Και χρησιμοποιώ πληθυντικό αριθμό επειδή αναφέρομαι τόσο στις αυτοδιοικητικές εκλογές όσο και εκείνες για την Ευρωβουλή.
Νίκη στην αυτοδιοίκηση
Αν και πολλά ακούστηκαν, ιδίως από την πλευρά του κυβερνητικού συνεταιρισμού αλλά και από μέλη του ΣΥΡΙΖΑ, για δήθεν αρνητικά αποτελέσματα στις εκλογές για την τοπική αυτοδιοίκηση –δημοτικές και περιφερειακές-, έχω μία εντελώς διαφορετική εκτίμηση.
Καταρχήν να σημειώσω πως η σύγκριση με τα αποτελέσματα των βουλευτικών εκλογών του 2012, είναι εντελώς αυθαίρετη και κατά συνέπεια, λανθασμένη. Μια σύγκριση όμως, με τις προηγούμενες αυτοδιοικητικές εκλογές, δείχνει πως ο ΣΥΡΙΖΑ σημείωσε μία πολύ μεγάλη νίκη. Κέρδισε για πρώτη φορά περιφέρειες, που όχι μόνον δεν τις είχε, αλλά που η παρουσία του ήταν πολύ μικρή. Κέρδισε δήμους, που επίσης δεν τους είχε και που, και εκεί, η παρουσία του, ήταν πολύ μικρή. Εκεί που δεν κέρδισε πέρασε στο δεύτερο γύρο κερδίζοντας πολλές έδρες σε δημοτικά και περιφερειακά συμβούλια, που ποτέ δε είχε. Κι όπου δεν πέρασε ούτε στο δεύτερο γύρο, πήρε τέτοια ποσοστά που βοήθησαν τις παρατάξεις που στήριξε το κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης, να εκλέξουν αρκετούς περιφερειακούς και δημοτικούς συμβούλους.
Το τελευταίο συνέβη στην περιφέρεια κεντρικής Μακεδονίας και στο δήμο Θεσσαλονίκης, όπου ο ΣΥΡΙΖΑ δεν πέρασε στο δεύτερο γύρο, τα ποσοστά του βρίσκονται σε αναντιστοιχία με τις βουλευτικές εκλογές, αλλά σε σχέση με τις προηγούμενες εκλογές για την τοπική αυτοδιοίκηση, τόσο η Ριζοσπαστική Αριστερή Ενότητα όσο και η Ανοιχτή Πόλη, σχεδόν τετραπλασίασαν τις δυνάμεις τους.
Βέβαια, η αλήθεια είναι, πως τα στελέχη και τα μέλη του ΣΥΡΙΖΑ θα ήθελαν καλύτερα αποτελέσματα, ανάλογα με εκείνα των εκλογών του 2012, αλλά αυτό δεν αναιρεί το γεγονός μιας μεγάλης νίκης της Αριστεράς στην τοπική αυτοδιοίκηση μετά από πολλές δεκαετίες.
Προβλήματα και τοπικές ιδιαιτερότητες
Υπήρξαν βέβαια και αποτελέσματα, τα οποία ήταν κατώτερα των προσδοκιών. Αυτό οφείλεται, κατά την άποψή μου, σε δύο παράγοντες:
-
Σε κάποιες εσφαλμένες επιλογές που έγιναν, χωρίς ιδιαίτερη έρευνα, βιαστικά και με μία λανθασμένη επιμονή – εμμονή εκ μέρους της ηγετικής ομάδας, ως προς αυτό που ονομάζουμε «διεύρυνση». Χαρακτηριστικά είναι τα παραδείγματα Βουδούρη, Καρυπίδη και Σαμπιχά, που «τραυμάτισαν» το κόμμα, όχι μόνο δημόσια αλλά και στο εσωτερικό του.
-
Στη δημιουργία αυτοδιοικητικών παρατάξεων της «τελευταίας στιγμής», χωρίς προηγούμενη παρουσία του κόμματος στις τοπικές κοινωνίες. Λογικό εάν πάρουμε υπόψη τις συνθήκες «βίαιης ωρίμανσης» του ΣΥΡΙΖΑ, μετά το Μάιο και Ιούνιο του 2012, που έθετε ως αναγκαιότητα τη σύνδεση με την αυτοδιοίκηση. Αλλά και επίσης λογικό, να μην υπάρχουν ανάλογα αποτελέσματα από νέες παρατάξεις, χωρίς ρίζες στις τοπικές κοινωνίες και οι οποίες, επιπλέον, είχαν να αντιμετωπίσουν πελατειακές σχέσεις χρόνων οι οποίες δεν αλλάζουν από τη μια μέρα στην άλλη.
Εδώ θα επανέλθω στην περίπτωση της Θεσσαλονίκης. Δυστυχώς φάνηκε πως ο Γιάννης Μπουτάρης δεν είναι ένας εύκολος αντίπαλος. Η Ανοιχτή Πόλη δεν κατάφερε να τον αποδομήσει, δεν έπεισε πως είναι «μια από τα ίδια», δεν κατάφερε να περάσει την αντιμνημονιακή αντίληψη στους πολίτες της Θεσσαλονίκης.
Φάνηκε ξεκάθαρα, πως στη Θεσσαλονίκη, αλλά και σε άλλες περιπτώσεις σε ολόκληρη τη χώρα, η πλειοψηφία των ανθρώπων ψηφίζει, όχι με κεντρικοπολιτικά κριτήρια, αλλά με κριτήρια τοπικά, που έχουν να κάνουν και με σχέσεις παντός τύπου, οι οποίες δημιουργούνται στις τοπικές κοινωνίες.
3 κάλπες – 1 ψήφος
Το βασικό σύνθημα του ΣΥΡΙΖΑ στις τριπλές εκλογές ήταν «3 κάλπες – 1 ψήφος». Ένα σύνθημα απολύτως σωστό, εάν πάρουμε υπόψη την τρέχουσα πολιτική συγκυρία. Ένα σύνθημα, που ως τέτοιο, κατάφερε να θέσει κεντρικά πολιτικά ζητήματα και να τα συνδέσει με τις αυτοδιοικητικές εκλογές. Ένα σύνθημα που έπαιξε το ρόλο του και που ήταν η συσπείρωση των δυνάμεων του κόμματος. Άλλωστε αυτός είναι ο ρόλος των συνθημάτων. Να συσπειρώνουν, να συμπυκνώνουν, να είναι εργαλεία μια συγκεκριμένης πολιτικής επιδίωξης.
Πολλοί υποστήριξαν πως δεν πέρασε στο λαό. Εγώ θα υποστηρίξω πως πέρασε όσο μπορούσε να περάσει. Πως πέτυχε το σκοπό του και η εκ των υστέρων γκρίνια δεν οδηγεί πουθενά.
Αυτό που μένει να γίνει από τώρα και στο εξής, είναι να συγκροτηθούν οι περιφερειακές και δημοτικές ομάδες, να λειτουργήσουν οι περιφερειακές και δημοτικές παρατάξεις. Τούτη είναι η αναγκαία συνθήκη για ακόμη μεγαλύτερη νίκη στις επόμενες αυτοδιοικητικές εκλογές.
Για πρώτη φορά Αριστερά!
Το βασικό σύνθημα που χρησιμοποιήθηκε για τις Ευρωεκλογές, ήταν «για πρώτη φορά Αριστερά!». Και ήταν απόλυτα πετυχημένο. Γιατί η Αριστερά, για πρώτη φορά στην Ελλάδα, αναδεικνύεται πρώτη δύναμη.
Ε, ναι, λοιπόν. Όσο και να προσπάθησαν τα κυβερνητικά επιτελεία να υποβαθμίσουν τη νίκη του ΣΥΡΙΖΑ, η πραγματικότητα λέει, πως ο ΣΥΡΙΖΑ, είναι πρώτος, ενώ τα δύο κόμματα της συγκυβέρνησης καταποντίστηκαν.
Αν επί πλέον, λάβουμε υπόψη τον ανηλεή και βρόμικο πόλεμο –που όμοιός του δεν υπήρξε ποτέ από τη μεταπολίτευση και μετά-, τον οποίο δέχτηκε από ολόκληρο σχεδόν το φάσμα των ΜΜΕ, καθώς και από κάθε λογής κέντρα στην Ελλάδα (ΣΕΒ κλπ) και το εξωτερικό (ΔΝΤ, ευρωπαϊκές κυβερνήσεις κλπ.) τότε η νίκη του ΣΥΡΙΖΑ αποκτά ακόμη μεγαλύτερες διαστάσεις.
Πρόκειται, λοιπόν, για μια νίκη ιστορικής σημασίας. Λαμβάνοντας δε υπόψη, πως διατήρησε το ποσοστό του, συγκριτικά με εκείνο που έλαβε στις βουλευτικές εκλογές του 2012, τότε η νίκη είναι θριαμβευτική. Κι αυτό επειδή, δεδομένης της χαλαρότητας της ψήφου, για πρώτη φορά μεγάλο κόμμα –εν προκειμένω το δεύτερο κοινοβουλευτικά- δεν μειώνει τα ποσοστά του σε σχέση με βουλευτικές εκλογές.
Αντίθετα, η ΝΔ, έχασε 7 μονάδες, το ΠΑΣΟΚ – Ελιά, έχασε 4 μονάδες. Το πώς οι χαμένοι μπορούν να μιλούν ως νικητές δείχνοντας τον ΣΥΡΙΖΑ ως ηττημένο, αυτό αγγίζει τα όρια του παραλογισμού.
Κάποιοι, μίλησαν για αποτυχία του ΣΥΡΙΖΑ, με το αστείο επιχείρημα πως μπορεί να διατήρησε τα ποσοστά του αλλά είχε μείωση σε απόλυτους αριθμούς. Δεν έλαβαν όμως υπόψη όλοι αυτοί, πως υπήρξε μείωση του αριθμού των ψηφοφόρων εξαιτίας της αυξημένης αποχής.
Τα αποτελέσματα των Ευρωεκλογών, λοιπόν, δίνουν αυτή τη στιγμή «αέρα» νίκης στο ΣΥΡΙΖΑ για τις επόμενες βουλευτικές εκλογές. Κάποιοι μάλιστα. Μίλησαν ακόμη και για δυναμική αυτοδυναμίας, κάτι που δεν αποκλείεται.
Βέβαια για να είναι παρακαταθήκη νίκης αυτό το εκλογικό αποτέλεσμα, πρέπει ο ΣΥΡΙΖΑ να επιδείξει την ανάλογη σοβαρότητα. Πρώτα από όλα χρειάζεται πειστικό λόγο. Ένα λόγο χωρίς εκπτώσεις που θέλει να χωρέσει αδιευκρίνιστα εθνικά ακροατήρια, αλλά λόγο ριζοσπαστικό, ανατρεπτικό, αντισυστημικό. Κι ακόμη, λόγο ενιαίο, από όλα τα στελέχη του κόμματος. Να πάψει πια το «τρεις λαλούν και δυο χορεύουν».
Τι ήταν αυτό που έφερε τον ΣΥΡΙΖΑ στην πρώτη θέση; Ο λόγος του αλλά και η καθημερινή του δράση μέσα στα κινήματα. Έτσι πρέπει να συνεχίσει. Να συνδέσει τη μαχητική κοινοβουλευτική παρουσία με τη δράση στο δρόμο, στις γειτονιές, στους εργασιακούς χώρους. Όχι πολιτική μέσα από τις τηλεοπτικές οθόνες. Σοβαρή δουλειά, επιμονή, συντροφικότητα και η κυβέρνηση της Αριστεράς με κορμό το ΣΥΡΙΖΑ, μπορεί σύντομα να γίνει πραγματικότητα.
Οι κακές συνήθειες
Να όμως που εκτός από το θετικό των εκλογικών αποτελεσμάτων, υπάρχουν και οι κακές συνήθειες, εκ γενετής ή επίκτητες, δεν έχει σημασία, αφού είτε έτσι είτε αλλιώς, παραμένουν κακές.
Δυστυχώς στις εκλογές δεν απουσίασαν κρούσματα παραγοντισμού και προσωπικής πολιτικής. Από τους δημοτικούς συμβούλους μέχρι τους ευρωβουλευτές, υπήρξαν κάποιοι οι οποίοι εκμεταλλεύτηκαν την παρουσία τους στα ψηφοδέλτια του ΣΥΡΙΖΑ για να κάνουν τη δική τους προσωπική πολιτική.
Υπήρξαν περιπτώσεις υποψηφίων οι οποίοι νυχθημερόν έτρεχαν από κανάλι σε κανάλι, χωρίς καμία συνεννόηση με το γραφείο Τύτου του κόμματος. Και άλλοι οι οποίοι, τύπωσαν προσωπικά φυλλάδια. Δεν τους είπε κανείς πως στην Αριστερά ο αγώνας είναι κοινός και πως δεν ανταγωνίζεται ο ένας τον άλλον; Κι όλα αυτά σε μία πολύ δύσκολη οικονομική συγκυρία έτσι ώστε να δημιουργούνται ακόμη και ταξικές διαφορές μεταξύ των υποψηφίων στους ίδιους συνδυασμούς.
Υπήρχαν υποψήφιοι και υποψήφιες του κόμματος, που λόγω οικονομικών δυσχερειών δεν είχαν χρήματα να πληρώσουν τα παράβολα, την ίδια ώρα που άλλοι ξόδευαν για την προσωπική τους προβολή. Αλλά ακόμη και το ίδιο το κόμμα είχε ανάγκη από χρήματα καθώς έδινε έναν μεγάλο και πολυέξοδο προεκλογικό αγώνα κι αυτοί αντί να συνεισφέρουν στον κοινό αγώνα, ξόδευαν για να εκλεγούν.
Διαφάνεια
Υπάρχει μια απόφαση του συνεδρίου του ΣΥΡΙΖΑ, η οποία μιλά για το μισθολόγιο του κόμματος. Αναφέρομαι κυρίως στους βουλευτές, οι οποίοι σύμφωνα με την απόφαση αυτή, δίνουν ένα μέρος του μισθού τους στο κόμμα, ένα μέρος στην αλληλεγγύη κλπ. Ξέρω πως κάποιοι τηρούν τις αποφάσεις και κάποιοι δεν τις τηρούν. Θέλω να πιστεύω πως στις επόμενες εκλογές θα τεθεί ως προϋπόθεση για να είναι κάποιος υποψήφιος, η συμφωνία του με τις αποφάσεις του κόμματος.
Δεν ξέρω εάν υπήρξε συμφωνία με τους υποψήφιους ευρωβουλευτές. Θέλω να πιστεύω πως υπήρξε και πως οι 6 που εξελέγησαν θα την τηρήσουν.
Υπάρχει, όμως ακόμη ένα ζήτημα και είναι αυτό που έχει να κάνει με τους συνεργάτες των ευρωβουλευτών. Δυστυχώς οι βουλευτές -στην πλειοψηφία τους- προσέλαβαν συνεργάτες με διαδικασίες αδιαφανείς. Μακάρι να μη συμβεί το ίδιο και στην περίπτωση των συνεργατών των ευρωβουλευτών. Πρέπει η πρόσληψή τους να γίνει με διαφάνεια και να ληφθεί υπόψη πως δεν είναι στην υπηρεσία των βουλευτών – ευρωβουλευτών, αλλά στην υπηρεσία του κόμματος. Τουλάχιστον αυτό αποφάσισε το συνέδριο με μεγάλη πλειοψηφία
Ιδού, λοιπόν, μία ακόμη αναγκαία συνθήκη για το δρόμο του ΣΥΡΙΖΑ προς τη νίκη, η οποία δείχνει πως όταν λέει πως θα αλλάξει τον κόσμο, πως θα φέρει νέο ήθος στην πολιτική και στη διακυβέρνηση της χώρας, πως θα αλλάξει τους θεσμούς, το εννοεί.
Και για να γίνει πειστικός ο ΣΥΡΙΖΑ, πρέπει να πείσει τους ανθρώπους πως εννοεί όλα όσα λέει. Διαφορετικά στη γωνία του δρόμου καραδοκεί η Χρυσή Αυγή.
(*) Μέλος της Κ.Ε. του ΣΥΡΙΖΑ.
