.Πώς, λοιπόν, γεννιέται ο φασισμός στην Ευρώπη; Τέσσερις ερωτήσεις και μια ανάμνηση-μάθημα από την Αιθιοπία. «Μου λένε: Τι κρίμα! Είναι τόσο ελκυστική ακόμη η Ευρώπη με τη δημοκρατία, τα ανθρώπινα δικαιώματα. Τώρα με τη στάση της στο προσφυγικό, ειλικρινά λυπόμαστε πολύ για εσάς, έτσι που είστε τώρα...».
• Τι είδατε στην Ειδομένη; Ποια είναι η κατάσταση;
«Παιδιά, παιδιά, παντού παιδιά. Είναι κρίμα η κατάσταση που επικρατεί για την Ελλάδα και την Ευρώπη. Μοιάζει τόσο με το Καλέ στην πατρίδα μου. Είναι όλα ανεπίσημα, δεν υπάρχουν συνθήκες υγιεινής, δεν υπάρχει τίποτα. Τα αεροπλάνα που έκαναν σήμερα (σ.σ. προχθές) πτήσεις πάνω από το σημείο πρόσθεσαν στρες και άγχος στους πρόσφυγες που είναι ήδη ευάλωτοι. Στο Καλέ ζητήσαμε για πρώτη φορά να υπάρξει άμεση απόκριση και επέμβαση, συνήθως έχουμε μακροχρόνια προγράμματα. Ο καταυλισμός στην Ειδομένη είναι μακριά ακόμη και από ανάλογους σε χώρες, όπως η Σομαλία, η Ιορδανία και η Κένυα. Σ’ αυτές η Υπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ δημιουργεί καταυλισμούς, ενώ εδώ η παρέμβασή της είναι πολύ μικρή. Αποτελεί λοιπόν ευθύνη των κρατών της Ε.Ε. να μη δημιουργούνται τέτοιοι καταυλισμοί».
• Γι’ αυτό κάνετε συνολικά πολιτική κριτική στην Ε.Ε.;
«Η αρχική ανταπόκριση κυρίως από τη Γερμανία και την κ. Μέρκελ να ανοίξει τα σύνορα και να δεχτεί 1 εκατομμύριο ανθρώπους ήταν μια σωστή θέση. Καταυλισμοί σαν την Ειδομένη δεν είναι λύση. Οι 28 της Ε.Ε. πρέπει να πάρουν αναλογικά πρόσφυγες στα εδάφη τους. Θα ήταν τιμητικό για την Ευρώπη να συμβεί κάτι τέτοιο. Αν δεν συμβαίνει, είναι λόγω της έλλειψης πολιτικής ηγεσίας. Ακόμη και η κ. Μέρκελ έμεινε μόνη. Αν η Γαλλία και η Αγγλία αφοσιώνονταν σε μια τέτοια στάση, αυτή θα ήταν η περηφάνια της Ευρώπης.
»Δεν θέλω να κατηγορήσω την Ελλάδα. Ηταν η πρώτη που δέχτηκε και βοήθησε τους πρόσφυγες, ειδικά η κοινωνία των πολιτών και η κυβέρνηση, αλλά είναι μόνη της. Στη Γαλλία φοβούνται ότι θα τους πάρουν τις δουλειές. Οι κυβερνώντες χωρίς πολιτικό όραμα δεν καταλαβαίνουν πως ό,τι και να κάνουν δεν μπορούν να σταματήσουν ούτε τους πρόσφυγες ούτε τους μετανάστες. Πάντα υπήρχαν, είναι μέρος της ταυτότητάς μας, τώρα χρειάζεται ένα παγκόσμιο όραμα».
• Αρα η μεταπολεμική Ευρώπη τελείωσε και επανέρχεται η φασιστική απειλή;
«Ηδη υπάρχει στις χώρες του πρώην ανατολικού μπλοκ, κοιτάξτε την Ουγγαρία. Δεν πρέπει να στιγματίζουμε τους πρόσφυγες, πρέπει να δούμε ότι είναι οι μελλοντικοί παράγοντες ανάπτυξης στην Ευρώπη. Εχουμε τέτοιες ομάδες στη Γαλλία, έχετε και στην Ελλάδα, αλλά στις κοινωνίες μας η κοινωνία των πολιτών είναι πολύ δυνατή. Δεν μπορούμε να βρούμε λύση χωρίς οικονομία βέβαια, άλλα ούτε χωρίς ανθρωπιά. Είναι η πρόκληση του παρόντος».
• Αν συναντούσατε τον Ελληνα πρωθυπουργό, ποιες προτεραιότητες θα του ζητούσατε να βάλει για το προσφυγικό;
«Πρώτα την προστασία των ανθρώπων. Δεύτερον, να κάνει διάλογο με τα μέλη της Ε.Ε., αλλά με όρους ισότητας, ακόμη και με τις δυνατές χώρες (Γερμανία, Γαλλία, Αγγλία). Τρίτον, θα έλεγα αλληλεγγύη, αλλά την έχετε καλύψει».
