτι­κή λύ­ση για τη Γερ­μα­νία». Ο προ­ε­κλο­γι­κός μας α­γώ­νας συ­νε­χί­ζε­ται, αλ­λά σε σχέ­ση με τις ε­θνι­κές ε­κλο­γές μέ­χρι σή­με­ρα το προ­ε­κλο­γι­κό κλί­μα εί­ναι αρ­κε­τά υ­πο­το­νι­κό, και δυ­στυ­χώς αυ­τό α­πο­τυ­πώ­νει και μια γε­νι­κή ει­κό­να που ε­πι­κρα­τεί με­τα­ξύ των πο­λι­τών.

Ποια εί­ναι τα βα­σι­κά ση­μεία της προ­ε­κλο­γι­κής σας πλατ­φόρ­μας;

Η Die Linke α­παι­τεί α­πό τα ευ­ρω­παϊκά θε­σμι­κά όρ­γα­να να δο­θεί με­γα­λύ­τε­ρη έμ­φα­ση στην ει­ρή­νη και τα αν­θρώ­πι­να δι­καιώ­μα­τα, ι­δίως ό­σον α­φο­ρά τα δι­καιώ­μα­τα των προ­σφύ­γων. Ζη­τά­με, ε­πί­σης, ι­σχυ­ρό­τε­ρη α­νά­πτυ­ξη της κοι­νω­νι­κής διά­στα­σης της ευ­ρω­παϊκής ο­λο­κλή­ρω­σης, για την προ­στα­σία των μι­σθών και των συν­δι­κα­λι­στι­κών δι­καιω­μά­των, και για να στα­μα­τή­σουν οι ι­διω­τι­κο­ποιή­σεις, η λι­τό­τη­τα και η α­πορ­ρύθ­μι­ση των χω­ρών που ε­πλή­γη­σαν α­πό την κρί­ση. Η Die Linke έ­χει α­σκή­σει πο­λύ σκλη­ρή κρι­τι­κή στα ευ­ρω­παϊκά θε­σμι­κά όρ­γα­να, έ­χει α­γω­νι­στεί για έ­ναν άλ­λο δρό­μο για την Ε.Ε., για έ­να ι­σχυ­ρό­τε­ρο κοι­νο­βού­λιο, και για έ­ναν υ­ψη­λό­τε­ρο κοι­νό προϋπο­λο­γι­σμό.

Κα­θώς η κρί­ση συ­νε­χί­ζε­ται πα­ρα­τη­ρού­με ό­τι αυ­ξά­νε­ται ο ευ­ρω­σκε­πτι­κι­σμός, ε­νώ ε­κτός α­πό την α­κρο­δε­ξιά υ­πάρ­χουν και α­ρι­στε­ρές φω­νές που μι­λούν για έ­ξο­δο α­πό το ευ­ρώ. Ποιες εί­ναι οι σκέ­ψεις σας;    

Η α­ρι­στε­ρά θα πρέ­πει πά­ντα να εί­ναι α­νοι­κτή και προ­σα­να­το­λι­σμέ­νη στο μέλ­λον, να χτί­σει συμ­μα­χίες, να α­γκα­λιά­σει τους γεί­το­νες. Δεν εί­ναι «α­ρι­στε­ρό» το να υ­πε­ρα­σπι­ζό­μα­στε την κοι­νω­νι­κή πρόο­δο σε ε­θνι­κό ε­πί­πε­δο. Όσον α­φο­ρά την νο­μι­σμα­τι­κή έ­νω­ση, το πρό­βλη­μα εί­ναι ό­τι κα­τα­σκευά­στη­κε με α­τε­λή τρό­πο. Μια νο­μι­σμα­τι­κή έ­νω­ση μπο­ρεί να ε­πι­βιώ­σει μό­νο με ι­σχυ­ρό­τε­ρη πο­λι­τι­κή ο­λο­κλή­ρω­ση, με α­να­δια­νε­μη­τι­κή δη­μο­σιο­νο­μι­κή έ­νω­ση, συ­μπε­ρι­λαμ­βα­νο­μέ­νων των κοι­νών φό­ρων σε ε­πί­πε­δο Ε.Ε. και με έ­ναν πο­λύ ι­σχυ­ρό κοι­νό προϋπο­λο­γι­σμό. Η κρί­ση έ­χει δεί­ξει πο­λύ ξε­κά­θα­ρα αυ­τές τις ελ­λεί­ψεις. Οι δυ­νά­μεις του νε­ο­φι­λε­λευ­θε­ρι­σμού ζη­τούν λι­γό­τε­ρη ευ­ρω­παϊκή ο­λο­κλή­ρω­ση, ό­μως η α­ρι­στε­ρά δεν πρέ­πει να πέ­σει σε αυ­τή την πα­γί­δα. H Ε.Ε. εί­ναι το μό­νο πλαί­σιο που ε­πι­τρέ­πει την κα­τα­πο­λέ­μη­ση των το­πι­κών α­ντα­γω­νι­σμών, που μπο­ρεί να στα­μα­τή­σει το μι­σθο­λο­γι­κό και φο­ρο­λο­γι­κό ντά­μπιν­γκ, και προ­σφέ­ρει στις μι­κρό­τε­ρες χώ­ρες την ευ­και­ρία να α­να­πτυ­χθούν με στα­θε­ρό­τη­τα. Υπάρ­χει ό­μως έ­να κρί­σι­μο ση­μείο. Δεν πρέ­πει να κά­νου­με το λά­θος να συγ­χέ­ου­με την τρόι­κα με την Ε.Ε. Η τρόι­κα και οι πο­λι­τι­κές της πα­ρα­βιά­ζουν το δί­καιο της Ευ­ρω­παϊκής Ένω­σης και εί­ναι η με­γα­λύ­τε­ρη α­πει­λή για την ε­πι­βίω­ση της.

Στην Ελλά­δα πολ­λοί προ­τεί­νουν την δια­γρα­φή του ελ­λη­νι­κού χρέ­ους, με βά­ση το πα­ρά­δειγ­μα της Γερ­μα­νίας το 1952. Ποια η γνώ­μη σας;

Εί­ναι έ­να αί­τη­μα που δι­καιο­λο­γεί­ται πο­λι­τι­κά, οι­κο­νο­μι­κά, και, φυ­σι­κά, α­πό κοι­νω­νι­κή ά­πο­ψη. Σή­με­ρα υ­πάρ­χει α­νά­γκη οι ευ­ρω­παίοι η­γέ­τες που α­πο­φά­σι­σαν για τα μέ­τρα της τρόι­κας να πά­ρουν την ευ­θύ­νη και με έ­ναν συ­γκε­κρι­μέ­νο τρό­πο να ε­πι­στρέ­ψουν το «η­θι­κό χρέ­ος» τους προς την Ελλά­δα. Πρέ­πει να υ­πεν­θυ­μί­σου­με στους Γερ­μα­νούς για το πώς έ­χουν ω­φε­λη­θεί α­πό την αλ­λη­λεγ­γύη των ε­ταί­ρων τους (η ο­ποία πα­ρε­μπι­πτό­ντως πε­ριε­λάμ­βα­νε τη στή­ρι­ξη των ε­πεν­δύ­σεων στην πραγ­μα­τι­κή οι­κο­νο­μία), ό­μως η κα­τά­στα­ση σή­με­ρα δεν εί­ναι φυ­σι­κά η ί­δια. Ορι­σμέ­νοι λέ­νε ό­τι υ­πάρ­χει α­νά­γκη για την Ελλά­δα να δη­μιουρ­γή­σει διε­θνή α­ξιο­πι­στία, και ό­τι αυ­τό εί­ναι το κλει­δί για να ε­ξη­γή­σει στους πο­λί­τες της Ε.Ε., το πώς εί­ναι η ση­με­ρι­νή κα­τά­στα­ση στην χώ­ρα σας. Αλλά η κρί­ση στην Ελλά­δα εί­ναι μέ­ρος της ευ­ρω­παϊκής κρί­σης. Αντί να θεω­ρούν κά­ποιοι τα προ­βλή­μα­τά μας ως δι­με­ρείς διε­νέ­ξεις, θα ή­ταν κα­λύ­τε­ρα να α­να­ζη­τή­σουν μη­χα­νι­σμούς αλ­λη­λεγ­γύης με βά­ση το δί­καιο της Ευ­ρω­παϊκής Ένω­σης, που θα ω­φε­λή­σουν ό­λα τα κρά­τη μέ­λη τα ο­ποία εί­ναι ή μπο­ρεί να πέ­σουν σε μια πα­ρό­μοια κα­τά­στα­ση. Όταν μι­λά­με για το 1952, έ­χω ό­μως μια άλ­λη α­νη­συ­χία. Σή­με­ρα έ­χου­με μια άλ­λη κα­τη­γο­ρία πο­λι­τι­κών, του­λά­χι­στον στην κε­ντρι­κή Ευ­ρώ­πη. Με­τά το δεύ­τε­ρο πα­γκό­σμιο πό­λε­μο οι πο­λι­τι­κοί ση­μα­δεύ­τη­καν α­πό δρα­μα­τι­κές προ­σω­πι­κές ε­μπει­ρίες, μοι­ρά­στη­καν μια κοι­νή πί­στη στην α­νά­γκη για ει­ρή­νη και δη­μο­κρα­τία. Δεν δί­στα­σαν να πά­ρουν α­ντι­δη­μο­φι­λείς α­πο­φά­σεις, ό­πως η ση­μα­ντι­κή χρη­μα­το­δο­τι­κή στή­ρι­ξη σε πρώην α­ντι­πά­λους, ή να ε­γκα­τα­λεί­ψουν τα ο­φέ­λη των ε­θνι­κών κρα­τών προς ό­φε­λος ε­νός ευ­ρω­παϊκού σχε­δίου. Η δια­γρα­φή του ελ­λη­νι­κού χρέ­ους θα μπο­ρού­σε να εί­ναι δη­μο­φι­λής στις χώ­ρες της βό­ρειας Ευ­ρώ­πης. Όμως οι πο­λι­τι­κοί που η­γού­νται σή­με­ρα στην Ευ­ρώ­πη, ό­πως η Μέρ­κε­λ, ο Κά­με­ρον, ο Ολά­ντ ή ο Μπα­ρό­ζο, προ­τι­μούν να ε­πι­λέ­γουν τον εύ­κο­λο δρό­μο.

Ποια εί­ναι η γνώ­μη σας για την τρα­πε­ζι­κή ε­νο­ποίη­ση έ­τσι ό­πως γί­νε­ται;

Αν και πι­στεύω ό­τι η Ε.Ε. πρέ­πει να α­να­πτύ­ξει το συ­ντο­μό­τε­ρο δυ­να­τό μια φο­ρο­λο­γι­κή και κοι­νω­νι­κή έ­νω­ση, νο­μί­ζω ό­τι η τρα­πε­ζι­κή ε­νο­ποίη­ση εί­ναι έ­να κα­λό και ρε­α­λι­στι­κό εν­διά­με­σο βή­μα. Υπάρ­χουν πολ­λοί λό­γοι για αυ­τό. Η Ε­ΚΤ εί­ναι υ­πεύ­θυ­νη για τη νο­μι­σμα­τι­κή πο­λι­τι­κή, ό­μως η τρα­πε­ζι­κή ε­πο­πτεία βρί­σκε­ται μέ­χρι στιγ­μής σε ε­θνι­κό ε­πί­πε­δο. Κα­τά τη διάρ­κεια της κρί­σης, οι ε­πο­πτι­κές αρ­χές έ­χουν ε­νερ­γή­σει α­πο­κλει­στι­κά για το δι­κό τους ε­θνι­κό συμ­φέ­ρον. Σή­με­ρα, σε πολ­λές χώ­ρες της Ε.Ε. εί­ναι σχε­δόν α­δύ­να­το να πά­ρεις έ­να δά­νειο, ή μπο­ρείς μό­νο με πο­λύ με­γά­λο ε­πι­τό­κιο. Έχο­ντας έ­να κοι­νό ε­πο­πτι­κό μη­χα­νι­σμό που να α­πο­φα­σί­ζει ε­πί­σης για την ε­ξυ­γίαν­ση των τρα­πε­ζών, αυ­τό εί­ναι έ­να βή­μα προς τη σω­στή κα­τεύ­θυν­ση. Εί­ναι σα­φές ό­μως ό­τι οι ση­με­ρι­νές α­πο­φά­σεις θα πρέ­πει να εί­ναι πο­λύ πιο φι­λό­δο­ξες. Το πρό­βλη­μα τού «υ­περ­βο­λι­κά με­γά­λος για να α­πο­τύ­χει» πρέ­πει να α­ντι­με­τω­πι­στεί. Εί­ναι α­πα­ρά­δε­κτο στις τρά­πε­ζες που δια­σώ­θη­καν με τα χρή­μα­τα των φο­ρο­λο­γου­μέ­νων να μην τους ε­πι­βάλ­λο­νται ο­ποιεσ­δή­πο­τε σκλη­ρές συν­θή­κες, και αυ­τές να ε­πι­βάλ­λο­νται σε ο­λό­κλη­ρες κοι­νω­νίες.

Ο ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ μπο­ρεί να δώ­σει την ελ­πί­δα

Ο ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ εί­ναι πο­λύ πι­θα­νό να κερ­δί­σει τις ε­κλο­γές. Τι ελ­πί­δες θεω­ρεί­ται ό­τι δη­μιουρ­γεί αυ­τό για τους λα­ούς της Ευ­ρώ­πης;

Έχω με­γά­λο σε­βα­σμό για τα κα­τορ­θώ­μα­τα του ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ, και νο­μί­ζω ό­τι εί­ναι πά­ρα πο­λύ ση­μα­ντι­κά. Μια αν­θρω­πι­στι­κή κρί­ση ό­πως αυ­τή στην Ελλά­δα, βά­ζει την κοι­νω­νία υ­πό τε­ρά­στια πίε­ση, βο­η­θά τους ε­χθρούς της δη­μο­κρα­τίας και τους βίαιους. Έχω την ε­ντύ­πω­ση ό­τι έ­να με­γά­λο μέ­ρος αυ­τής της ε­πι­τυ­χίας ο­φεί­λε­ται στον Αλέ­ξη Τσί­πρα και στο θε­τι­κό ρό­λο που έ­χει παί­ξει. Μπο­ρεί να δώ­σει στους Έλλη­νες την ελ­πί­δα. Οι κα­τα­στά­σεις που α­ντι­με­τω­πί­ζουν σή­με­ρα οι λα­οί της Ευ­ρώ­πης εί­ναι πο­λύ δια­φο­ρε­τι­κές, αλ­λά το γε­γο­νός ό­τι η α­ρι­στε­ρά στην Ιτα­λία κα­τε­βαί­νει στις ε­κλο­γές ως «Λί­στα Τσί­πρα» πρέ­πει να κά­νει τον ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ υ­πε­ρή­φα­νο. Νο­μί­ζω ό­τι έ­χει έ­ναν με­γά­λο συμ­βο­λι­σμό το ό­τι ο η­γέ­της του ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ εί­ναι ο υ­πο­ψή­φιος της ευ­ρω­παϊκής α­ρι­στε­ράς για την Κο­μι­σιόν, και ελ­πί­ζω ό­τι θα χρη­σι­μο­ποιή­σει αυ­τή τη δυ­να­τό­τη­τα για να με­τα­φέ­ρει στην Ευ­ρώ­πη το μή­νυ­μα της ελ­λη­νι­κής α­ρι­στε­ράς. Φυ­σι­κά, μα­ζί με τις ελ­πί­δες των λαών εί­ναι με­γά­λη και η ευ­θύ­νη, αυ­τό εί­ναι έ­να κα­θή­κον για ό­λους τους εκ­προ­σώ­πους της α­ρι­στε­ράς. Να δια­χει­ρι­στούν σω­στά την δύ­να­μη που έ­χου­με και την ελ­πί­δα που δη­μιουρ­γού­με.