Έχει νόημα να μιλήσουμε για μια νέα εθνική στρατηγική στις σημερινές συνθήκες ή μήπως αυτό θα τροφοδοτούσε εθνικιστικές αντιλήψεις ή θα ερχόταν σε αντίθεση με τη συμμετοχή της χώρας μας στις διαδικασίες της ευρωπαϊκής ενοποίησης;
Κατά την ομιλία του στη ΔΕΘ, τον περασμένο Σεπτέμβρη, ο σύντροφος Αλέξης Τσίπρας είχε πει, μεταξύ άλλων:
«Τι σημαίνει μια νέα εθνική στρατηγική σήμερα; Αφενός, την απαλλαγή της Ελλάδας και του ελληνικού λαού από τις καταστροφικές μνημονιακές πολιτικές και αφετέρου, την χάραξη μιας νέας πολυδιάστατης ενεργητικά φιλειρηνικής ελληνικής εξωτερικής πολιτικής ουσιαστικής αναβάθμισης της διεθνούς θέσης και του ρόλου της χώρας μας ως χώρας Ευρωπαϊκής Βαλκανικής και Μεσογειακής.
Ο ΣΥΡΙΖΑ – ΕΚΜ πιστεύει ότι στο σημερινό πολυπολικό κόσμο, όπου η παγκόσμια καπιταλιστική κρίση επιδρά καταλυτικά και στους διεθνείς συσχετισμούς, η πολιτική του ατλαντισμού δεν έχει μέλλον. Επειδή, όμως, την ίδια ώρα, οξύνονται και οι διεθνείς ανταγωνισμοί, όπως προκύπτει και από τις δραματικές εξελίξεις στην Ανατολική Μεσόγειο, η αναβάθμιση της θέσης και του ρόλου των μικρότερων χωρών μπορεί να επιτευχθεί μόνο μέσα από την οικοδόμηση δομών περιφερειακής συνεργασίας στη βάση της συνανάπτυξης, της αλληλεγγύης και της κοινής ασφάλειας. Τέτοιες δομές –είχε προσθέσει ο Αλ. Τσίπρας- μπορούν και πρέπει να οικοδομηθούν στα Βαλκάνια και στη Μεσόγειο, με πρωταγωνιστικό ρόλο της Ελλάδας.
Όμως, η σημερινή κυβέρνηση της Ελλάδας δεν φαίνεται να έχει κανένα σχέδιο για τη βαλκανική και τη μεσογειακή πολιτική της χώρας μας. Ακόμα χειρότερα, από την κυβέρνηση δεν εκπέμπεται κανένα αίσθημα εγρήγορσης για τους κινδύνους νέων πολέμων στην Μ. Ανατολή και δεν αναλαμβάνεται καμία πρωτοβουλία για την ειρηνική επίλυση της κρίσης στη Συρία και τη δημιουργία μιας αποπυρηνικοποιημένης Μ. Ανατολής, ως της πιο πειστικής απάντησης στον από τη Δύση προβαλλόμενο κίνδυνο απόκτησης πυρηνικών όπλων από το Ιράν».
Δυστυχώς η κυβέρνηση Σαμαρά δεν φαίνεται να αντιλαμβάνεται την ανάγκη μιας νέας εθνικής στρατηγικής, ουσιαστικής αναβάθμισης της θέσης και του ρόλου της χώρας μας στην ευρύτερη περιοχή μας σε μια περίοδο που οι διεθνείς ισορροπίες αλλάζουν και η περιοχή της Μεσογείου -Μ. Ανατολής ζει έντονους γεωπολιτικούς κλυδωνισμούς.
Για μας είναι απολύτως σαφές ότι η εσωτερική και εξωτερική πολιτική μιας χώρας συνδέονται αδιάρρηκτα. Αυτό συνέβαινε πάντοτε στην ιστορία. Αυτό ισχύει πολύ περισσότερο σήμερα για τη χώρα μας. Γιατί, ποιος δεν αναγνωρίζει ότι η βαθιά και πολυδιάστατη κρίση που ζει ο ελληνικός λαός, με άκρως επώδυνο τρόπο, δεν είναι μόνο ελληνική αλλά και ευρωπαϊκή και παγκόσμια; Επομένως, δεν αρκούν οι προσπάθειες και οι αγώνες στο εθνικό επίπεδο για την έξοδο της Ελλάδας από την κρίση και τη σωτηρία του ελληνικού λαού από τα μνημονιακά δεινά.
Βασικό συστατικό μιας σύγχρονης εθνικής στρατηγικής θα έπρεπε να αποτελεί η διεκδίκηση μιας άλλης ευρωπαϊκής πολιτικής της χώρας μας, με στόχο την ισότιμη συμμετοχή της Ελλάδας στο ευρωπαϊκό γίγνεσθαι και ταυτόχρονα για τη ριζική αλλαγή πορείας της Ευρώπης, μακριά από τον ακραίο νεοφιλελευθερισμό των σημερινών ηγεσιών και ιδιαίτερα της κυρίας Μέρκελ.
Εμμονή στον ατλαντισμό
Αλλά, τόσο ο κ. Σαμαράς, όσο και οι άλλοι πολιτικοί αρχηγοί, που συγκροτούν το σημερινό κυβερνητικό σχήμα στη χώρα μας, δεν αμφισβητούν το σημερινό μοντέλο οικοδόμησης και λειτουργίας της ΕΕ, που είναι καταστροφικό για το ίδιο το μέλλον της Ευρωπαϊκής Ιδέας. Διότι, ο νεοφιλελευθερισμός δεν ενώνει αλλά διαιρεί την Ευρώπη, διαλύοντας την κοινωνική συνοχή των ευρωπαϊκών κοινωνιών και επιβάλλοντας καταστροφικές πολιτικές σε βάρος των χωρών του ευρωπαϊκού νότου.
Επίσης, διαιρεί την Ευρώπη η πολιτική του ευρωατλαντισμού, που εκφράζεται με την υπαγωγή της Κοινής Εξωτερικής Πολιτικής και Πολιτικής Ασφάλειας (ΚΕΠΠΑ) της ΕΕ στο ΝΑΤΟ, του οποίου τη διεύρυνση ως τα σύνορα της Ρωσίας και στα Βαλκάνια έχουν πειθήνια υποστηρίξει όλες οι ελληνικές κυβερνήσεις της τελευταίας εικοσαετίας.
Αλήθεια, τι λέει για το ζήτημα αυτό η σημερινή κυβέρνηση ΝΔ-ΠΑΣΟΚΔΗΜΑΡ; Τι θέση έχει για το νέο στρατηγικό δόγμα του ΝΑΤΟ, που μετατρέπει την Ατλαντική Συμμαχία σε παγκόσμιο «χωροφύλακα»; Και πώς τοποθετείται η ελληνική κυβέρνηση έναντι του περιβόητου αμερικανικού σχεδίου για τη λεγόμενη «αντιπυραυλική ασπίδα», στο οποίο αντιτίθεται έντονα η Ρωσία; Θα συμμετέχει η κυβέρνηση της Ελλάδας στο σχέδιο αυτό, όπως έχει ήδη κάνει η κυβέρνηση της Τουρκίας και άλλων βαλκανικών χωρών;
Σε κανένα από τα ερωτήματα αυτά δεν απάντησε η κυβέρνηση με τις προγραμματικές της δηλώσεις, διότι η εξωτερική της πολιτική είναι η άλλη όψη της συμμόρφωσής της με τα μνημόνια. Είναι η πολιτική του ατλαντισμού και του ευρωατλαντισμού, την οποία θέλει να ακολουθήσει πιστά η κυβέρνηση Σαμαρά.
Δεν είναι τυχαίο ότι η ανάπτυξη της Διαβαλκανικής Συνεργασίας απουσιάζει από τους στόχους της τρικομματικής κυβέρνησης. Οι ιδέες του ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ για ένα «σχέδιο βαλκανικής συναναπτυξης» και έναν «βαλκανικό οικολογικό χάρτη» δεν βρίσκουν «ευήκοα ώτα» στην κυβέρνηση.
Από όλα τα παραπάνω, είναι νομίζω σαφέστατο ότι μια νέα εθνική στρατηγική για την Ελλάδα του 21ου αιώνα δεν μπορεί να είναι εθνοκεντρική ούτε εθνικοαπομονωτική.
Είναι λοιπόν ανάγκη, πολύ περισσότερο σήμερα, ως ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ να περάσουμε σε ιδεολογική και πολιτική αντεπίθεση στην κυβέρνηση και στα θέματα εξωτερικής πολιτικής και διεκδίκησης μιας νέας εθνικής στρατηγικής για τη χώρα μας στον σύγχρονο κόσμο των μεγάλων αντιθέσεων και της αυξανόμενης ανασφάλειας.
Έχουμε και τις ιδέες και την κουλτούρα και την εγρήγορση για να υπερισχύσουμε των μνημονιακών δυνάμεων και στον τομέα αυτό.
*Ο Πάνος Τριγάζης είναι μέλος της ΚΕ του ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ
